مسعود سخایی‌پور، LJI Reporter – ونکوور
«زنان حرف می‌زنند» یا «حرف‌های زنانه»، فیلم درامی آمریکایی محصول سال ۲۰۲۲ به نویسندگی و کارگردانی سارا پالی (Sarah Polley) است. فیلم بر اساس رمانی به‌همین نام چاپ سال ۲۰۱۸ اثر میرییَم تِیوْز (Miriam Toews)، نویسندهٔ کانادایی، است که با الهام از رویدادهای حقیقی جامعهٔ منونایت (Mennonite) ساخته شده است. رونی مارا، کلر فوی، جسی باکلی، جودیت آیوی، بن ویشاو و فرانسیس مک‌دورمند، که تهیه‌کنندهٔ فیلم نیز است، در این فیلم ایفای نقش کرده‌اند.
این فیلم در ۲ سپتامبر ۲۰۲۲ در جشنوارهٔ فیلم تلیوراید (Telluride Film Festival) نمایش داده شد و در ۲۳ دسامبر اکران محدودی در سینماهای ایالات متحده داشت. فیلم در ۲۰ ژانویهٔ ۲۰۲۳ از سوی یونایتد آرتیستس به‌صورت گسترده اکران شد و مورد تحسین منتقدان قرار گرفت. منتقدان، کارگردانی و فیلم‌نامهٔ سارا پالی، نقش‌آفرینی بازیگران و موسیقی آن را تحسین کردند. این فیلم از سوی هیئت ملی بازبینی فیلم و انستیتوی فیلم آمریکا به‌عنوان یکی از بهترین فیلم‌های سال ۲۰۲۲ معرفی شد و در جوایز اسکار، نامزد دریافت جایزهٔ بهترین فیلم و برندهٔ جایزهٔ بهترین فیلم‌نامهٔ اقتباسی شد.
داستان فیلم
داستان فیلم دربارهٔ گروهی از زنان است که از سوی مردان جامعهٔ منزوی‌شان مورد خشونت و آزار جنسی قرار گرفته‌اند. این گروه از زنان فکر می‌کنند باید تصمیمی بگیرند که زندگی‌شان تغییر کند؛ فرار کنند، بمانند و بجنگند یا اینکه کاری انجام ندهند. «زنان حرف می‌زنند» بر اساس رمانی از میرییَم تِیوْز به‌همین نام ساخته شده است. کتاب الهام‌گرفته از داستانی واقعی است که در مستعمره‌ای بی‌نام و منزوی به‌نام منونایت در بولیوی اتفاق می‌افتد و در آن زنان و دختران با داروهای آرام‌بخشِ مخصوص حیوانات دامداری بیهوش شده، و در حالت بیهوشی مورد تجاوز قرار می‌گرفته‌اند. سپس به آن‌ها گفته می‌شد که این کار شیطان است یا اینکه آن‌ها دیوانه شده‌اند.
دربارهٔ فیلم
سارا پالی را که یادتان است؟ البته قدیمی‌ترها حتماً او را در نقش سارا استنلی یادشان می‌آید که در سریال نوستالژیک «جاده‌ای به‌سوی اَونلی» (در ایران با عنوان قصه‌های جزیره) پخش شد. سارا پالی از سال ۲۰۰۶ از بازیگری فاصله گرفت و اولین اثر سینمایی خود با عنوان «دور از او» (Away from Her) را ساخت. او اکنون با ساخت سومین فیلم بلند خود بار دیگر به دنیای کارگردانی بازگشته است. در همان سریال قصه‌های جزیره او کاراکتر دختر باهوشی را داشت که تشنهٔ تحصیل و آموختن بود و به‌نوعی شخصیت متفاوت و آوانگاردی به حساب می‌‌آمد که می‌خواست از زمانهٔ خودش جلوتر باشد. از آن جزیرهٔ کوچک فراتر برود و دنیا را ببیند. جالب اینجاست که در دنیای سینما هم عملکرد درخشان او چه در مقام بازیگر و چه کارگردان به گونه‌ای است که او را متمایز می‌کند. در انتخاب نقش‌هایش به‌عنوان بازیگر بسیار وسواس داشت و پس از آن در مقام کارگردان هم فیلم‌هایی که ساخته، به‌شدت مورد تحسین منتقدان قرار گرفته است.
حالا او در تازه‌ترین اثرش به سراغ موضوعی جنجالی ولی فراموش‌شده رفته است تا فیلم او دوباره آن را به یاد همه بیاورد: مجتمع مسیحیان محافظه‌کار منونایت که در فاصلهٔ سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۹ میلادی، به محل رخداد جنایاتی هولناک اما خاموش تبدیل شده بود. جایی که بیش از صد زن و دختر، پس از بیهوش‌کردن با داروی بیهوشی مورد تجاوز گروهی از مردان قرار می‌گرفتند. پس از سال‌ها فریب و سرکوب زنان با بهانه‌ها و خرافاتی مثل عقوبت الهی یا دخالت شیاطین، زنان این مستعمره بالاخره عاملان حملات شبانه را می‌شناسند، و سال ۲۰۱۱، دادگاهی هم برای محاکمهٔ متجاوزان برگزار می‌شود. منونایت‌ها گروهی از مسیحیان آناباپتیست (از جنبش‌های اصلاح‌جویانهٔ پروتستانی مسیحیت) به حساب می‌آیند که در آموزه‌های مذهبی‌شان روی پرهیز از خشونت و صلح‌جویی تأکید بسیاری می‌شود. بیان دیگری که برای این باور به کار می‌رود، «عدم مقاومت» است. همان‌طور که از نام این اصطلاح پیداست، مؤمنان به صلح و عدم مقاومت در برابر شر، مقابله‌به‌مثل را مجاز نمی‌دانند و روی بخشیدن و عبورکردن تأکید دارند. این اثر دربارهٔ همین موضوع است. زنان با یکدیگر حرف می‌زنند تا تصمیم بگیرند در برابر این ظلمی که به آن‌ها رفته چکار کنند. فرار کنند، بمانند و بجنگند یا ببخشند؟
علی‌رغم اینکه این فیلم در لوکیشنی بسته و دیالوگ‌محور است، اما فیلمنامه‌ای خوب، کارگردانی عالی و گروهی از بازیگران توانا دور هم جمع شده‌اند تا اثری به‌یادماندنی و متفاوت را به تصویر بکشند. فکرش را بکنید، گروهی از زنان در انبار کاه اطراف مزرعه‌شان دور هم جمع شده‌اند. این زنان افرادی‌اند که پس از تحمل وحشتناک‌ترین تجربهٔ تجاوز از سوی مردان، با همدیگر صحبت می‌کنند، و تا پایان فیلم همچنان حرف می‌زنند و حرف می‌زنند. در خلال این حرف‌زدن‌ها، رازها برملا می‌شود. تصمیم‌ها گرفته می‌شود. یکدیگر را به چالش می‌کشند. با هر کدام از شخصیت‌ها که بسیار عالی شخصیت‌پردازی شده‌اند، آشنا می‌شویم. حرف‌هایی که این زنان با یکدیگر می‌زنند، تنها حرف‌زدنی ساده نیست. شاید بتوان گفت نوعی مانیفست است علیه ظلمی تاریخی که بر زنان روا داشته شده است. در «زنان حرف می‌زنند»، برخی از زنان تصمیم گرفتند از ظلم فرار کنند، برخی ماندند و جنگیدند و برخی سکوت اختیار کردند. اما آنچه اهمیت دارد ماهیت این رنج است که به آنان تحمیل شده است. شاید از نظر برخی، این رویکرد سینمایی و حتی سرگرم‌کننده به نظر نرسد. مثلاً به خود بگویند قرار است بنشینم فیلمی را ببینم که یک عده زن در انبار کاه با هم حرف می‌زنند. اما این برداشت اشتباه است. همین حرف‌زدن گروهی از زنان، به‌نویسندگی و کارگردانی سارا پالیِ نابغه، چنان جذاب، گیرا و قدرتمند است که نمی‌توانید بی‌خیال تماشای آن شوید. سارا پالی با کارگردانی هوشمندانه از خلال این گفت‌وگوها نشان می‌دهد که زنان همواره در پی صلح و بخشش‌اند. ذات زن بخشنده و باگذشت است و این‌چنین است که زن نماد زندگی و آزادی است. هرجا لازم باشد، زنان کنار یکدیگر می‌ایستند و از همبستگی و شجاعتشان برای ساختن دنیایی بهتر استفاده می‌کنند. مثل همان اتفاقی که این روزها در ایران جریان دارد. مثل جنبش «زن، زندگی، آزادی» که یکی از شجاعانه‌ترین و مترقی‌ترین جنبش‌های نیم قرن اخیر از سوی زنان است. جنبشی علیه ستم و تحجر چندصدساله‌ای که بر زن ایرانی رفته است.
در سایت متاکریتیک، مجموعاً ۴۷ منتقد به فیلم «زنان حرف می‌زنند» رأی داده‌اند و از این آرا، ۳۷ رأی مثبت، ۹ رأی متوسط و تنها یک رأی منفی ثبت شده است. تماشای این فیلم مخصوصاً می‌تواند برای بیان احساساتِ کسانی‌که ترومای تجاوز دارند، به آن‌ها کمک کند. دیدن این فیلم نیازمند کمی صبوری است. اما از این صبر پشیمان نخواهید شد و در پایان، این فیلم به‌عنوان تجربه‌ای ماندگار، آموزنده و انگیزه‌بخش در ذهن شما ثبت خواهد شد.
این فیلم در اغلب کتابخانه‌های مترو ونکوور ازجمله ونکوور، وست ونکوور، شهر نورث ونکوور، بخش نورث ونکوور، کوکئیتلام، پورت مودی، برنابی و کتابخانه‌های منطقهٔ فریزر ولی موجود است ولی در حال حاضر صف انتظاری طولانی برای امانت‌گرفتن آن وجود دارد. اگر نمی‌خواهید تا چند هفته منتظر دیدن این فیلم بمانید، می‌توانید آن را در سینما تماشا کنید یا از سرویس‌های پخش فیلم آنلاین بخرید یا اجاره کنید.
