مسعود سخاییپور، LJI Reporter – ونکوور
نخستین شمارهٔ فصلنامهٔ فرهنگی پرسش در دومین جشنوارهٔ کتاب فارسی ونکوور رونمایی شد. این فصلنامه کاری است از انجمن فرهنگی پرسش که در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۳ برابر با ۲۴ تیرماه ۱۴۰۲ کار خود را آغاز کرد و از همان ابتدا «انتشار فصلنامهٔ تخصصی با عنوان پیشنهادی فصلنامهٔ پرسش: شعر، داستان، نقد و نظریه» را بهعنوان هدف میانمدت خود اعلام کرده بود.
در بیانیهٔ اعلام موجودیت انجمن فرهنگی پرسش آمده بود «با توجه به این واقعیت که پژوهشگران، نظریهپردازان، منتقدان، نویسندگان، شاعران و مترجمان ایرانی در سراسر دنیا، از استرالیا گرفته تا غرب کانادا پراکندهاند، و با توجه به اینکه فناوری جدید مفهوم مکان و فاصله را دچار تحول جدی کرده است و امکان حضور همزمان در مکانهای مختلف را فراهم کرده است، و با توجه به ضرورت ایجاد زمینهٔ طرح و شرح دیدگاههای مختلف، معرفی و نقد مباحث نظری، و آثار ادبی و هنری با مشارکت فعالان و علاقهمندان از نقاط مختلف جهان و از همه مهمتر ایران، ما» گروهی از فعالان عرصههای مختلف فرهنگی، این انجمن را با تمرکز بر رویکرد انتقادی تأسیس کردهاند. مشروح اهداف کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت انجمن فرهنگی پرسش در آن بیانیه آمده است که از طریق شبکههای مجازی این انجمن قابلدسترسیست.
از آن زمان، انجمن فرهنگی پرسش جلسات متعددی را بهصورت آنلاین برگزار کرده که در همین شمارهٔ فصلنامه مروری بر آنها در «سخن سردبیر» بهقلم دکتر فرزان سجودی، زبانشناس و نشانهشناس ساکن ونکوور، ارائه شده است. دکتر سجودی در همان مطلب اشاره کردهاند: «جلسات ما در فضای مجازی برگزار شدهاند و بنا داریم که همین رویه را ادامه دهیم. این جلسات مجازی پیوسته مورد توجه مخاطبان بودهاند و علاقهمندان زیادی از نقاط مختلف دنیا با شور و اشتیاق در این جلسات شرکت کردهاند. اما کلام شفاهی میراست؛ و حیف بود آثاری که ارائه میشدند و بحثها و گفتوگوهای ارزشمندی که طرح میشدند، متنیت «نوشتاری» و قابلرجوع پیدا نکنند. پس بههمت حمیدرضا مجتهدی و کمک دوستان دیگر، فیلمهای ضبطشدهٔ جلسات تدوین شدند و در کانال انجمن پرسش در یوتیوب، منتشر شدند. بهاین ترتیب امکان ارجاع به آنها، بهاشتراکگذاشتنشان و نگهداری آنها در فضایی «کتابخانهای» بهصورت دیداری-شنیداری فراهم شد. اما این کافی نیست و تصمیم گرفته شد که در شمارههای آیندهٔ فصلنامهٔ پرسش نسخهٔ پیاده شدهٔ برخی نشستها منتشر شوند.»
فریبا فرجام از اعضای هیئتمدیرهٔ انجمن فرهنگی پرسش در نشست رونمایی این فصلنامه در دومین جشنوارهٔ کتاب فارسی ونکوور گفت: «انجمن فرهنگی پرسش در ماه گذشته با اعلام اهداف کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت خود رسماً به ثبت هم رسید. از اهداف میانمدتی که انجمن دنبال میکند، انتشار فصلنامهای با عنوان «مجلهٔ فرهنگی پرسش» است. انتشار این مجله هم بالاخره بعد از طی مسیری نسبتاً پرپیچوخم به سرانجام رسید… ازآنجاییکه این اولین نسخه و اولین تجربهٔ انتشار مجله برای اعضای انجمن بود، کمی بیشتر از آنچه که برنامهریزی شده بود طول کشید، ولی با توجه به تجربهای که الان به دست آمده، امیدواریم که انتشار مجله طبق برنامه هر فصل با مطالبی غنی و متنوع صورت بگیرد.

این شماره حاصل تلاش جمعی از نویسندگان، شاعران، منتقدان و فعالان فرهنگی ایرانی در داخل و خارج کشور است و همینجا لازم میدانم از تمام کسانی که در تهیهٔ مطالب و انتشار مجله ما را یاری دادند، قدردانی کنم که قطعاً بدون کمک آنها، این کیفیت یا شاید حتی در این بازهٔ زمانی ممکن نمیشد… نسخهٔ فعلی مجلهٔ فرهنگی پرسش که مربوط به فصل بهار ۲۰۲۵ است، شامل سه بخش اصلیست و این سه بخش شامل بخش داستان، بخش نظریه و نقد، و بخش شعر هستند. از ویژگیهای این شماره، حضور چهرههای شناختهشده و کمترشناختهشده است، بههمراه گزارش یکسال و نیم فعالیت انجمن، و انتشار آثاری از نویسندگان و مترجمان و شاعران ازجمله شعرهایی در ستایش صلح و نه به جنگ است. خطّمشی کلی مجله ایجاد فضایی متنوع و باز برای ارائهٔ ادبیات داستانی، شعر دنیای امروز و نقدهای بحثبرانگیز است و در راستای این خطّمشی سعی در گزینش آثاری داریم که از همهٔ نقاط دنیا ازجمله ایران، افغانستان، آمریکای شمالی، اروپا و هرجای دیگر دنیا به دستمان رسیده باشند… »
فرجام در ادامهٔ سخنانش گفت: «… مجلهٔ فرهنگی پرسش بستریست مستقل، گفتوگومحور و چندصدایی که هدف آن فراهمکردن فضایی برای بازاندیشی و مواجههٔ انتقادی با مفاهیم جاافتادهٔ فرهنگی، اجتماعی و ادبیست. مجلهٔ فرهنگی پرسش مجلهایست متعهد به حفظ استقلال فکری و مالی، و متکی بر همکاری داوطلبانهٔ نویسندگان، هنرمندان، و پژوهشگران. رویکرد آن قطعاً نه تبلیغاتی است و نه تجاری، بلکه تلاشیست برای تداوم اندیشیدن، شنیدن صداهای بهحاشیهراندهشده، و پیوند میان تجربهٔ زیسته و بازنمایی فرهنگی در دوران ما و در جغرافیای پراکندهٔ زبان فارسی.»
فریبا فرجام در پایان سخنانش از دوستان نویسنده، شاعر، منتقد، نظریهپرداز و هنرمند دعوت کرد تا با ارائهٔ مطالب، دیدگاهها و پیشنهاداتشان، هم در زمینهٔ نشستها و هم فصلنامه، انجمن فرهنگی پرسش را یاری کنند. علاقهمندان میتوانند مطالبشان را از طریق آدرس ایمیل info@porsesh.ca به این فصلنامه ارسال نمایند.

سردبیر فصلنامهٔ فرهنگی پرسش دکتر فرزان سجودی است و دکتر مرال دهقانی، مدیر داخلی و ویراستار و عظیم فطرتی دبیر هنری آن هستند. همکاران نخستین شمارهٔ فصلنامهٔ فرهنگی پرسش شوکا حسینی، آرام روانشاد، دکتر لیلا صادقی اصفهانی و فریبا فرجام بودهاند.
نسخهٔ چاپی نخستین شمارهٔ فصلنامهٔ فرهنگی پرسش در کتابفروشی پانبه در داونتاون ونکوور به فروش میرسد. نسخهٔ دیجیتال تعاملی این شمارهٔ فصلنامه از طریق لینکهای:
https://bit.ly/Porsesh_01
یا
https://online.fliphtml5.com/qmuk/zvzk
در دسترس علاقهمندان در سراسر جهان قرار گرفته است. انجمن فرهنگی پرسش همزمان با انتشار نسخهٔ دیجیتال نخستین شماره در اطلاعیهای اعلام کرد: «در انتشار مجله بههیچ عنوان اهداف مالی و انتفاعی نداشته و نداریم. خوشنود خواهیم شد صرفاً اگر بخشی از هزینههای طراحی نشریه و چاپ با تیراژ محدود آن تأمین شود. بنابراین با درنظرداشتن محدودیتها و امکانات، دسترسی علاقهمندان داخل ایران را رایگان در نظر گرفتیم و با هدف تأمین بخشی از هزینههای شمارههای آینده و ایجاد امکان ادامهٔ حیات و کار نشریه از عزیزان خارج از کشور صمیمانه درخواست میکنیم در ازای دسترسی به فصلنامه، ۵ دلار کانادا یا معادل آن را به حساب پیپل انجمن (PorseshCA) به آدرس ایمیل info@porsesh.ca واریز نمایند.»
گفتنی است در نسخهٔ دیجیتال نخستین شمارهٔ فصلنامهٔ فرهنگی، ویدئوی کامل دو جلسهٔ شعرخوانی با موضوع «نه به جنگ» در کنار اشعار مکتوب در مجله درج شده و این نسخه قابلیتهایی مانند دسترسی به فهرست در هر صفحه و انتخاب مطالب از طریق آن و همچنین امکان جستوجوی کلیدواژهها را در مطالب مجله از طریق منوی بالای صفحه دارد.
علاقهمندان میتوانند برای آشنایی بیشتر با فعالیتها و برنامههای آیندهٔ انجمن فرهنگی پرسش و نیز دسترسی به ویدئوی جلسات پیشین، کانالهای انجمن فرهنگی پرسش را در شبکههای اجتماعی دنبال کنند:
تلگرام:
اینستاگرام:
https://instagram.com/porsesh.ca
فیسبوک:
https://facebook.com/porsesh.ca
یوتیوب:
https://youtube.com/@porseshculturalassociation.ca
رسانهٔ همیاری برای انجمن فرهنگی پرسش و دستاندرکاران این فصلنامه آرزوی موفقیت و تداوم در فعالیتهای ارزشمندشان دارد.