سیما غفارزاده – ونکوور
پس از انتخابات سپتامبر سال گذشته، گفت‌وگوهایی ابتدایی میان سران احزاب لیبرال و دموکرات نوین انجام گرفته بود، هرچند به جایی نرسیده و کنار گذاشته شده بود. پس از حدود شش ماه، در چهاردهم این ماه، جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا، و جاگمیت سینگ، رهبر حزب فدرال ان‌دی‌پی، طی ملاقاتی سه‌ساعته به توافقی تاریخی رسیدند. دوشنبه‌شب هفتهٔ گذشته ۲۱ مارس، نتیجهٔ این مذاکرات رسماً اعلام شد. بنا بر توافقِ confidence-and-supply انجام‌شده، حزب دموکرات نوین تا سال ۲۰۲۵ دولت لیبرال را حمایت خواهد کرد تا بر سر کار بماند، به‌شرط آنکه به اولویت‌های این حزب عمل شود، ازجمله برنامه‌های دارو و مراقبت‌های دندان‌پزشکی عمومی که حزب ان‌دی‌پی مدت‌هاست به‌عنوان یکی از اولویت‌هایش، روی آن‌ها پافشاری می‌کند. البته طبق این توافقات قرار نیست که نماینده‌ای از حزب ان‌دی‌پی واردِ کابینهٔ وزیران شود، چرا که قرار بر تشکیل دولت ائتلافی نیست. از نکات کلیدی این توافقنامه، که برای پابرجا ماندن و کارآیی آن لحاظ شده، این است که هر دو حزب متعهد شده‌اند اصول مشخصی را رعایت نمایند و طرف مقابل خود را غافلگیر نکنند.
کندیس برگن، رهبر حزب محافظه‌کار، در واکنش به این خبر گفت که ترودو تلاش دارد به‌هر قیمتی بر سر قدرت بماند. او این توافق را تلاش لیبرال-ان‌دی‌پی برای دولتمداری با «باج سبیل» خواند و گفت که ساختن کشور با خریدن رأی، مناظرات در مجلس با توافقات محرمانه و مسئولیت با فرصت‌طلبی، جایگزین شده است.
مقامات حزب ان‌دی‌پی به مقاماتی که در قرارداد امضاشده در بی‌سی در سال ۲۰۱۷ و در یوکان در سال ۲۰۲۱، مشارکت و تجربه داشته‌اند، رجوع کرده‌اند. مقامات حزب لیبرال هم تصدیق کرده‌اند که قرارداد بی‌سی مرجع مهمی برایشان بوده است. البته برخلاف توافقات مشابه انجام‌شده در انتاریو، بریتیش کلمبیا و یوکان، که بلافاصله پس از انتخابات به‌ثمر رسید، به‌نظر نمی‌رسید مذاکرات بین جاستین ترودو و جاگمیت سینگ چندان فوریت داشته باشد. نیز برخلاف توافقات بین جک لیتون و استفن دیان در سال ۲۰۰۸، توافق بین ترودو و سینگ به‌نظر از نوع ائتلافی نیست. بنا به‌گفتهٔ منبعی از طرف ان‌دی‌پی، این حزب می‌خواهد به‌اندازهٔ کافی مستقل باقی بماند که بتواند انتقاد کند، مخالفت کند و درخواست‌های بیشتری داشته باشد. از دلایل حزب ان‌دی‌پی برای کُندی روند مذاکرات این بوده است که می‌خواسته توافقات را زمانی به سرانجام برساند که بتواند در بودجهٔ سال دولت هم نقش داشته باشد.
سال ۲۰۲۲ وقایع غیرمنتظره‌ای با خود به‌همراه داشت؛ کاروان اعتراضی مخالفان محدودیت‌های کووید در داون‌تاون اتاوا، و به‌دنبالش حمله‌ٔ روسیه به اوکراین. وقایعی که بیشترین وقت دولت را به‌خود اختصاص داد. همچنان که کاروان معترضان دورهٔ ارین اُتول را به‌عنوان رهبر حزب محافظه‌کار به‌سر می‌آورد، به لیبرال‌ها و نیودموکرات‌ها هم نشان می‌داد که می‌توانند با هم کار کنند، چنانچه ان‌دی‌پی دولت را در استفاده از قانون شرایط اضطراری رسماً حمایت کرد. یک منبع ان‌دی‌پی گفت که دو حزب بعد از اعلام ارجاع به قانون شرایط اضطراری، تمام‌عیار با هم کار کرده‌اند و نسبت به هم صادق و صریح بوده‌اند. این منبع همچنین گفت که رهبران دو حزب بحث‌های فراوانی دربارهٔ چگونگی برخورد با مسئلهٔ کاروان اعتراضی کامیون‌داران داشته‌اند و همان به ساختن روابط در سطح رهبران و کارکنان دو حزب کمک کرده است.
در عین حال، باید توجه کرد که گرچه جاستین ترودو و جاگمیت سینگ طی مناظرات انتخاباتی سال گذشته برخوردهای مستقیم و گاه شدیدی داشتند، در اولویت‌های گستردهٔ آن‌ها هم‌پوشانی‌های مهمی ازجمله مسکن مقرون‌به‌صرفه، بهداشت و سلامت عمومی، تغییرات اقلیمی و مصالحه با بومیان، به‌چشم می‌خورد. مراقبت‌های دندان‌پزشکی عمومی ازجمله مسائلی بوده که جاگمیت سینگ در هر دو انتخابات ۲۰۱۹ و ۲۰۲۱ بر آن پافشاری داشته و دولت ترودو نیز در سخنرانی ملوکانهٔ پس از انتخابات ۲۰۱۹ به آن اشاره کرده بود، ولی بلافاصله همه‌گیری کووید تمامی توجهات را به خود معطوف کرد. اما اکنون، توافق جدید فرصتی است برای پرداختن به این اولویتِ حزب ان‌دی‌پی.
توافق میان احزاب لیبرال و ان‌دی‌پی انتاریو در سال ۱۹۸۵ دو سال دوام آورد. توافق میان احزاب ان‌دی‌پی و سبز بریتیش کلمبیا در سال ۲۰۱۷ کمی بیش از سه سال تاب آورد. هرچند عبارت «no surprises» در توافق بین سران احزاب فدرال لیبرال و ان‌دی‌پی از جملهٔ مشابه آن در توافق بریتیش کلمبیا گرفته شده است، باید دید دو رهبر تا چه اندازه بر تعهدات خود پایبند خواهند بود و آیا این توافق بدون عملی غافلگیرانه از سوی یکی از طرفین تا سال ۲۰۲۵ بر جای خواهد ماند.
