سیما غفارزاده – ونکوور
هفتهٔ گذشته دولت چین رسماً اتهامات سنگینی را علیه مایکل کُوْریگ (Michael Kovrig) و مایکل اسپَوُر (Michael Spavor)، معروف به «دو مایکل»، که بیش از ۵۵۰ روز از بازداشتشان در این کشور می‌گذرد، اعلام کرد. دو مایکل در دسامبر سال ۲۰۱۸ و ۹ روز پس از دستگیری مِنگ وانژو (Meng Wanzhou) در کانادا، بازداشت شدند. این اتهامات سنگین جاسوسی که گفته می‌شود ممکن است در نهایت برای این دو نفر سال‌های طولانی زندان یا حتی حکم مرگ به‌دنبال داشته باشد، ظاهراً در پی اعلام تصمیم اخیر دادگاه عالی بی‌سی برای ادامهٔ روند بازگرداندن مِنگ وانژو به آمریکا بوده است. خانم مِنگ وانژو با وجود در اختیار داشتن وکلای طراز اول، در اولین دادگاهش موفق نبوده، چرا که قاضی کانادایی معتقد است اتهاماتی که وی در آمریکا با آن مواجه است، در کانادا نیز جرم تلقی می‌شود.
منگ وانژو، معاون رئیس هیئت‌مدیره و رئیس امور مالی شرکت بزرگ چینی هواوی که توسط پدر او تأسیس شده است، اول دسامبر ۲۰۱۸ در مسیر سفر از هنگ کنگ به مکزیک، هنگام عوض کردن پرواز در فرودگاه بین‌المللی ونکوور، توسط مقامات کانادایی و به درخواست آمریکا بازداشت شد و این موضوع به جنگ تجاری چین و آمریکا دامن زد و نیز روابط دیپلماتیک و تجاری کانادا و چین را مخدوش کرد. وزارت دادگستری آمریکا دلیل این دستگیری را تحقیقات از هواوی در رابطه با نقض تحریم‌های آمریکا علیه ایران عنوان کرده است. آمریکا به‌دنبال استرداد مِنگ وانژو از کانادا است؛ اقدام و درخواستی بی‌سابقه برای استرداد شهروندی خارجی به‌دلیل نقض تحریم‌ها و مجازات‌های معمول در مواردی چنین.
به‌دنبال بازداشت مِنگ وانژو، دولت چین مایکل کوریگ، دیپلمات سابق کانادایی، را که برای گروه بین‌المللی بحران (International Crisis Group) کار می‌کرد و همچنین مایکل اسپور، مشاور کانادایی، را که مدت زیادی در کرهٔ شمالی کار کرده است، به جرم به‌خطر انداختن امنیت کشورش، بازداشت نمود.
گفته می‌شود کوریگ و اسپور در سلول‌های انفرادی نگه داشته می‌شوند بدون آنکه اجازه داشته باشند به بیرون و هوای آزاد قدم بگذارند، سلول‌هایشان ۲۴ ساعته تحت روشنایی و دوربین‌های مداربسته است، روزی چندین ساعت بازجویی می‌شوند و به وکیل و خانواده‌های خود دسترسی ندارند. هرچند، مِنگ وانژو در حبس خانگی و در خانهٔ لوکس چندمیلیون دلاری‌اش در ونکوور به‌سر می‌برد. دستگیری دو مایکل از طرف کانادا و کشورهای متحدش صراحتاً اقدامی تلافی‌جویانه در برابر بازداشت منگ وانژو و بازی گروگان‌گیری خوانده شده است.
هفتهٔ پیش، جاستین ترودو، طی سخنانی گفت روشن است که دولت چین مایکل کوریگ و مایکل اسپور را در اقدامی بدیهی برای اعمال فشار سیاسی روی کانادا به‌دلیل دستگیری منگ وانژو، بازداشت کرده است. ترودو در چندین کنفرانس خبری این اقدام دولت چین را «بازداشت خودسرانه» خواند، اظهاراتی که چین از آن را «غیرمسئولانه» دانسته است. هرچند، این بازداشت‌ها به‌طور وسیعی در دنیا خصوصاً از طرف متحدان کانادا هم خودسرانه و مستبدانه خوانده شده است، چرا که کشور چین قوهٔ قضایی مستقل ندارد.
از هفتهٔ گذشته که دولت چین رسماً اتهامات جاسوسی سنگینی را علیه دو مایکل اعلام کرده است، جاستین ترودو در شرایطی هرچه دشوارتر از پیش قرار گرفته است، چرا که برخی از کانادایی‌ها معتقدند او برخوردی ملایم با چین در پیش گرفته است. برخی نیز موضوع تبادل بازداشت‌شدگان را مطرح نموده‌اند و اینکه کانادا در تلاش برای آزادی دو مایکل، در حل پروندهٔ مِنگ وانژو دخالت کند، که پاسخ ترودو به آن صراحتاً منفی بوده است. وی در عین حال گفت که دولت کانادا در پشت صحنه و نیز آشکارا تمام تلاش خود را خواهد کرد تا این دو کانادایی را به خانه برگرداند. ترودو ضمن قدردانی از متحدان کانادا، از جمله آمریکا، که چین را به‌دلیل استفاده از بازداشت‌های خودسرانه برای مقاصد سیاسی محکوم کرده‌‌اند، گفت که کانادا و متحدانش در سراسر دنیا علیه این‌گونه اعمال چین خواهند ایستاد.
در این بازی سیاسی، کانادا در موقعیت بسیار دشواری قرار گرفته است؛ از یک طرف به خواستهٔ متحد دیرینهٔ خود، آمریکا، نمی‌تواند نه بگوید و از طرف دیگر به چین که مبادلات تجاری قابل توجهی با آن دارد، نمی‌خواهد باجی بدهد، ضمن آنکه جان دو شهروندش در آن کشور به‌طور جدی در خطر است… حال باید دید کانادا چگونه این موقعیت بغرنج و پیچیده را مدیریت خواهد کرد و آخر این بازی سیاسیِ گروگان‌گیری که در اصل نتیجهٔ جنگ قدرت و تجارت میان چین و آمریکاست، به کجا خواهد رسید.
