رسانهٔ همیاری – ونکوور
یک ماه پس از دانلود اطلاعات جعبهٔ سیاه پرواز ساقط‌شدهٔ ۷۵۲ اوکراین در فرانسه با حضور نمایندگان ایران و کشورهایی که شهروندانشان را در این پرواز از دست داده‌اند، سرانجام سازمان هواپیمایی کشوری ایران گزارش مقدماتی بازخوانی اطلاعات جعبه سیاه را منتشر کرد. به گزارش خبرگزاری‌های داخل ایران:
«تورج دهقانی زنگنه، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری، با بیان اینکه داده‌های هر دو جعبهٔ سیاه به‌خوبی و بدون مشکل فنی بازیابی و به اطلاعات قابل‌‌تحلیل تبدیل شدند، گفت: هم‌زمان با زمان محاسبه‌شده توسط تیم بررسی سانحه در خصوص عمل کردن مجاورتی موشک، ثبت اطلاعات و ضبط‌کنندهٔ داده‌های پروازی در زمان ۶ و ۱۴ دقیقه و ۵۶ ثانیه متوقف شده است. به گفته دهقانی زنگنه تا این زمان، تمام متغیرهای پروازی ثبت‌شده شرایط عادی داشته و هواپیما تا قبل از این شرایط در شرایط پروازی فنی نرمال بود و در پروفایل پروازی پیش‌بینی‌شده قرار داشت. به‌گفتهٔ او، در کابین پرواز، سه نفر گروه پرواز حضور داشتند که یکی از آنها معلم بوده که هر سه متوجه شرایط غیرعادی بودند و متناسب با صدای غیرعادی کابین، تا آخرین لحظه مشغول کنترل و هدایت هواپیما بودند. رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در ادامه افزود: معلم خلبان درون کابین برخی راهنمایی‌های لازم را می‌دهد از این مکالمه می‌توان نتیجه گرفت که هواپیما دچار مشکل الکتریکی شده که باعث می‌شود گروه پروازی واحد برق کمکی را روشن بکند و معلم خلبان تشخیص خود مبنی بر فعال بودن هر دو موتور هواپیما را در ثانیه‌های پس از انفجار به خلبانان اعلام می‌کند.
دهقانی زنگنه همچنین گفت که هیچ صدا یا نشانه‌ای از وضعیت کابین مسافران در صداها و اطلاعات ضبط‌شده وجود ندارد و نحوهٔ صحبت و واکنش گروه پروازی نشان از سلامت جسمانی آنها در این لحظات داشته است. رئیس سازمان هواپیمایی کشوری افزود: با توجه به اینکه ضبط صدای کابین در ۱۹ ثانیه بعد از انفجار متوقف شده است و حداقل ۲۵ ثانیه بعد از انفجار اول موشک دوم به مجاورت هواپیما رسیده است تحلیلی دربارهٔ عملکرد و آثار موشک شلیک‌شدهٔ دوم از اطلاعات جعبهٔ سیاه به‌دست نیامد. او گفت: انفجار موشک اول باعث آسیب قابل‌توجهی به هواپیما شده و برخورد قطعاتی ناشی از آن به هواپیما باعث قطع FDR و CVR در مدت زمان ۱۹ ثانیه بعد از آن شده است. اقدامات و مشارکت‌های صورت‌پذیرفته در فرآیند بازخوانی جعبهٔ سیاه کاملاً حرفه‌ای و بر اساس انطباق با استانداردهای ایکائو بوده است. دهقانی زنگنه گفت: اطلاعات استخراج‌شده در اختیار نمایندگان کشورهای ذی‌ربط قرار گرفته تا تحلیل‌های ایمنی و فنی خود را در چارچوب استانداردهای ایکائو به مسئول بررسی سانحه ارائه کنند. این اقدامات و این اطلاعات تنها با هدف ایمنی و پرهیز از رخداد مشابه صورت می‌پذیرد و هر نوع استفادهٔ سیاسی از این فرآیند ضمن اینکه در تعارض با اهداف مورد نظر و مورد تصدیق ایکائو است، روند رسیدگی به سانحه را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و سازمان هواپیمای کشوری از تمام علاقه‌مندان و ذی‌نفعان درخواست می‌کند که از هر نوع تحلیل یا استفاده از این اطلاعات و اقدامات که در راستای اهداف ایمنی نباشد، خودداری کنند و در اینجا به کلیهٔ شرکت‌های هواپیمایی که در گذشته از آسمان ایران استفاده می‌کردند و الان نمی‌کنند یا کشورهایی که هم اکنون از آسمان ایران استفاده می‌کنند، اطمینان می‌دهیم که پرواز بر فراز آسمان ایران مطمئن و ایمن خواهد بود.»
به‌دنبال انتشار این گزارش، انجمن جانباختگان پرواز PS752 با «پوچ» توصیف کردن این گزارش بیانیه‌ای منتشر کرد که متن آن به شرح زیر است:
«چیزی که امروز به اسم گزارش سازمان هواپیمایی کشوری از جعبههای سیاه منتشر شد، نمایش مضحکی از پنهان‌کاری و دروغگوییِ دوباره بود. ما از ابتدا گفته بودیم هیچ گزارشی از ایران را نخواهیم پذیرفت. ما گفته بودیم در این جنایت پی کسانی هستیم که آسمان ایران را در صبح هشتم ژانویه باز گذاشته‌اند، کسانی که دستور داده‌اند به یک هواپیمای مسافربری شلیک شود و کسانی که دست به تخریب صحنهٔ جرم و غارت اموال زدند.
این نمایش شرم‌آور عاری از هرگونه پاسخی در برابر تمام شواهد و سؤالاتی بود که حاکی از احتمال قویِ عامدانه بودن این حملهٔ موشکی است. حال با این اظهارات جدید، ابهامی هم بر ابهامات قبلی اضافه شد. می‌گویند جعبههای سیاه از ثانیهٔ نوزدهم بعد از موشک اول اطلاعاتی را ثبت نکرده‌اند. می‌گویند خلبان‌ها در بین دو شلیک زنده بوده‌اند. پس می‌توان نتیجه گرفت موشک دوم زمانی شلیک شده است که هواپیما به سعی خلبانان در حال بازگشت به فرودگاه بوده است. حال جمهوری اسلامی باید پاسخگو باشد که چرا موشک دوم به هواپیمایی شلیک شد که در حال بازگشت به فرودگاه بوده است.
سؤالات دیگر ما که می‌بایست در گزارش جعبهٔ سیاه توضیح داده می‌شد، دربارهٔ علت تأخیر هواپیما و مکالمات خلبان در این بازهٔ یک‌ساعته بود، که آنها هم بی‌پاسخ ماندند. رئیس سازمان هواپیمایی در حالی تمام انتظارات برای یک گزارش تحقیقاتی را زیر پا می‌گذارد که در پایان اظهاراتش در توجیه یک جنایت و امن بودن آسمان ایران، دست به تهدید کشورهای دیگر و خانوادهٔ قربانیان می‌زند.
از نهادهای ایمنی درگیر در این پرونده، شرکت هواپیمایی بوئینگ و کشورهای ذی‌نفع در این پرونده می‌خواهیم هر چه سریع‌تر جلوی جنگ روانی علیه خانوادهٔ جانباختگان را بگیرند. ما پس از هشت ماه دیگر تحمل شنیدنِ این‌گونه اظهارات تهدیدآمیز، سخیف و بی‌پایه‌واساس را نداریم. ما مطلع‌ایم قوانین بین‌المللی در این‌باره ناقص و محدود است، اما ابزارهای دیگری قطعاً وجود دارد که می‌تواند هدایت این تحقیقات را از نهاد وابسته به حکومتی چون سازمان هواپیمایی کشوری ایران بگیرد و آن را به مرجعی باصلاحیت بسپارد. ضمن اینکه بی‌صبرانه منتظر واکنش تمام نهادها و کشورهای درگیر به این به‌اصطلاح گزارش سازمان هواپیمایی کشوری هستیم.
کار درست این است که دیگران محتویات جعبهٔ سیاه را بی‌کم‌وکاست منتشر کنند. ما خواهان انتشار سریع حقایق هستیم. ما دوباره از آنها می‌خواهیم حق حضور ما را در تحقیقات و مذاکرات به رسمیت بشمرند و اجازه دهند خانواده‌ها در تحقیق دربارهٔ این جنایت حضور داشته باشند.
بازی ایران با این پرونده ادامه خواهد داشت و یک سال دیگر صبر کردن برای گزارش نهایی و شنیدن توضیحاتی این‌چنینی خانواده‌ها را در هم خواهد شکست. راه ایمنی آسمان‌های دنیا هم از تنبیه کسانی می‌گذرد که به مسافران بی‌گناه شلیک می‌کنند و ماه‌ها بازماندگان آنها را با روایت‌های نادرست و تخیلی شکنجه می‌دهند. نگذارید هفته‌ها و ماه‌ها تبدیل به سال‌ها بشوند.»
هیئت ایمنی حمل‌ونقل کانادا هم با تأیید دریافت گزارش بازخوانی رکوردرهای پرواز ۷۵۲ اوکراین از سازمان هواپیمایی کشوری ایران، بیانیه‌ای به شرح زیر منتشر کرد:
«هیئت ایمنی حمل‌ونقل کانادا دریافت گزارش بازخوانی رکوردرهای پرواز ۷۵۲ اوکراین را از سازمان هواپیمایی کشوری ایران تأیید می‌کند. کتی فاکس رئیس هیئت ایمنی حمل‌ونقل کانادا گفت: این گزارش نهایی ایمنی نیست و خلاصه‌ای است از محتویات بازیابی شده از صدای کابین خلبان و اطلاعات رکوردرها که ماه گذشته در پاریس بازیابی شدند و در تطابق با اطلاعاتی است که مأموران تحقیق هیئت ایمنی حمل‌ونقل کانادا در جریان حضورشان در دانلود رکوردرها در فرانسه دریافت کردند. برای پایان یافتن تحقیقات راه درازی در پیش است، چرا که هنوز پرسش‌های اساسی‌ای وجود دارند که باید به آنها پاسخ داده شود.
هیئت ایمنی حمل‌ونقل کانادا به دفاع از تحقیقات جامع، شفاف و موثق ایمنی که به سه پرسش مهم زیر پاسخ بدهد، ادامه خواهد داد:
۱- چه فاکتورهای انسانی یا سازمانی‌ای زیر هر کدام از اقدامات یا تصمیمات در توالی رویدادهای منجرشده به شلیک موشک(ها) که موجب سقوط هواپیما شدند، وجود داشته است؟
۲- مبنای تصمیم باز گذاشتن آسمان ایران برای پروازهای بین‌المللی، به‌ویژه پس از شلیک موشک به‌سوی پایگاه‌های نظامی در عراق توسط جمهوری اسلامی ایران، چه بوده است؟
۳- تصمیم خطوط هوایی غیرنظامی (شامل هواپیمایی اوکراین) برای تداوم فعالیت در نواحی تحت تأثیر این منازعه، به‌ویژه پس از شلیک موشک به‌سوی پایگاه‌های نظامی در عراق توسط جمهوری اسلامی ایران، چطور گرفته شده است؟
هیئت ایمنی حمل‌ونقل کانادا همچنان آمادگی خود را برای کمک به هیئت بررسی سوانح هوایی جمهوری اسلامی ایران اعلام می‌دارد.»
وزارت حمل‌ونقل و وزارت امور خارجهٔ کانادا هم در بیانیه‌ای مشترک به انتشار این گزارش واکنش نشان دادند.
مارک گارنو، وزیر حمل‌ونقل، و فرانسوا-فیلیپ شمپین، وزیر امور خارجهٔ کانادا، روز ۲۳ اوت ۲۰۲۰ بیانیهٔ زیر را صادر کردند:
«کانادا به‌خاطر جان‌های ازدست‌رفته در سرنگونی پرواز ۷۵۲ هواپیمایی اوکراین در نزدیکی تهران، عمیقاً تحت تأثیر قرار گرفته است. ۵۷ نفر از ۱۷۶ جانباختهٔ این پرواز کانادایی بودند و بقیه پیوندهای نزدیکی با کانادا داشتند. دولت کانادا نسخه‌ای از گزارش خوانش رکوردرهای پرواز هواپیمایی اوکراین را از سازمان هواپیمایی کشوری جمهوری اسلامی ایران دریافت کرده است.» این گزارش مقدماتی تنها محدود به اطلاعاتی محدود و دست‌چین‌شده دربارهٔ این تراژدی شده است. این گزارش تنها به اتفاقات پس از نخستین حملهٔ موشکی اشاره می‌کند، نه دومین حمله و تنها مؤید اطلاعاتی است که پیش از این هم می‌دانستیم. ما از جمهوری اسلامی ایران انتظار داریم به پرسش‌های مهمی دربارهٔ دلیل شلیک موشک‌ها در وهلهٔ اول و دلیل باز ماندن حریم هوایی پاسخ بدهد. این‌ها پرسش‌هایی است که کانادا و کانادایی‌ها و مهم‌تر از همه، خانواده‌های قربانیان بی‌گناه، نیاز به پاسخشان دارند. کانادا کماکان از ایران می‌خواهد تحقیقاتی جامع و شفاف در این زمینه انجام دهد و به تعهداتش و استانداردهای ایکائو که در ضمیمهٔ ۱۳ آمده است پایبند باشد.»
در تحولی دیگر، فرانسوا-فیلیپ شمپین، وزیر خارجهٔ کانادا، با دومینیک راب، وزیر خارجهٔ بریتانیا، در همپتون کورت در نزدیکی لندن دیدار کرد. در این دیدار، دربارهٔ مسائل مورد علاقهٔ دو کشور تبادل نظر شد و یکی از مهم‌ترین موارد مطرح‌شده، پروندهٔ سرنگونی پرواز ۷۵۲ هواپیمایی اوکراین در تهران بود. بر اساس اطلاعیهٔ منتشرشده از سوی وزارت امور خارجهٔ کانادا، آقایان شمپین و راب بار دیگر بر تعهدشان بر حصول اطمینان از پاسخگویی و عدالت برای خانواده‌های قربانیان پرواز ۷۵۲ شرکت هواپیمایی اوکراین تأکید کردند. بنابراین بیانیه، دو وزیر امور خارجه دربارهٔ لزوم اجرای تحقیقات جامع، شفاف و مستقل در تطابق با استانداردهای بین‌المللی شامل پرداخت غرامت برای قربانیان و کشورهای تحت تأثیر قرار گرفته، گفت‌وگو کردند.
