سیما غفارزاده – ونکوور
چهار سال پیش وقتی در چنین روزهایی داشتیم مجله را می‌بستیم، سرتیتر خبرها حول‌وحوش موضوع کشته‌شدن قاسم سلیمانی و عملیات تلافی‌جویانهٔ ایران بود و البته در برابرش، تهدید شروع جنگ با ایران از سوی آمریکا. اما ناگهان خبر هولناک سقوط هواپیمای پی‌اس۷۵۲ منتشر شد. خبری که به‌سرعت دیگر خبرها را پس می‌زد و در سایه قرار می‌داد، به‌ویژه زمانی‌که ویدئوهایی مبنی بر شلیک موشک به هواپیما منتشر و دروغ رژیم ایران برملا شد. رژیمی که حتی پس از انتشار آن ویدئوها، سه روز تمام بر نقص فنی اصرار ورزید و شلیک موشکها را انکار کرد.
روز بعد از شلیک موشکها، مقامات اطلاعاتی آمریکا اعلام کردند که هواپیما با شلیک دو موشک ساقط شده است. مقامات دفاعی بریتانیا هم ارزیابی آمریکایی‌ها را در این‌باره تأیید کردند و جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا، نیز گفت شواهد نشان می‌دهد که هواپیما با موشک ایرانی ساقط شده است.
با این‌همه، ربیعی، سخنگوی وقت دولت جمهوری اسلامی، بلافاصله هرگونه برخورد موشک را تکذیب کرد و آن را «عملیات روانی دولت آمریکا» خواند. با وجود خبرسازی‌ها و تکذیب‌های متوالی مختلف از سوی رژیم، نهایتاً در روز ۱۱ ژانویه شلیک موشک به پرواز پی‌اس۷۵۲ از سوی ستاد کل نیروهای مسلح ایران تأیید شد. البته دلیل شلیک موشک به این هواپیمای مسافربری، «خطای انسانی غیرعمد در تشخیص شیء پرنده» اعلام شد! با وجود پنهان‌کاری‌های سه‌روزه، فایل صوتی جواد ظریف، وزیر خارجهٔ وقت جمهوری اسلامی، نشان داد که مقامات سپاه پاسداران بلافاصله پس از واقعه می‌دانستند که هواپیما در اثر شلیک موشکی سپاه سقوط کرده است.
حال در آستانهٔ چهارمین سالگرد سرنگونی پرواز پی‌اس۷۵۲، چهارشنبهٔ این هفته در چهارمین مراسم سالگرد قاسم سلیمانی در کرمان، طی انفجار دو بمب، بیش از ده‌ها نفر کشته و زخمی شدند. استانداری کرمان گفت «این حمله تروریستی بوده است»، اما بلافاصله هیچ گروهی مسئولیت این انفجارها را نپذیرفت. روز پنجشنبه داعش مسئولیت انفجارهای مرگبار کرمان را برعهده گرفت و ادعا کرد که دو نفر با منفجرکردن کمربندهای انتحاری خود در میان شرکت‌کنندگان موجب این انفجارها شده‌اند، در حالی‌که پیش از آن ادعا شده بود بمب‌ها در دو کیف جداگانه و با دستگاه کنترل از راه دور منفجر شده‌اند. مقامات رسمی جمهوری اسلامی کشته‌شدن ۸۴ نفر و زخمی‌شدن ۲۸۴ نفر در جریان این دو انفجار را تایید کرده‌اند. این مرگ‌بارترین حمله از این نوع پس از انقلاب ۵۷ به شمار می‌رود، و بعد از فاجعهٔ سینما رکس آبادان، دومین حملهٔ مرگ‌باری‌ست که ایران در تمام تاریخ معاصرش به خود می‌بیند.
انفجارهای روز چهارشنبه در کرمان واکنش‌های بین‌المللی گسترده‌ای به دنبال داشت.
آمریکا ضمن گفتن تسلیت برای قربانیان انفجارهای کرمان، هرگونه نقش این کشور در این حادثه را رد کرد. متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، در این رابطه گفت: «باید به موضوعی اشاره کنم و آن هم ادعاهای غیرمسئولانه‌ای‌ست که در این‌باره پخش شده است. اول اینکه باید بگویم آمریکا به‌هیچ شکلی در این رویداد نقشی نداشته و هرگونه ادعای خلاف آن مضحک است.» او همچنین گفت دلیلی وجود ندارد که آمریکا بخواهد فکر کند اسرائیل پشت این انفجارها بوده است.
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، نیز انفجار کرمان را به رهبر جمهوری اسلامی ایران تسلیت گفت و «تروریسم در تمام اشکال آن» را محکوم کرد.
دولت آلمان با انتشار بیانیه‌ای ضمن اشاره به کشته‌شدن کودکان در این انفجارها، این «اقدام تروریستی» را محکوم و ناراحتی عمیقش از تعداد بالای کشته‌شدگان را اعلام کرد.
عربستان سعودی نیز با محکوم‌کردن انفجارهای کرمان، با مردم ایران همدردی کرد. وزارت امور خارجهٔ این کشور با انتشار بیانیه‌ای، «بمب‌گذاری‌های تروریستی» علیه غیرنظامیان در ایران را سرزنش و محکوم کرد.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، نیز انفجارهای کرمان را قویاً محکوم کرد.
وزارت خارجهٔ جمهوری آذربایجان نیز با انتشار پیامی ضمن گفتن «تسلیت به خانوادهٔ قربانیان و آرزوی شفای عاجل برای مجروحان» به‌عنوان «کشوری که عمیقاً از تروریسم رنج برده است»، تروریسم را در تمامی اشکال و مظاهر آن محکوم کرد.
سخنگوی اتحادیهٔ اروپا هم در واکنش به انفجارها در کرمان طی انتشار بیانیه‌ای این بمب‌گذاری‌ها را به‌شدت محکوم و همبستگی خود را با مردم ایران اعلام کرد. اتحادیهٔ اروپا ضمن ابراز همدلی با قربانیان و خانواده‌های آنان گفت که عاملان این اقدام باید پاسخگو باشند.
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، نسبت به انفجارهای کرمان ابراز «تأسف عمیق» کرد و انفجارهای مرگبار در مراسم قاسم سلیمانی را «حملات تروریستی سفاکانه» خوانده است.
همچنین انورالحق کاکر، نخست‌وزیر موقت پاکستان، با انتشار پیامی انفجارها در کرمان را محکوم کرد و ضمن خطاب‌قراردادن ابراهیم رئیسی، گفت پاکستان در همبستگی با ایران می‌ایستد، و فکر و دعای آن‌ها در این برههٔ سخت با دولت و ملت ایران است.
تا اینجا، بیش از ۳۰۰ نفر به‌شکل‌های گوناگون قربانیِ تبعات کشته‌شدن قاسم سلیمانی شده‌اند؛ چه ۶۲ نفری که به‌همراه خیل عظیمی با پای خود به مراسم تشییع او رفتند، چه ۱۷۶ بی‌گناهی که سوار آن هواپیما شدند تا پس از تعطیلات آخر سال میلادی به خانه‌هایشان برگردند و چه حالا بیش از ۱۰۰ نفری که در این دو انفجار در مراسم سالگرد او جان خود را از دست دادند.
در چهار سال گذشته، تمام تلاش ما بر این بوده است که جنایت سرنگونی پرواز پی‌اس۷۵۲ را در ابعاد گوناگون پوشش دهیم. علاوه بر ده‌ها مقاله و گزارش، گفت‌وگوهای مختلفی در این زمینه انجام داده‌ایم ازجمله تعداد قابل‌توجهی گفت‌وگو با خانواده‌های جانباختگان پرواز؛ خانواده‌هایی که نه چهار سال بلکه گویی چهل سال پیر شده‌اند و رنج و اندوهی که همچنان بر دوش می‌کشند، خارج از تصور است. ۲۰۸ هفته گذشته است، و هنوز آن‌ها پاسخ روشنی نگرفته‌اند، هنوز روز دادخواهی فرا نرسیده است… در سالگرد پرواز ابدی مسافران پرواز پی‌اس۷۵۲، یاد آن‌ها را گرامی می‌داریم و چشم امیدمان به روشن‌شدن حقایق و اجرای هرچه سریع‌ترِ عدالت برای خانواده‌های داغدارشان است.
