آرام روانشاد – ایران
میهن سریالی آمریکایی در ژانر سیاسی-اکشن است که توسط الکس گانسا و هاوارد گوردون برای شبکهٔ شوتایم تولید شده است. عملکرد موفقیت‌آمیز فصل اول و استقبال خوب مخاطب باعث شد که فصل‌های این سریال یکی پس از دیگری ساخته شود. این مجموعهٔ تلویزیونی الهام‌گرفته از سریال اسرائیلی اسیران جنگ، کاری از گیدئون راف، نویسنده و کارگردان اسرائیلی است.
بازیگران: کلر دینز، دیمین لوئیس، مندی پتینکین، روپرت فرند، موری استرلینگ، مورنا باکارین و همچنین نوید نگهبان، هوشنگ توزیع، شان توب، پرویز صیاد، نازنین بنیادی و مری آپیک بازیگران ایرانی این مجموعهٔ تلویزیونی بوده‌اند.
مهم‌ترین جوایز:
برندهٔ جایزهٔ گلدن گلوب بهترین سریال تلویزیونی و بهترین بازیگر زن نقش اول در سریال تلویزیونی در سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ – برندهٔ جایزهٔ گلدن گلوب بهترین بازیگر مرد نقش اول در سریال تلویزیونی در سال ۲۰۱۳ – برندهٔ جایزهٔ سریال درام برگزیده از جوایز امی ساعات پربیننده (به انگلیسی: Primetime Emmy Award) در سال ۲۰۱۲ – برندهٔ جایزهٔ Primetime Emmy Award برای بهترین بازیگر نقش اول زن و بهترین فیلم‌نامهٔ سریال تلویزیونی درام در سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ – برندهٔ جایزهٔ Primetime Emmy Award برای بهترین بازیگر مرد نقش اول در سریال تلویزیونی درام در سال ۲۰۱۲ – برندهٔ جایزه فیلم به انتخاب منتقدان برای بهترین سریال تلویزیونی درام و بهترین بازیگر زن نقش اول در سریال تلویزیونی درام در سال ۲۰۱۲
داستان:
هشت فصل سریال میهن، به زندگی کری متیسون مأمور و افسر عملیاتی سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) و مأموریت‌های او در نقاط مختلف جهان و اتفاقاتی که در این مأموریت‌ها برای او می‌افتد، می‌پردازد و در پیرامون این داستانِ اصلی و نشان‌دادن ماهیت کارهای یک افسر اطلاعاتی از جمله استفاده از نقاط ضعف افراد بلندپایه در کشورهای دیگر برای به‌خدمت گرفتن آن‌ها و گرفتن اطلاعات حساس و سری از آنان، تلاش میکند عملی‌شدن موقعیت‌های سیاسی غیرعادی‌ای را که دربارهٔ اغلبشان همیشه هشدار داده می‌شود و واکنش‌های احتمالی به آن‌ها را نشان دهد. موقعیت‌هایی مانند حملهٔ تروریستی به مقر مرکزی سازمان سیا و کشته‌شدن مقامات ارشد این سازمان از جمله رئیس این سازمان، حملهٔ اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران، ریاست جمهوری یک زن در آمریکا و اجبار او به کناره‌گیری و جانشینی معاونش به‌عنوان رئیس‌جهمور، ائتلاف دو حزب اصلی رقیب در آمریکا برای تشکیل دولت، کشته‌شدن رئیس‌جمهور آمریکا در کنار رئیس‌جمهور افغانستان در حادثه‌ای که تروریستی قلمداد می‌شود و مواردی از این دست.
فصل اول سریال این‌طور آغاز می‌شود که کری متیسون پس از اجرای عملیاتی بدون اجازهٔ سازمان، توسط مافوقش توبیخ می‌شود و مجبور است به آمریکا برگردد. او در روزهای آخر اقامت خود در عراق از یکی از زندانیان محکوم به اعدام اطلاعاتی دربارهٔ یکی از افسران آمریکایی زندانی در زندان القاعده به‌دست می‌آورد. این زندانی دربارهٔ آن افسر آمریکایی و گرایشات وی به‌سمت نیروهای تروریستی هشدارهایی به متیسون می‌دهد. متیسون در ابتدا این موضوع را کم‌اهمیت و آن را شایعه می‌پندارد، اما با خبر بازگشت یک سرباز آمریکایی به نام نیکلاس برودی که به‌مدت هشت سال در زندان القاعده اسیر بوده است، این موضوع برایش پررنگ‌تر می‌شود. او معتقد است که این سرباز پایبند به آرمان‌های گروه تروریستی القاعده است و تلاش میکند تا فرمان‌های رهبر القاعده را به انجام برساند. او به‌همراه سال برنسون، رئیس بخش خاورمیانهٔ سازمان سیا برای اثبات این موضوع تلاش می‌کنند. در فصل‌های بعدی پای کری به مأموریت‌های دیگری در کشورهای مختلف کشیده می‌شود.
بررسی سریال:
قدرت‌گیری دوبارهٔ گروه طالبان در افغانستان جهان را در بهت فرو برد، طوری که برای بسیاری از افراد، حتی مردم افغانستان باورکردنی نبود. این سریال یکی از سریال‌هایی است که در آن روابط گروه‌های فعال در افغانستان از جمله گروه طالبان و سازمان امنیت پاکستان و ارتباطاتش با این گروه و همچنین با آمریکا و روسیه به نمایش گذاشته شده است و به‌همین دلیل در این شماره به معرفی آن پرداخته‌ایم. باید خاطرنشان کرد که داستان این سریال واقعی نیست و بسیاری از رخدادهایی که به آن‌ها پرداخته می‌شود، هیچ‌وقت در دنیای واقعی رخ نداده‌اند، ولی به‌سادگی می‌توان رنگی از واقعیت را در پس‌زمینهٔ داستان آن دید. البته فصل‌های دیگر این سریال به مسائل پیچیدهٔ سیاسی دیگری در کشورهای مختلف از جمله ایران می‌پردازد که مرور کوتاهی بر آن‌ها هم خواهیم داشت.
داستان‌های سیاسی و امنیتی با محوریت دشمنان آمریکا و البته قهرمانی اغراق‌آمیز آمریکا در مواجهه با تروریسم و حقوق بشر از دیرباز مورد توجه فیلمسازان این کشور بوده است. یکی از این سریال‌ها که با محوریت تروریسم ساخته شده، سریال میهن است.
سریال نقاط قوت بسیاری دارد و البته نقاط ضعف هم کم ندارد و از مهم‌ترین انتقاداتی که به آن شده اسلام‌ستیزی است، مخصوصاً در فصل‌های اول تا سوم. از نقاط قوت آن می‌شود به خط سیر داستانی جذاب، کارگردانی، فیلم‌نامه و عملکرد درخشان بازیگران و در کل تیم اجرایی اشاره کرد. فصل اول تا سوم به‌لحاظ محتوا و پرداختن به حقایق کاملاً یک‌سویه است و طبق معمول تصویری قهرمانانه، نجات‌بخش و ضدتروریسم از آمریکا نشان داده است که چندان با واقعیت منطبق نیست. اما از فصل چهارم خط مشی متفاوتی را پیش گرفته و واقع‌بینانه‌تر جلو می‌رود.
شروع سریال با این پرسش آغاز می‌شود که آیا هر مسلمانی لزوماً تروریست است؟ می‌شود گفت که در فصل‌های اول تا سوم جواب این پرسش مثبت است. یک سرباز میهن پرست پس از روی‌آوردن به اسلام تبدیل به تروریستی می‌شود که می‌خواهد تمام شخصیت‌های عالی‌رتبهٔ آمریکایی را ترور کند. در فصل‌های اول چنین به‌نظر می‌آید که تمام تلاش سریال میهن این است که به ما بگوید اصلی‌ترین دلیل حضور آمریکا در منطقه، رویداد یازده سپتامبر بوده است، واقعه‌ای که جهان را زیر و رو کرد. اما در فصل‌های بعدی می‌کوشد نگاه منصفانه‌تری به وقایع داشته باشد. به‌عنوان مثال از نگاهی که به‌نظر مدافع و همدل با اسرائیل به‌نظر می‌رسد تا جایی پیش می‌رود که در فصل ششم از زبان مقام بلندپایهٔ اطلاعاتی آمریکا که یهودی هم هست، می‌گوید ادامهٔ حضور این کشور در سرزمین‌های اشغالی دلیل اصلی شعله‌ورماندن آتش مخاصمه در آن منطقه است.
سریال در فصل چهارم و پنجم پرسش‌های بسیار مهمی را مطرح میکند. سریال در این دو فصل با صراحت سعی میکند پرسش‌هایی را در ذهن مخاطبان آمریکایی خود ایجاد کند، که آیا واقعاً هدف ما درست است؟ آیا اساساً مسلمانان و مردم کشورهای خاورمیانه و غرب آسیا تروریست‌اند و باعث نابودی امنیت در منطقه و جهان می‌شوند؟ چرا آن‌ها از حضور آمریکایی‌ها در کشورهایشان ناراضی‌اند؟ آیا واقعاً آمریکایی‌ها قهرمان‌اند و طرفدار حقوق بشر، و اهالی خاورمیانه تروریست و ضدحقوق بشر؟ دیالوگ‌های خوبی در این دو فصل بین شخصیت‌ها رد و بدل می‌شود که آیا واقعهٔ یازده سپتامبر حقیقت داشته است؟ آیا واقعاً مسلمان‌ها در پی نابودی آمریکا بودند و خودجوش این حرکت تروریستی را انجام داده‌اند؟
در فصل چهارم با تروریست‌های طالبان همراه می‌شوید. با افراطی‌هایی که اسم خودشان را جهادی گذاشته‌اند. آن‌ها حتی با فریب نیروهای اطلاعاتی آمریکا، موجب می‌شوند که آمریکایی‌ها به مراسم عروسی‌ای که زنان و کودکان بسیاری از اعضای خانوادهٔ خودشان در آن حضور دارند، حمله کنند و آن‌ها را بکشند تا از این راه بهانه‌ای برای محکوم‌کردن حضور آمریکا در افغانستان به‌دست آورند. تصویری که از طالبان ساخته می‌شود به حقیقت نزدیک است؛ اما در انتهای سریال سکانس‌های شوکه‌کننده‌ای را می‌بینید. رهبر طالبان در کنار یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های CIA. اینجاست که کارگردان با هوشمندی و غیرمستقیم اشاره میکند که شاید آن‌ها نیز بازیچه‌ای هستند برای پیشبرد اهداف آمریکایی‌ها در منطقه و البته حمایت‌های سازمان‌های امنیتی پاکستان از این گروه و نبردی خونین و بی‌رحمانه و در عین حال نیابتی و غیرمستقیم بین سرویس‌های اطلاعات آمریکا و پاکستان و نهایتاً روسیه با یکدیگر که در فصل هشتم سریال و در زمان مذاکرات آمریکا با طالبان و دولت افغانستان برای خروج از این کشور به اوج خود می‌رسد.
از نقدهای جدی‌ای که به سریال وارد است، فضاسازی ضعیف و غلط ایران است. طبق معمول فضاسازی ایران در این سریال به کل اشتباه است. در این سریال ایران، کشوری جنگ‌زده و نابود نشان داده می‌شود که سال‌ها از تمدن فاصله داشته و هیچ نشانی از پیشرفت ندارد. تصویری که این سریال از ایران ساخته یکی از بدترین تحریف‌هایی است که به هالیوود تحمیل می‌شود. هرچند شما نمی‌توانید فیلم یا سریالی را مثال بزنید که در آن چهرهٔ واقعی (نه خوب، واقعی) ایران را نشان دهند.
جدا از مسائل سیاسی این سریال را باید به‌عنوان سریالی پرتعلیق و جذاب با بازی‌های خوب و کارگردانی قوی و صحنه‌های نفس‌گیر تماشا کرد. سریال میهن شما را مقابل تلویزیون میخکوب میکند و از هیجان آن لذت می‌برید. بازی فوق‌العاده کلر دینز در نقش کری متیسون بسیار تاثیرگذار است. به‌غیر از سه فصل اول و فضاسازی غلط ایران، مابقی فضاسازی‌ها عالی است. تماشای این سریال می‌تواند درک خوبی از مسائل خاورمیانه در تقابل با آمریکا به شما بدهد.
هفت فصل اول این سریال در اغلب کتابخانه‌های مترو ونکوور از جمله کتابخانه‌های ونکوور، وست ونکوور، شهر نورث ونکوور، بخش نورث ونکوور، کوکئیتلام، برنابی، پورت مودی و کتابخانه‌های منطقهٔ فریزر ولی موجود است که می‌توانید از طریق این کتابخانه‌ها آن‌ها را به‌رایگان امانت بگیرید و تماشا کنید. همچنین اگر اشتراک سرویس پخش فیلم Disney+ را داشته باشید می‌توانید ۷ فصل اول آن را تماشا کنید ولی تماشای هر ۸ فصل آن در کانادا یا از طریق سرویس پخش فیلم Crave یا سرویس پخش فیلم نتفلیکس (فصل هشتم سریال از ۹ سپتامبر ۲۰۲۱ در این سرویس در دسترس خواهد بود) یا از طریق خرید یا اجارهٔ آن در سرویس‌های پخش فیلم دیگر مانند اپل تی‌وی یا گوگل پلی امکان‌پذیر است.
آرام روانشاد نویسندهٔ این مطلب، روزنامه‌نگار و مدیر کانال سینمایی اوتوپیاست. کانال سینمایی اوتوپیا به معرفی و نقد آثار برتر سینمای جهان می‌پردازد. همچنین در کنار سینما مطالبی در حوزهٔ فلسفه و ادبیات هم با مخاطب به اشتراک می‌گذارد. با پیوستن (Join) به این کانال به یک نشریهٔ سینمایی، هنری آنلاین در سطح بالا دسترسی پیدا خواهید کرد.
