سیما غفارزاده – ونکوور
هفتهٔ گذشته، دونالد ترامپ شدیدترین تهدید خود در سال‌های اخیر علیه کانادا را مطرح کرد و هشدار داد که در اولین روز ریاست‌جمهوری‌اش ممکن است تحریم‌های اقتصادی تنبیهی را در سراسر آمریکای شمالی اعمال کند.
رئیس‌جمهور منتخب ایالات متحده تهدید کرد که در ۲۰ ژانویهٔ ۲۰۲۵، روز تحلیف خود، بر تمامی محصولاتی که از کانادا و مکزیک وارد این کشور می‌شوند، تعرفهٔ ۲۵ درصدی اعمال خواهد کرد، مگر آنکه این کشورها جریان مواد مخدر و مهاجران غیرقانونی را از طریق مرزهای خود محدود کنند.
این میزان تعرفه، هزینهٔ کالاهای کانادایی و مکزیکی را در بحرانی‌ترین وضعیت بازارشان افزایش داده و صدمات اقتصادی بی‌شماری را به همراه خواهد داشت.
با وجود چندبرابرشدن مهاجرت غیرقانونی از طریق کانادا به ایالات متحده در سال های اخیر، مرزهای شمالی و جنوبی به‌لحاظ آماری قابل‌مقایسه نیستند، چرا که در میان تمام افرادی که سال گذشته از سوی گشت مرزی ایالات متحده در تلاش برای ورود به این کشور در بین ایست‌های بازرسی متوقف شده‌اند، موارد مربوط به سمت کانادا به‌سختی یک درصد از کل موارد را تشکیل می‌داده‌اند.
به‌همین دلیل، مقامات کانادایی می‌گویند که یکسان‌برخوردکردن آمریکا با کانادا و مکزیک ناعادلانه است، اما می‌گویند آن‌ها آمادهٔ سرمایه‌گذاری‌های جدید در امنیت مرزی‌اند و با دولت ترامپ همکاری خواهند کرد تا تعداد مهاجران غیرقانونی از سمت کانادا را کاهش دهند. در عین حال، کانادایی‌ها نیز به‌همان اندازه نگران هجوم مهاجران به‌سمت شمال‌اند، چنانچه ترامپ طرح خود را برای اخراج دسته‌جمعی مهاجران غیرقانونی دنبال کند.
در پی تهدیدات ترامپ، جاستین ترودو چهارشنبهٔ هفتهٔ گذشته، یک نشست مجازی اضطراری با رهبران استان‌های کانادا برگزار کرد. او تأکید کرد که باید با هم یک جبههٔ متحد ارائه دهند. کریستیا فریلند، معاون نخست‌وزیر، نیز گفت: «اکنون واقعاً زمان آن است که ما بین خودمان دعوا نکنیم.» در این نشست، همهٔ دولت‌های استانی و قلمروهای کانادا از دولت فدرال خواستند تا دربارهٔ یک توافق تجاری دوجانبه با ایالات متحده که مکزیک را مستثنی می‌کند، مذاکره کند.
ترودو همچنین جمعهٔ گذشته به فلوریدا رفت تا با رئیس‌جمهور منتخب آمریکا دیدار کند. روز بعد، ترامپ در کانال شبکهٔ اجتماعی خود، تروث سوشال (Truth Social)، این دیدار را «بسیار سازنده» توصیف کرد. او نوشت: «خیلی واضح گفتم که ایالات متحده دیگر بیکار نخواهد نشست، چرا که شهروندان ما قربانی بلای این همه‌گیری مواد مخدر شده‌اند که عمدتاً از سوی کارتل‌های مواد مخدر ایجاد شده و فنتانیلی که از چین سرازیر می‌شود.»
در پی دیدار یادشده، یک منبع دولتی کانادا که به‌طور محرمانه با سی‌بی‌سی نیوز صحبت کرد، گفت هیچ تضمینی وجود ندارد که تعرفه‌ها حذف شود، اما کانادایی‌ها با خوش‌بینی به اینکه می‌توان به راه‌حلی دست یافت، جلسه را ترک کردند. این منبع همچنین گفت ترودو قول داده است که امنیت در امتداد مرز کانادا و ایالات متحده را افزایش دهد و به‌طور خاص به ترامپ گفته است که گشت‌زنی هلیکوپترها را افزایش خواهد داد.
شایان ذکر است که ترامپ، هنگام مراسم شام خود با جاستین ترودو، به‌شوخی گفت که اگر کانادا نتواند از پسِ اثرات اقتصادی تعرفهٔ ۲۵ درصدی بر کالاهای خود برآید، باید پنجاه و یکمین ایالتِ آمریکا شود.
دومینیک لبلانک، وزیر امنیت عمومی، که با ترودو در این دیدار حضور داشت، گفت که کنایهٔ ترامپ کاملاً یک شوخی بود، و نه نشانه‌ای از برنامه‌ای جدی برای الحاق کانادا به آمریکا. او گفت: «این واقعیت که رابطهٔ گرم و صمیمانه‌ای بین دو رهبر وجود دارد، و رئیس‌جمهور می‌تواند چنین شوخی‌ای بکند، از نظر ما چیز مثبتی‌ست.»
جاستین ترودو سه‌شنبهٔ این هفته با پوئلیور، رهبر محافظه‌کاران، و دیگر رهبران اپوزیسیون دیدار کرد تا آن‌ها را در جریان سفر خود به فلوریدا قرار دهد. علی‌رغم توافق همهٔ رهبران احزاب مبنی بر اینکه این تعرفه‌ها برای اقتصاد هر دو کشور کانادا و ایالات متحده فاجعه‌آمیز خواهد بود، به‌نظر نمی‌رسد که نشست روز سه‌شنبه جبههٔ واحدی را در میان احزاب ایجاد کرده باشد.
چهارشنبهٔ این هفته، ترودو در گفت‌وگو با خبرنگاران گفت پوئلیور در مواجهه با تهدید ترامپ نتوانسته است سیاست و حزب‌گرایی را کنار بگذارد. او گفت: «در کانادا سنّتی وجود دارد که وقتی در دوران سختی هستیم، زمانی‌که لحظات بحرانی وجود دارد یا زمانی‌که ما تهدید می‌شویم، کانادایی‌ها کنار هم می‌ایستند. ما قدم پیش می‌گذاریم، از خطوط حزبی می‌گذریم و از کانادا دفاع می‌کنیم. به‌طور فزاینده‌ای واضح به‌نظر می‌رسد که این چیزی نیست که پیِر پوئلیور قادر به انجام آن باشد.»
طی چند روز گذشته، پوئلیور از سیاست‌های مرزی دولت انتقاد کرده و گفته است که لیبرال‌ها «کنترل مرزها را از دست داده‌اند.»
این اظهارات در حالی صورت می‌گیرد که طبق گزارش‌ها، ترودو از رهبران اپوزیسیون خواسته بود تا ادعای ترامپ را مبنی بر اینکه مرز کانادا و ایالات متحده به‌نحوی از سوی مهاجران و قاچاق مواد مخدر تسخیر شده است، تقویت نکنند.
در حالی‌که جریان مواد مخدر و مهاجران غیرقانونی در مرز شمالی آمریکا کسر کوچکی‌ست از آنچه در مکزیک می‌گذرد، ترامپ همچنان نگران آن چیزی‌ست که از کانادا به آمریکا وارد می‌شود؛ هرچند این درست مشابه نگرانی مقامات کانادایی است از ورود مواد مخدر و اسلحه‌هایی که از جنوب سرازیر می‌شود.
حال باید دید دولت کانادا تا چه حد خواهد توانست خواسته‌های ترامپ را برآورده کند و جلوی فشار مضاعف بر اقتصادی را که همین حالا هم چندان سر پا نیست، بگیرد.
