مسعود سخایی‌پور، LJI Reporter – ونکوور
ناپلئون، یک فیلم درام تاریخی‌حماسی محصول ۲۰۲۳ به‌کارگردانی و تهیه‌کنندگی ریدلی اسکات و نویسندگی دیوید اسکارپا است. این فیلم مبتنی بر زندگی ناپلئون بناپارت است که عمدتاً به‌قدرت‌رسیدن این رهبر فرانسوی و نیز رابطهٔ او با ملکه ژوزفین را به تصویر می‌کشد. واکین فینیکس و ونسا کربی به‌ترتیب نقش ناپلئون و ژوزفین را ایفا می‌کنند.
خلاصهٔ داستان
سال ۱۷۹۳، در گیرودار انقلاب فرانسه، افسر ارتش جوان، ناپلئون بناپارت، شاهد بریدن سرِ ماری آنتوانت به‌وسیلهٔ گیوتین بود. در روزهای پایانی همان سال، رهبر انقلاب، پل باراس، به ناپلئون دستور داد محاصرهٔ تولون را بر عهده بگیرد. او با موفقیت به شهر یورش برد و کشتی‌های انگلیسی را با تصرف غافلگیرانهٔ پایگاهشان و استفاده از آتش توپخانهٔ خودشان فراری داد. پس از برکناری و اعدام ماکسیمیلیان روبسپیر در پایان حکومت وحشت، رهبران فرانسه، ازجمله ناپلئون، کوشیدند تا پایداری را بازگردانند. ناپلئون بار دیگر با به‌کارگیری توپخانه، شورش سلطنت‌طلبان را در سال ۱۷۹۵ سرکوب کرد. ناپلئون به بیوهٔ اشرافی، ژوزفین بوآرنه، اظهار عشق کرد و این دو سرانجام با هم پیوند زناشویی بستند. در مصر، ناپلئون در نبرد اهرام در سال ۱۷۹۸ بار دیگر پیروز شد، اما هنگامی‌که شنید ژوزفین معشوقه‌ای به‌نام هیپولیت چارلز دارد، به خانه بازگشت و…
دربارهٔ فیلم
«پیروزی‌های بزرگ همیشه به کسی که زندگی‌اش را با خطاهای کوچک پر کرده است، تعلق دارد.»
~ ناپلئون بناپارت
ریدلی اسکات را به واسطهٔ کارنامهٔ درجه‌یکش می‌شناسیم. او در کارنامهٔ خود هم فیلم‌های پرخرج شاهکار دارد، و هم فیلم‌هایی جمع‌وجور که به‌راحتی می‌توانند مخاطب را تا به انتها با خود همراه کنند.
ناپلئون یکی از فیلم‌های ۲۰۲۳ بود که علاقه‌‌مندان مشتاقانه در انتظار دیدن آن بودند. فیلمی به‌کارگردانی ریدلی اسکات و با فیلمنامه‌ای از دیوید اسکارپا؛ کسی که پیش‌تر نیز در «همهٔ پول‌های دنیا» محصول ۲۰۱۷ با اسکات همکاری کرده بود و کسی که فیلمنامهٔ «گلادیاتور ۲» را نیز برای اسکات به نگارش درآورده است. در ناپلئون، همکاری این دو به دستاوردی جالب‌توجه رسیده است. ناپلئون بناپارت با نام سلطنتی ناپلئون یکم فرماندهٔ نظامی و امپراتور فرانسوی بود که شخصیت تاریخی او از دوران فیلم‌های صامت تا به امروز در فیلم‌های سینمایی بی‌شماری به تصویر کشیده شده است، فیلم «ناپلئون» ریدلی اسکات، یکی از فیلم‌هایی‌ست که مخاطب را ترغیب می‌کند که بیشتر در مورد ناپلئون، جنگ‌های انقلابی او، خانواده و همسرش و… این شخصیت تاریخی و مشهور بداند.
ناپلئون بناپارت به‌واسطهٔ زندگی سیاسی‌نظامی و عاطفی پرفرازونشیب خود جایگاه ویژه‌ای در میان تمام پادشاهان چند سدهٔ اخیر جهان دارد. او که در خانوادهٔ اشرافی نه‌چندان بلندپایه‌ای در جزیرهٔ کُرس فرانسه به دنیا آمد، توانست در مدت‌زمان کوتاهی با شجاعتش در نبردهای بزرگ به یکی از ارکان حکومت فرانسه تبدیل شود و در اوایل قرن نوزدهم بیش از یک دهه بر این کشور پهناور حکمرانی کرد.
اما فیلم ناپلئون که دربارهٔ یکی از معروف‌ترین شخصیت‌های تاریخ پرجنگ بشر ساخته شده است، بیشتر فیلمی‌ست عاشقانه تا جنگی. قصهٔ عشق ناپلئون به ژوزفین، به فرانسه و به ارتش. ناپلئون افسری بود که سودای رسیدن به مراتب بالاتر نظامی و نیز عشقش به فرانسه بزرگ‌ترین محرک او برای جنگ‌افروزی‌هایش بود.
فیلم ناپلئون، داستان عاشقانه‌های بین او با ملکهٔ اولش یعنی ژوزفین را به‌موازات زندگی‌اش به‌عنوان یک امپراتور به تصویر می‌کشد.
ناپلئون فیلمی بسیار بزرگ است و داستان خود را از انقلاب خونین فرانسه تا میدان‌های جنگ در سراسر اروپا، آفریقا و تا روسیه دنبال می‌کند.
پاریس، بحبوحهٔ تشنج خشونت در عصر وحشت است و فیلم با خیزش جمعیت، فریادها و صدای خش‌خش فلزی تیغهٔ گیوتین در حال سقوط آغاز می‌شود. اشراف‌زادگان در حال ازدست‌دادن سرهایشان هستند (اسکات در شروع فیلم خود، لحظهٔ اعدام وحشتناک ماری آنتوانت را دوباره خلق می‌کند)، و ناپلئون بناپارت که ناظری در گوشه جمعیت است، به‌زودی از هرج‌ومرج سود خواهد برد. طولی نمی‌کشد که داستان به جلو می‌پرد؛ اکنون ناپلئون در شهر بندری تولون در جنوب فرانسه است، جایی که به‌طور استراتژیک ناوگان انگلیسی-اسپانیایی را که شهر را تصرف کرده، شکست می‌دهد.
اسکات استعداد درخشانی در ساخت صحنه‌های جنگی دارد. صحنه‌های جنگ فوق‌العاده، نیرومند، دلخراش و تکان‌دهنده‌اند. صحنه‌سازی پیچیدهٔ اسکات و استفاده از انبوهی از بازیگران انسانی و اسب‌ها، با انفجار توپ، دود و صداهای ارتشی مردانی که بر فراز مزارع به‌سمت مرگ می‌دوند، دیوانگی جنگ، گرما و وحشت آن را منتقل می‌کند. همان‌طور که جنگ به‌شدت ادامه می‌یابد، تعداد کشته‌ها افزایش می‌یابد و حالا متوجه می‌شویم چرا اسکات این‌قدر به نبوغ نظامی برجستهٔ ناپلئون بی‌علاقه به نظر می‌رسد. او می‌خواهد نشان دهد دستاورد ناپلئون بر روی تَلی از کشته‌شدگان قرار دارد. انسان‌هایی که جاه‌طلبی او باعث مرگشان شد.
واکین فینیکس و ونسا کربی به‌ترتیب نقش ناپلئون و ژوزفین را ایفا می‌کنند و نقش‌آفرینی بسیار موفقی هم داشته‌اند. از دیگر بازیگران سرشناس فیلم ناپلئون می‌توان به طاهر رحیم و بن مایلز اشاره کرد.
کارگردان به‌دنبال این است که با شیوه‌هایی زیرکانه حماسه‌های تاریخی را واژگون کند. فیلم ناپلئون اثر بزرگی است؛ هم از این نظر که ریدلی اسکات توانسته داستانی با مقیاس بزرگ را خلق کند و هم از این نظر که واکین فینیکس با انتخاب‌های جسورانه و منحصربه‌فردش توانسته نقش‌آفرینی درخشانی ارائه کند.
فیلم از نظر بصری بسیار جذاب و دیدنی‌ست، فیلمبرداری فوق‌العاده‌ای دارد، موسیقی جذاب است، جلوه‌های ویژه نیز در میان فیلم‌های امسال بی‌رقیب است. ترکیب صحنه‌ها در فیلم بسیار خوب است. در واقع نقطه‌های پایان و شروع فیلم به صحنه‌های دیگر مربوط است و بی‌ربط نیست. موسیقی انقلابی-فرانسوی فیلم، فضای انقلابی را حفظ کرده، و نبردهای فیلم هرچند اندک، اما در بی‌عیب‌ونقص عمل کرده است.
در نهایت باید گفت که فیلم ناپلئون ساختهٔ ریدلی اسکات به‌جای روایتی گسترده‌تر و فراگیر، نمایی نزدیک و خاص از این شخصیت مشهور تاریخی را به تصویر می‌کشد. یک اثر سینمایی خوب و فکرشده که از ابتدا تا انتها سرگرم کننده است.
این فیلم هنوز در کتابخانه‌های مترو ونکوور در دسترس نیست، ولی می‌توان آن را از طریق پلتفرم‌های پخش آنلاین فیلم خرید یا اجاره کرد. البته دارندگان اشتراک سرویس اپل‌تی‌وی پلاس می‌توانند این فیلم را به‌رایگان تماشا کنند.
