سیما غفارزاده – ونکوور
دوشنبهٔ گذشته، ۲۹ ژانویه، بهوقت اذان صبح در ایران، چهار زندانی کُرد بهنامهای وفا آذربار، پژمان فاتحی، محمد (هژیر) فرامرزی و محسن مظلوم در زندان قزلحصار کرج اعدام شدند. این در حالیست که تنها شش روز پیش از آن نیز محمد قبادلو و فرهاد سلیمی در همان زندان اعدام شده بودند.
محمد قبادلو شش روز پس از کشتهشدن مهسا امینی بازداشت شد. اتهام او مصدومکردن نیروهای انتظامی مستقر در شهر پرند بود، و رسانههای وابسته به جمهوری اسلامی ادعا کردند که «قبادلو با یک خودروی پیکان بهعمد مأموران انتظامی را زیر گرفته و ۶ نفر مصدوم شدهاند.» همچنین «یکی از مأموران بهنام فرید کرمپور در اثر شدت جراحات کشته شده است.» با وجود اینکه حکم قصاص قبادلو پیش از این بهدلیل موضوع سلامت روانش و اینکه مبتلا به اختلال دوقطبی بوده، از سوی دیوان عالی کشور نقض شده بود، در نهایت با درخواست اولیای دم مقتول به اتهام قتل عمد، اعدام شد… پدر محمد قبادلو در پیامی ویدئویی گفته بود که جانباز شیمیایی و اعصاب و روان است و هفت سال برای کشور جنگیده است، و اعتقاد دارد که شرایط او در وضعیت سلامت روان فرزندش و بیماری اختلال دوقطبی او تأثیر منفی گذاشته و اتهام قتل مأمور یگان ویژه از طریق «زیرگرفتن» بهشدت مورد تردید است.
فرهاد سلیمی، روحانی اهل سنت و زندانی عقیدتیای بود که پس از ۱۴ سال حبس اعدام شد. اتهام وی «عضویت در گروهک غیرقانونی القاعده و محاربه و افساد فیالارض»، «قبول مال مسروقه و کمک به مجرم برای خلاصی از محکمه و قتل» و در نهایت «معاونت در قتل عبدالرحیم تینا، خریدوفروش، نگهداری و حملونقل اسلحه و مهمات جنگی» بود. اعدام فرهاد سلیمی بدون اطلاع خانواده و استفاده از «حق انجام آخرین ملاقات» اجرا شد.
کمپین حقوق بشر در ایران در واکنش به اعدام این دو زندانی سیاسی، نوشت: «قتل حکومتی محمد قبادلو و فرهاد سلیمی یک بار دیگر نشان داد که سکوت و بیعملی جامعهٔ جهانی در برابر تداوم رفتارهای غیرانسانی و ناقض حقوق بشر در ایران، نیروی مضاعف ماشین کشتار جمهوری اسلامی است.»
چهار زندانی کُرد یعنی وفا آذربار، پژمان فاتحی، محمد فرامرزی و محسن مظلوم، عضو حزب کومەلهٔ کردستان بودند که سال گذشته در شهر ارومیه بازداشت و به جاسوسی و همکاری با موساد، سازمان اطلاعات اسرائیل، برای بمبگذاری در یکی از تأسیسات وزارت دفاع جمهوری اسلامی ایران در اصفهان متهم شده بود؛ اتهامی که از سوی خود این چهار تن قویاً رد شده بود. در نهایت شب پیش از اعدامشان تصاویری از «اعترافات» آنها از تلویزیون ایران پخش شد؛ تصاویری که در آن چهرهٔ این افراد مشخص نبوده است.
این چهار زندانی سیاسی ساعاتی پیش از اجرای حکم برای اولین و آخرین بار پس از بازداشت و زندانی شدنشان با خانوادههای خود ملاقات کردند. بعد از اجرای حکم، وکیل آنها، مسعود شمسنژاد، اعلام کرد که در هر دو دادنامهٔ بدوی و فرجامی صادرشده، تصریح شده بود که هر چهار زندانی «قبل از اجرای عملیات دستگیر شدند» و بههمین دلیل، وی اجرای حکم اعدام آنها را حکایت «قصاص قبل از جنایت» دانست.
در این ارتباط «میزان»، از رسانههای حکومتی، مدعی شده است که حتی دیوید بارنیا، رئیس سازمان اطلاعات اسرائیل، با این چهار تن در یکی از کشورهای آفریقایی شخصاً ملاقات کرده بود. در حالیکه جوانا طیمسی، همسر محسن مظلوم، شب پیش از اجرای حکم در گفتوگویی که با بیبیسی داشت، گفته بود این افراد برای سفر به خارج از ایران حتی پاسپورت هم نداشتهاند.
در واکنش به اعدامهای اخیر، سعید دهقان، وکیل دادگستری، عضو اتحادیهٔ بینالمللی وکلا و فعال مدنی ساکن تورنتو، در ایکس نوشت: «صرفنظر از دلیل اصلی اجرای حکم اعدام محمد قبادلو که «انتقام حکومت» از معترضان بهوسیلهٔ قتل و با نام «قصاص» است، آنچه در حال حاضر پرسشبرانگیز است، برنامهٔ سفر معاون کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل به ایران است.» وی پس از اعدام چهار زندانی سیاسی کُرد در همان شبکه نوشت: «با وجود اجرای سناریوی قتل حکومتی چهار جوانِ دیگر، حداقل اقدامی که کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل فوراً باید انجام دهد، تعلیق سفر خانم نادا النشیف به تهران، دستکم تا بعد از انتشار اولین گزارش کمیتهٔ حقیقتیاب است.» نادا النشیف، معاون کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل قرار است همین جمعه، دوم فوریه به ایران سفر کند. دهقان در ارتباط با سفر النشیف به تهران، این سؤال را مطرح کرده است: «آیا بعد از اینهمه شمشیری که ج.ا. علیه ملت ایران و سازمان ملل از رو کشیده است، نمایشِ چنین سفر آزادانهای، کمک به لابی ج.ا. برای عدم تمدید ماموریت کمیتهٔ حقیقتیاب سازمان ملل نخواهد بود؟» و البته در ادامه پیشنهاد داده است که در صورت انجام این سفر: «خانوادههایی که فرزندانشان در آستانهٔ اعدام هستند، با صدای بلند تقاضای دیدار با این مقام بینالمللی را مطرح کنند «تا سیَهروی شود هر که در او غَش باشد»!»