ایدرین ریچ (۱۶ مه ۱۹۲۹ – ۲۷ مارس ۲۰۱۲) شاعر، مقالهنویس و فمینیست رادیکالِ آمریکایی بود. وی یکی از پُرخوانندهترین و تأثیرگذارترین شاعران نیمهٔ دوم قرن بیستم محسوب میشود. همچنین اعتبارِ طرح موضوع ستم و فشار علیه زنان و همجنسگرایان زن در شعر، به او تعلق میگیرد.
در سال ۱۹۷۷، در اعتراض به رأیِ سخنگوی وقتِ کاخ سفید به توقف کمک مالی به دفتر «پشتوانهٔ ملی هنرها» و همچنین دیگر سیاستهای دولت کلینتون در ارتباط با هنر و بالاخص ادبیات، ریچ «نشان ملی هنر» را نپذیرفت. وی گفت: «من نمیتوانستم چنین جایزهای را از پرزیدنت کلینتون یا درواقع کاخ سفید بپذیرم، چون والاترین معنای هنر، آنطور که من میفهمم، با سیاستهای خیرهسرانهٔ این دولت سازگاری ندارد. هنر هیچ معنایی نخواهد داشت اگر قرار باشد میز شامِ قدرقدرتی را که به گروگانش گرفته، بیاراید.»
از مجموعه شعرِ «بیستویک عاشقانه»
اِیدرین ریچ (Adrienne Rich)
برگردان: لیلای لیلی – آمریکا
مکالمهای که ما همیشه در لحظهٔ آغازینش درماندیم
در سر من تکرار میشود،
در نور نیوجرسی
که هنوز گاه شبلرزهای رودخانهٔ هادسون
ماه را بر آبهای آلودهاش منعکس میکند
و من آنجا زنی را که دوست میداشتم
بازمیشناسم
غرق در رازهایش،
زخمی از هراس، مانند جعد گیسویی حلقه بر گلویش
راه تنفسش را تا آستانهٔ خفگی بسته است.
و این همان زن است
که همهٔ تکاپویم سخن گفتن با او بود،
او که سرِ مجروح و پُرگویش
از شدت درد میچرخد،
و به اعماق کشیده میشود
آنجا که نمیتواند صدای مرا بشنود،
و طولی نمیکشد تا دریابم که با روح خود در گفتگو بودهام.