قسمت اول این مقاله را در اینجا بخوانید
تالین ساهاکیان – آلمان
چرا با وجودِ همۀ مخالفتها شکار فک همچنان ادامه دارد؟
بیشتر مردم کانادا با شکار فُک مخالفاند و فعالان حقوق حیوانات و حیواندوستان در سراسر دنیا به این قتلعامهای سالانه به دیدۀ انزجار نگاه میکنند. گوشت فک طرفداری ندارد. مصرفکنندگان علاقهای به خوردن کپسولهای تهیهشده از روغن فک ندارند و این محصولات بهصورت غیرقانونی در سوپرمارکتهای آسیایی در آمریکا فروخته میشوند (گاهی با اسمهای دیگر مانند روغن حیوانات دریایی). شاید به نظر برسد شکار فکها در کانادا فقط برای پوست است ولی با رکود بازار پوست فک در دنیا این سؤال مطرح میشود که چرا ادارۀ ماهیگیری کانادا همچنان از این صنعت پشتیبانی میکند و با دادن سوبسیدهای کلان تلاش میکند آنرا سر پا نگه دارد؟ پاسخ آن است که سازمان ماهیگیری برای آرامکردن ماهیگیران بیکار یا کمدرآمد به یک مسکّن نیاز دارد؛ داستان از این قرار است:
زمانی آتلانتیک شمالی منبع غنی ماهی کاد بود. با وجود آنکه سازمانهای محیط زیست از چند دهه پیش در مورد ماهیگیری بیرویه در این منطقه هشدار میدادند، اقدامات لازم برای کنترل ماهیگیری انجام نشد و در اوایل ۱۹۹۰ دیگر اثری از جمعیت ماهیهای کاد در این منطقه نبود. در نتیجه، ۴۰ هزار ماهیگیر بیکار شدند. چند تن از سیاستمداران نیوفاندلند پیشنهاد کردند برای آرام کردن ماهیگیران، فکها بهعنوان دلیلِ ازبینرفتنِ ذخایر ماهی معرفی شوند و شکار آنها بهعنوان راه حل جدید برای کسب درآمد به ماهیگیران ارائه شود. DFO با وجود همۀ پژوهشها و حتی گزارش کارشناسان خودش که اعلام کردند ازبینرفتن جمعیت ماهیها تنها بهعلت ماهیگیری بیرویه اتفاق افتاده است، و با وجود آنکه کارشناسان محیط زیست بر این باورند که وجود کولونیهای سالم فک برای پایداری اکوسیستم لازم است، اصرار داشت به ماهیگیران بقبولاند که فکها هم مقصرند و حتی اگر مقصر نباشند، وجود آنها سبب میشود که جمعیت ماهیها نتواند دوباره زیاد شود و با این استدلال، ظرفیت شکار سالانۀ فکها را بالا برد. پس از سالها کشمکش میان DFO و کارشناسان محیط زیست، این سازمان سرانجام در سال ۲۰۰۵ اعلام کرد که فکها نقشی در از بین رفتن جمعیت ماهیها نداشتهاند ولی این باورِ اشتباه در ذهن ماهیگیران باقی ماند. آنها حتی وقتی دیگر دلیلی برای رقابت با فکها نمیبینند، میگویند شکار فکها یک سنّت است و کسی اجازه ندارد این سنّت را از آنها بگیرد. گروهی از ماهیگیران به شکار فکها بهعنوان یک تفریح نگاه میکنند. خسارت سازمان ماهیگیری به این هم ختم نمیشود. آنها هنوز هم به ماهیگیران تلقین میکنند «شکار فک» آخرین منبع درآمد برای خانوادههای آنهاست. در سالهای اخیر این سازمان بار دیگر در جهت مقصردانستن فکها قدم برداشته است ولی این بار فکهای خاکستری را هدف قرار داده است.
در سالهای اخیر برخی از سازمانها روشهای جایگزینی برای کسب درآمد توسط ماهیگیران ارائه کردهاند (مانند ارائۀ امکانات گردشگری برای دیدن فکها و یا شانهکردن بچه فکها و فروش موهای آنها به صنعت تولید تشک) ولی شکارچیان و DFO تاکنون این پیشنهادها را رد کردهاند.
شکار فک خزپوش قهوهای (یا فک گوشدار یا فک شنلی) (Brown fur seal) در نامیبیا
فکهای شنلی در سواحل آفریقای جنوبی و نامیبیا زندگی میکنند. بچه فکها بین اواخر اکتبر تا اوایل ژانویه بهدنیا میآیند. فکهای مادر یکسال یا حتی بیشتر به بچههای خود شیر میدهند. شکار فک برای پوست قبلاً در آفریقای جنوبی هم رایج بود. این کار باعث شد که فکها از سواحل آفریقای جنوبی رانده شوند. بههمین دلیل این کشور در سالهای اخیر به شکار فک پایان داده است ولی سواحل نامیبیا قتلگاه هر سالۀ چندین دههزار فک شنلی است. این قتلعامها در سه کولونی بزرگ فکها که در سواحل Atlas Bay ،Wolf Bay و Cape Cross زندگی میکنند، اتفاق میافتند. هر سال در مجموع ۱۳۵ هزار بچه فک شنلی در این کولونیها به دنیا میآیند و دولت نامیبیا مجوز شکار حداکثر ۸۰ هزار بچه فک شنلی (حدود ۶۰ درصد فکهای متولدشده) و ۶ هزار فک نر را صادر میکند. فکهای شنلی در خشکی بسیار سریعاند و میتوانند بهسرعتِ شکارچیها بدوند. بههمین دلیل، شکارچیهای فک ابتدا چند ده تا چند صد بچه فک را از گروه جدا میکنند و دور آنها حلقه میزنند. اینکار سبب به وجودآمدن ترس و پریشانی شدید در کل کولونی فکها میشود. سپس شکارچیان به بچه فکهای محاصرهشده اجازه میدهند به طرف دریا فرار کنند. آنها بچه فکهای هراسان را که جیغزنان به طرف آب میدوند دنبال میکنند و با چماق بر سر آنها ضربه میزنند تا از هوش بروند. معمولاً در میان آنهمه جیغ و آشفتگی ضربهها کاری نیستند و شکارچیان مجبورند چند بار بر سر هر فک بکوبند تا آنها را بیهوش کنند. پس از بیهوششدن فکها، شکارچیان با واردکردن چاقو در قلبشان آنها را میکشند. برخی از فکها کاملاً گیج یا بیهوش نیستند یا در فاصلۀ ضربه با چماق و ضربۀ چاقو بههوش میآیند و در لحظهای که چاقو در قلب آنها فرو برده میشود کاملاً هوشیارند. شکار فک در نامیبیا هر روز صبح از نو آغاز میشود و چهارماه و نیم (از ابتدای جولای تا اواسط سپتامبر) ادامه پیدا میکند. این شکار درازمدت سبب به وجودآمدن پریشانی دائمی در گروه فکها، پایین آمدن سیستم ایمنی بدن فکها در گروه، طردشدن بچه فکها توسط مادران، سوءتغذیه، بیماری و مرگهای دستهجمعی در گروه میشود.
شکار فکهای شنلی در نامیبیا نیز عمدتاً برای پوست انجام میشود. حاتم یاووز ( Hatem Yavuz)، یک دلال پوست تُرک ـ استرالیایی که ۸۲ درصد مبادلات پوست فک در دنیا را در دست دارد، از خریداران اصلی این پوستهاست. او در سال ۲۰۱۴، یک مجموعۀ مد با پوست فک به نام «فُک یو» عرضه کرد. او از فروش هر کت، پوست چند هزار دلار سود میبرد در حالیکه به هر شکارچی (ماهیگیرانی که بهطور فصلی به شکار فک رو میآورند) برای کل فصل شکار ۲۲۸ دلار پرداخت میکند [منبع].
ماهیگیران نامیبیا نیز مانند ماهیگیران کانادا، فکها را رقیب خود میدانند و از شکار فکها استقبال میکنند. دولت نامیبیا نیز گاهی در توجیه صدور مجوز برای شکار فکها، به این نکته اشاره میکند که فکها سبب کاهش جمعیت ماهیها در دریا میشوند ولی از آنجا که شواهد علمی پروسههای دیگری مانند ماهیگیری بیرویه را علت اصلی کاهش جمعیت ماهیها میدانند روی این دلیل پافشاری نمیکند.
شکار فکهای شنلی باعث ایجاد شغلهای فصلی کمدرآمد برای ۱۲۰ نفر میشود و از اینرو حتی در کمکردن بیکاری در نامیبیا هم نقش مهمی ندارد.
چگونه میتوانیم به کشتار فکها پایان دهیم؟
برای پایاندادن به کشتار فکها تنها یک راه وجود دارد: پایاندادن به خرید پوست و همچنین، محصولات جانبی مانند روغن فک. اگر این محصولات در هیچ کجای دنیا خریداری نشوند، دیر یا زود انگیزهای برای کشتن این حیوانات زیبا و آرام هم وجود نخواهد داشت.
[…] شکار فک (قسمت دوم) […]