سیما غفارزاده – ونکوور
شنبهٔ گذشته، ۱۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق ایالات متحدهٔ آمریکا و نامزد حزب جمهوریخواه برای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴، هنگام سخنرانی در جریان تجمعی انتخاباتی در ایالت پنسیلوانیا با تیراندازی از راه دور هدف سوءقصد قرار گرفت که در این حادثه از ناحیهٔ گوش زخمی شد. عامل تیراندازی، جوانی بیستساله بهنام توماس متیو کروکس اهل بتل پارک، پنسیلوانیا بود که هشت گلوله از پشتبام ساختمان مجاور محل برگزاری گردهمایی شلیک کرد، ولی خود بهدست یک تکتیرانداز از تیم ضدحملهٔ سرویس مخفی کشته شد.
در این حمله یکی از شرکتکنندگان کشته شد و دو نفر دیگر بهشدت زخمی شدند. ترامپ پس از اصابت گلوله، با گوش خونین مشتش را در هوا تکان میداد و فریاد میزد: «بجنگید، بجنگید، بجنگید!» و سپس روانهٔ بیمارستان شد. تحقیقاتِ پیرامون این تیراندازی بهعنوان تلاش نافرجامی برای ترور ترامپ در حال بررسی است.
از زمان تیراندازی به رونالد ریگان در سال ۱۹۸۱، این نخستین باریست که رئیسجمهور سابق یا کنونی ایالات متحده در سوءقصدی مجروح میشود و نخستین تیراندازی به یک نامزد فعال ریاست جمهوری از زمان ترور نافرجام جورج والاس در سال ۱۹۷۲ محسوب میشود.
شایان ذکر است رسانههای آمریکایی در ماه ژوئن گزارش دادند که مقامهای این کشور به اطلاعاتی تجسسی و محرمانه دست یافتهاند که حاکی از وجود طرح توطئهای از سوی ایران برای ترور ترامپ بوده است و در عین حال این مقامها گفتهاند هنوز هیچ نشانهای نیافتهاند که تأیید کند توماس متیو کروکس، عامل سوءقصد به دونالد ترامپ در روز شنبه، ارتباطی با این توطئه داشته باشد. در واکنش به این گزارشات، ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجهٔ جمهوری اسلامی، گفته است که ایران «هرگونه مداخله در حملهٔ مسلحانهٔ اخیر علیه ترامپ یا ادعاها در مورد قصد ایران برای چنین اقدامی را قویاً رد میکند.» و البته نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد در نیویورک نیز گفته است: «این اتهامات بیاساس و مغرضانه است. از نگاه جمهوری اسلامی ایران، ترامپ یک مجرم جنایتکار است که بهخاطر صدور دستور ترور سردار قاسم سلیمانی باید در دادگاه محاکمه و مجازات شود؛ ایران مسیر حقوقی را برای پاسخگوکردن او انتخاب کرده است.»
و در کانادا، جاستین ترودو، نخستوزیر، همان روز شنبه در واکنش به این سوءقصد، در حساب ایکس خود نوشت: «من از تیراندازی به رئیسجمهور سابق ترامپ ناراحتم. نمیتوان بهاندازهٔ کافی این را بیان کرد – خشونت سیاسی هرگز قابلقبول نیست. دل من با رئیسجمهور سابق ترامپ، شرکتکنندگان در این مراسم و همهٔ آمریکاییهاست.»
او همچنین یک روز پس از حادثهٔ سوءقصد با ترامپ صحبت کرد. بر اساس خلاصهای از تماس ارائهشده از سوی دفتر نخستوزیر بهنقل از سیبیسی، ترودو سوءقصد وحشتناک روز شنبه را محکوم و تأکید کرد که جایی برای خشونت سیاسی وجود ندارد. ترودو همچنین برای ترامپ آرزوی موفقیت کرد و با قربانیان این حمله ابراز همدردی نمود. در خلاصهٔ ارسالی از دفتر نخستوزیر مشخص نشده که ترامپ به نخستوزیر چه گفته است.
پیِر پوئلیِور، رهبر حزب محافظهکار و اپوزیسیون رسمی در مجلس عوام کانادا، نیز در حساب ایکس خود نوشت: «من تلاش برای قتل رئیسجمهور سابق ترامپ را بهشدیدترین وجه محکوم میکنم. خیالم راحت شده است که او سالم است. دعای من با دیگر افراد بیگناهیست که در اثر این عمل شنیع آسیب دیده یا کشته شدهاند. من همچنین خوشحالم که تیرانداز مظنون مرده است. دموکراسی باید حاکم شود.»
همچنین جاگمیت سینگ در واکنش به این سوءقصد در حساب ایکس خود نوشت: «در هیچ رویداد سیاسیای، جایی برای خشونت وجود ندارد. همهٔ ما باید در مقابل خشونت سیاسی، هر جا که اتفاق بیفتد، متحد بایستیم. دل من با رئیسجمهور سابق ترامپ و خانوادهاش و همچنین سایر قربانیان این تیراندازی است. و از مجریان قانون و نیروهای امدادی که از مرگهای بیشتر جلوگیری کردند، تشکر میکنم.»
همچنین یک روز پس از سوءقصد به جانِ ترامپ، دومینیک لبلانک، وزیر امنیت عمومی، نهادهای دموکراتیک و امور بینادولتی کانادا، گفت که مقامات ارشد امنیتی کشور به او اطمینان دادهاند که هوشیاری خود را پس از این حمله افزایش دادهاند. او طی رشتهپستهایی در حساب ایکس خود نوشت: «من از تلاش برای ترور رئیسجمهور سابق ترامپ در روز گذشته در تجمعی در پنسیلوانیا بهشدت ناراحت شدم. قبل از هر چیز، میخواهم نگرانی خود را دربارهٔ قربانیان این حملهٔ شنیع به دموکراسی ابراز کنم و به خانوادهٔ فرد کشتهشده تسلیت بگویم. من با همتای خود، الخاندرو مایورکاس، صحبت کردهام تا همبستگی خود را با مردم آمریکا در این زمان دشوار اعلام کنم. امروز صبح، من تشکیل جلسه دادم و از سوی مقامات امنیت کانادا بههمراه کمیسیونر آرسیامپی و مدیر سازمان اطلاعات امنیت کانادا در جریان امور قرار گرفتم. آنها به من اطمینان دادهاند که هوشیاری بیشتری به خرج میدهند و با شرکای آمریکاییِ خود در تماس نزدیکاند. من کاملاً اطمینان دارم که آنها به حفظ امنیت کاناداییها ادامه خواهند داد. اطلاعاتی که ما تا به امروز داریم، هیچ پیوندی به کانادا نشان نمیدهد. با اینحال، سازمانهای امنیتی و سازمانهای مجری قانون بههر نحوی آمادهٔ کمک به همتایان آمریکایی خودند. خشونت برای دموکراسی مخرب است – و ما همیشه در برابر آن خواهیم ایستاد. اختلافات سیاسی ما هرچه باشد، خشونت هرگز راهحل نیست. چنین اقداماتی، حمله به همهٔ ماست. دل من با رئیسجمهور سابق و همهٔ کسانیست که تحت تأثیر این اقدام شنیع قرار گرفتهاند.»
و در پایان اینکه طی روزهای گذشته بسیار بحث شده است که موضوع سوءقصد بهنفع ترامپ خواهد بود، چرا که او دارای چند پروندهٔ حقوقی و کیفری است و این موضوع میتواند باعث افزایش محبوبیت او شده و بر تصمیمات دادگاهها علیه او اثر بگذارد، چیزی که طی ماههای آتی مشخص خواهد شد.