محصول ۲۰۱۱
کارگردان: استیون سودربرگ
آرام روانشاد – ایران
«شیوع» فیلمی آمریکایی در ژانر مهیج به کارگردانی استیون سودربرگ است که در سال ۲۰۱۱ منتشر شد. ماریون کوتیار، مت دیمون، لارنس فیشبرن، جود لا، گوئینت پالترو و کیت وینسلت بازیگران این فیلم هستند. پیش‌نمایش این فیلم ابتدا در تاریخ ۳ سپتامبر ۲۰۱۱ در شصت و هشتمین جشنوارهٔ فیلم ونیز اکران شد و سپس در تاریخ ۹ سپتامبر به اکران عمومی آمد. فیلم نقدهای مثبتی از طرف منتقدان دریافت کرد.
بیماری‌های واگیردار نظیر انواع آنفولانزا یکی از نگرانی‌های ثابت و همیشگی سازمان بهداشت جهانی و مردم بوده و همواره بر راه‌های پیشگیری از آن تأکید شده است. در تاریخ می‌خوانیم که بین سال‌های ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۰ میلادی طاعونی سراسر اروپا را گرفت که به طاعون سیاه معروف است و یک‌چهارم جمعیت اروپا را از بین برد. بعد نفس راحتی می‌کشیم که اکنون در هزارۀ سوم علم پزشکی چنان پیشرفت کرده است که دیگر خبری از طاعون نیست. خبری از طاعون نیست، اما به فراخور پیشرفت علم پزشکی، بیماری‌ها هم شاید پیشرفت می‌کنند. ویروس‌ها تغییر شکل می‌دهند و نبرد میان علم و ویروس همچنان به قوت خودش باقی است.
مثلاً یکی از نام‌های ترسناکی که در چند سال اخیر آن را شنیده‌ایم، آنفولانزای خوکی بوده که باعث کشته شدن تعداد بسیار زیادی انسان در سرتاسر جهان شد. با اینکه آنفولانزای خوکی و دیگر بیماری‌های واگیردار تحت کنترل شدید هستند و به‌محض مشاهدهٔ یک نمونهٔ آلوده، مورد سریعاً تحت قرنطینه و درمان قرار می‌گیرد، اما تمام پزشکان و دانشمندان از روزی می‌ترسند که این بیماری‌های واگیردار در ابعاد جهانی منتشر و از توان کنترل خارج شوند. این ترس و اصولاً بیماری‌های واگیردار همیشه سوژهٔ بسیار جذابی برای فیلمسازان بوده است تا از دل این ترس تاریخی بشر، آثاری دلهره‌آور بیافرینند.
فیلم «شیوع» در همین مورد است. فیلمی واقع‌گرایانه در مورد بیماری‌های مسری جهانی و نحوۀ نفوذ یک ویروس معلق در هوا به انسان‌ها! فیلم، روایت دلهره‌آور و ترسناکی از این موضوع است که چگونه این ویروس در زمان اندکی گسترش می‌یابد. بث اِمهوف زن جوانی است که به‌دلیل مأموریت کاری از آمریکا عازم هنگ‌کنگ می‌شود. او بعد از چند روز از این سفر کاری به آمریکا باز می‌گردد. اما شوهرِ بث به نام میچ متوجه رفتارهایی غیرعادی در او می‌شود و خیلی زود مشخص می‌شود که بث دچار نوعی بیماری تشنج‌زا شده است که به‌سرعت هم به افراد دیگر منتقل می‌شود. بث نهایتاً چند روز بعد از تشخیص بیماری‌اش جان می‌سپارد، اما با مرگ او علائم شیوع این بیماری در افراد دیگر هم ظهور پیدا می‌کند و تنها در عرض چند روز، طیف وسیعی از مردم به این بیماری مرگبار دچار می‌شوند که هیچ راه درمانی هم برای آن وجود ندارد.
ویروسِ فیلم «شیوع» از نوع گیج‌کننده است و همین باعث گمراهی بسیاری از دانشمندان می‌شود و البته هیمن به میزان جذابیت فیلم می‌افزاید. این ویروس همچنین در مقابل ایزولاسیون و پیشگری‌ها هم مقاوم است و همین مانع از این می‌شود که بتوان جلوی شیوع آن را گرفت یا راه درمانی برای آن پیدا کرد. ویروس این فیلم شکل خاص زیستی دارد و خودش به‌دنبال میزبان‌های جدید است؛ این ویروس سعی در بقا و زیستن دارد، در تمام موارد حاملانش را می‌کشد و همیشه یک قدم از مرگ جلوتر است.
این فیلم توسط استیون سودربرگ بزرگ کارگردانی شده است. کارگردانی که مهارتش در روایت داستان از طریق کاراکترهایِ فیلم مثال‌زدنی است. جدای از داستان‌های مختلفی که در شیوع روایت می‌شود، جدای از فیلمنامه و کارگردانی بسیار درخشان، باید به فضاسازی و فیلم‌برداری فوق‌العاده فیلم نیز اشاره کرد. سودربرگ توانسته با استادی تمام جهانی را به تصویر بکشد که بوی مرگ و وحشت از گوشه‌وکنار آن به‌خوبی حس می‌شود. مشاهدهٔ به‌هم‌ریختگی این جهان و عکس‌العمل‌های وحشت‌زدهٔ مردم که به‌خاطر ناتوانی از درمان بیماری‌شان به‌وجود آمده، ترس و وحشت زیادی در دل تماشاگر ایجاد می‌کند و او را به این فکر وا می‌دارد که شاید این اتفاق روزی برای خودش هم رخ بدهد. داستان فیلم تخیلی است؛ ۹ سال از ساخت فیلم سودربرگ می‌گذرد و امروز شیوع کرونا و وحشت جهانی از آن باعث شد ما دوباره ایمان بیاوریم که هنرمندان بزرگ‌ترین پیشگوهای زمانۀ خودشان هستند.
این فیلم را می‌توانید از همهٔ کتابخانه‌های مترو ونکوور به امانت بگیرید یا آن را به‌صورت‌آنلاین تماشا کنید.
این مطلب توسط آرام روانشاد، نویسنده، روزنامه نگار و مدیر کانال سینمایی اوتوپیا نوشته شده است. این کانال به معرفی و نقد آثار برتر سینمای جهان می‌پردازد. همچنین در کنار سینما مطالبی در حوزهٔ فلسفه و ادبیات هم با مخاطب به اشتراک می‌گذارد. با پیوستن (Join) به این کانال به یک نشریهٔ سینمایی، هنری آنلاین در سطح بالا دسترسی پیدا خواهید کرد.
