علیرضا فدایی– ونکوور
بهاحتمال زیاد حتی بهصورت اتفاقی هم که شده صحنههایی از این مسابقات را در رستوران یا بارها دیدهاید و احتمالاً اولین فکری که کردهاید این بوده که دو آدم وحشی که از سر و صورتشان خون جاری است، دارند همدیگر را به قصد کشت میزنند و یک سری آدم ابله هم دارند آنها را با هیجان تماشا و تشویق میکنند. این را گفتم چون بارها از مردم مختلف شنیده و خودم هم در ابتدا همین نظر را در مورد این مسابقات داشتم. سالها طول کشید که نظرم عوض شد و من هم به هواداران پیوستم و باید بدانید که هنرهای رزمی ترکیبی Mixed Martial Arts که بنای این مسابقات است، جزو پُرطرفدارترین و روبهرشدترین ورزشهای جدید در دنیا است.
هنرهای رزمی ترکیبی، در واقع تلفیقی از فنون هنرهای رزمی مختلف از جمله کشتی، بوکس، بوکس تایلندی و جوجیتسو است. ریشهٔ هنرهای رزمی ترکیبی را حتی میتوان در پنکریشن که رقابت ورزشی المپیک یونان باستان بوده، دید. سالها قبل از ایجاد مسابقات بروس لی چهرهٔ افسانهای هنرهای رزمی با ایجاد روش رزمی خود، «جیت کن دو»، نظر به تلفیق بهترین تکنیکها از هنرهای رزمی مختلف داشت. حتی Dana White رئیس اجرایی سازمان در مصاحبهای بروس لی را پدر هنرهای رزمی ترکیبی معرفی کرد. سازمان UFC بزرگترین سازمان برگزارکنندهٔ مسابقات هنرهای رزمی ترکیبی و بهنحوی اولین برگزارکنندهٔ این مسابقات به شکل امروزی است. اولین مسابقات در سال ۱۹۹۳ برگزار شد و بانی مهم آن را Rorion Gracie باید دانست که قصد داشت هنر جوجیتسو برزیلی را که توسط خانوادهٔ او از ریشهٔ ورزش جودو متحول شده بود، به جهانیان معرفی کند. در اولین مسابقات به نمایندگی از خانواده، Royce Gracie به مقابله با مبارزان سبکهایی از جمله بوکس و ساوات پرداخت و توانست در مقابله با حریفان به مراتب بزرگتر از خودش از نظر جثه به پیروزی برسد.
این واقعه دنیای هنرهای رزمی را برای همیشه تغییر داد. سالهای سال اساتید هنرهای رزمی ادعای برتری سبک خود را داشتند و طرفداران هنرهای رزمی هم میخواستند بدانند که چه سبکی برتر است. و حالا جوانی با جثهٔ کاملاً متوسط که نه هنرجوی جودو یا کاراته یا کونگفو یا هیچ سبک شناختهشدهای نبود، به مقابلهٔ همهٔ مبارزان سبکهای دیگر میرفت. به جرئت میگویم، اغلب مردم حتی اسم جوجیتسوی برزیلی را هم در آن زمان نشنیده بودند. البته با گذشت سالیان، اکنون این سبک جایگاه خود را در دنیا بهخوبی باز کرده است. پس از گذشت مدتی اما، مبارزان مختلف به تمرین فنون خاک پرداختند و دیگر در مقابل مبارزان این رشته دستوپابسته نبودند.
در سال ۲۰۰۱ فرانک و لورنزو فرتیتا این کمپانی را خریدند و با سعی در معرفی قوانین و ردههای وزنی، آن را بهشکل یک ورزش مطرح کردند. اما این سازمان میلیونها پول از دست داد تا اینکه در سال ۲۰۰۵ در برنامهای تلویزیونی به نام Ultimate Fighter که از شبکهٔ Spike پخش شد، زندگی تعدادی از مبارزان را که برای راهیابی به آن مسابقات آماده میشدند، به نمایش درآورد. در فینال، دو مبارز به نامهای فارست گریفین (Forrest Griffin) و استفان بونار (Stephan Bonnar) مسابقهٔ هیجانانگیز و تمام عیاری را به نمایش در آوردند و چهرهٔ این ورزش و مسابقات را برای همیشه عوض کردند. حالا مردم به چشم خود میدیدند که شرکتکنندگان این رشته، ورزشکارانی واقعیاند و نه مشتی اراذل و اوباش.
در پی محبوبیت این مسابقات، کشورهایی مثل ژاپن، استرالیا و بریتانیا میزبان این مسابقات بودهاند و حالا شهر ونکوور برای چهارمین بار میزبان این مسابقات است. در سال ۲۰۱۰ که این مسابقات بعد از کشوقوسهای طولانی برای اولینبار در ونکوور برگزار شد، بلیتهای آن خیلی سریع فروش رفت. این مسابقات در کانادا بسیار پرطرفدار است و در شهرهای دیگر کانادا از جمله تورنتو، مونترآل و وینیپگ هم برگزار شده است.
همانطور که گفتم، اگر طرفدار این رشته نیستید، اصلاً شما را سرزنش نمیکنم. درک اینکه برای رقابت، دو نفر باید همدیگر را خونین و مالین کنند برای بسیاری سخت است. در ضمن ورزشکاران این رشته جزو کمدرآمدترینها هستند. اما من به این مسابقات به چشم دیگری نگاه میکنم؛ دو ورزشکار که با تمرینات بسیار سخت و با شجاعت به نبرد یکدیگر میروند. بعد از هنرنمایی بروس لی در دههٔ هفتاد در سینما، این مسابقات شاید مهمترین دلیل محبوبیت و اشاعهٔ هنرهای رزمی در دنیا هستند.