آرام روانشاد – ایران
کارگردان: هان دونگ هیوگ
محصول: ۲۰۲۱
ژانر: درام، دلهره‌آور
بازیگران: لی جونگ جا، پارک هائه سو، جونگ هو یئون، هیو سونگ تائه، لی یو می، لی بیونگ هو، لی جی ها، گونگ یوو، کیم جو یئونگ، وای‌ها جون
داستان
گروهی از آدم‌های ورشکسته، بدهکار و جنایتکار به مکانی ناشناس برای حضور در یک مسابقه دعوت می‌شوند. بازی‌های این مسابقه از بازی‌های دوران کودکی کُرهٔ جنوبی الگوبرداری شده است. این سریال روایتگر داستان افرادی است که به‌دلایل مختلف در زندگی شکست خورده و احساس سرخوردگی دارند، اما ناگهان دعوت مرموزی برای شرکت در بازی عجیبی را دریافت می‌کنند که جایزه‌ای ۳۸ میلیون دلاری دارد. این بازی در مکانی نامعلوم برگزار می‌شود و شرکت‌کنندگان تا زمان مشخص‌شدن برندهٔ نهایی، در این محیط حبس می‌مانند.
دربارهٔ سریال
«به تو نشون می‌دم وقتی یه شرایط بحرانی پیش بیاد، همین مردمِ به‌ظاهر متمدن حتی حاضر می‌شن همدیگه رو بخورن.»
این جمله جزو آخرین دیالوگ‌های شخصیت جوکر به بتمن در قسمت دوم سه‌گانهٔ بتمن اثر کریستوفر نولان (شوالیهٔ تاریکی) است. جمله‌ای که می‌تواند توصیف دقیق و یک‌خطیِ درون‌مایهٔ بازی ماهی مرکب باشد. تقابل انسان در برابر انسان در شرایطی نامتعارف که قوانین و خوی انسانی معنای خود را از دست می‌دهد و انسان با چالشی مواجه می‌شود که پیش از آن تجربه نکرده است. این سریال طی ۹ قسمت سؤالاتی را می‌پرسد که مخاطب حتی از پاسخ‌دادن به آن‌ها در ذهن خود هم هراس دارد. اگر بپذیریم که درون هر انسان حتی نیک‌ترین‌ها، خیر و شر با هم وجود دارد؛ به‌ندرت اتفاق می‌افتد که در این شرایط خیر بر شر پیروز شود. شرایطی که در آن انسان خواه یا ناخواه باید کارهایی را انجام دهد که روزگاری حتی فکرش برایش ممنوع بود، اما حالا باید انجامش دهد. مثال برای تشبیه به شرایطی که در این اثر می‌بینیم بسیار است؛ بارزترینش یهودیانی که در اردوگاه‌های مرگ برای آزادی خود از چنگال دژخیمان نازی با تمام توانشان کار می‌کردند یا علی‌رغم خواست قلبی‌شان مجبور به کشتن زندانیان دیگر برای نجات خود بودند. چرا که آنجا مسئله بقا بود و بقا. در بازی ماهی مرکب نیز جز این نیست. این بازی کورسوی امیدی است برای انسان‌هایی که در زندگی‌شان به‌دلیل وقایعی که سرچشمه‌اش بی‌عدالتی، فقر، اشتباه، و اختلاف طبقاتی است، به آخر خط رسیده‌اند. همه‌چیز دست به دست هم داده تا آن‌ها را در آستانهٔ فروپاشی قرار دهد. بازی‌ای که همهٔ شرکت‌کنندگان داوطلب در آن برابرند، هیچ برتری‌ای نسبت به دیگری وجود ندارد و انسان در آنجا تنها با یک شماره هویت می‌گیرد نه بیشتر!
در این بازی تنها توانمندی، انتخاب درست و هوش، ابزار انسان برای رسیدن به آزادی است. مسئله، مسئلهٔ بقاست و نه سرمایه و هیچ برتری اجتماعی‌ای وجود ندارد تا او را در این تنگنا یاری دهد. اصول اخلاقی و انسانی معنا ندارد، آنکه به‌ظاهر دوست می‌نماید، در درونش راهی را برای رهایی از دوستش جستجو می‌کند. آن هدف چیست که برای رسیدنش در این مکان هر اصولی زیر پا گذاشته می‌شود؟ «طمعِ بیشترخواستن حتی به قیمت مرگ»
احساسی که در طول هزاران سال میل به اندوختن هر چه بیشتر را در انسان پرورش داده تا در نهایت همیشه برگ برنده را به‌دست واژهٔ ثروت بدهد. ثروتی که خواستگاهش نظام سرمایه‌داری است و برای طبقهٔ بیچاره و شکست‌خورده که به‌دلیل زندگی در این سیستم به چنین روزی گرفتار شده است، هیچ‌چیز جز ثروت نمی‌تواند نجات‌بخش باشد. تنها هدف مهم در آن مکان بردن جایزه‌ای است که زندگی بازیکن را نجات می‌دهد و این وعده‌ای است که سرمایه‌دارها در این سریال به یک شکست‌خورده در مقام بازیکن می‌دهند تا اوقات هیجان‌انگیز و جدیدی را با تماشای این نمایش تجربه کرده و در نهایت رهایی از تمام بدبختی‌ها را به فرد پیروز در مسابقه اهدا کنند. در نهایت تمام ما بازیچهٔ دست سرمایه‌داری هستیم.
باید به این نکته اشاره کرد که نمی‌توان هیچ‌یک از کاراکتر‌ها را که درگیر چنین چالش بزرگی‌اند، از دیدگاه انسانی قضاوت کرد. چنان‌که اگر در خیلی از موقعیت‌های سریال خود را به‌جای شخصیت‌ها قرار دهیم، متوجه خواهیم شد که در چنین موقعیت‌های نامتعارفی قضاوت‌کردن شاید کار درستی نباشد و شاید انتخاب ما همان باشد و حتی شاید غیرانسانی‌تر. بازی ماهی مرکب که مدت زیادی از انتشار آن در شبکهٔ نتفلیکس نمی‌گذرد، در صدر اکثر جدول‌های پربینندهٔ هفته قرار گرفته، از سوی اکثر منتقدان به‌عنوان اثری شگفت‌انگیز یاد می‌شود و به‌احتمال زیاد بسیاری از جوایز امسال را از آن خود خواهد کرد. برای اولین بار است که سریالی غیرانگلیسی‌زبان در نود کشور در صدر جدول پربیننده‌ترین‌ها قرار گرفته است.
این سریال مثل هر اثر دیگری نقاط ضعف هم دارد، اما موضوع جذاب و متفاوت، فیلم‌نامه و کارگردانی خیلی خوب با قاب‌بندی‌های بسیار زیبا که در خود نشانی از نبوغ دارد، طراحی دکور بی‌‌نظیر با جزئیات دقیق و بازی‌های بسیار درخشان باعث می‌شود یک‌نفس به تماشای این سریال نُه‌قسمتی بنشینید. سکانس‌هایی آن‌چنان حساب‌شده و خاص که محال است از ذهن بیننده بیرون برود. شک نکنید در حین تماشا در ذهن خود مشغول مرور فهرست انسان‌های مختلفی می‌شوید که ممکن بود با آن‌ها قدم به چنین شرایطی بگذارید. از خودتان می‌پرسید: «برای بقا تا کجا جلو می‌رفتم؟»
بازی ماهی مرکب از صدرنشینان فعلی مجموعه‌های تلویزیونی جهان است و به‌خاطر ایده‌پردازی فوق‌العاده‌اش از تبدیل جهان و بازی‌های کودکی به تنگنای بقا برای رسیدن به سعادت، نظر تمام منتقدان و مخاطبان را متوجه خود ساخته است و اکثر رسانه‌ها در مورد فصل دوم این سریال پرسیده‌اند که البته هنوز جواب مشخصی مبنی بر ساخته‌شدن فصل دو منتشر نشده است.
در حاشیهٔ سریال:
عروسک وحشتناکی که در این سریال می‌بینیم، واقعی است! این عروسک در موزه‌ای در کُرهٔ جنوبی نگهداری می‌شود و آدرس دقیق آن موزه‌ای است در شهرستان جینچئون، در منطقه‌ای روستایی در فاصلهٔ ۳ ساعتی در شمال سئول. کُره رفتید، سری به این موزه بزنید!
بازی ماهی مرکب توسط هوانگ دونگ-هیوک نوشته و ساخته شده است. به‌گفتهٔ هوانگ، او فیلم‌نامهٔ این مجموعه را در سال ۲۰۰۸ نوشت، هنگامی که در وضعیت نابسامان اقتصادی و در مانهوابانگ به‌سر می‌برد. سال‌های سال هیچ استودیوی فیلمسازی حاضر به ساخت این سریال نشد. او برای تأمین معاش ناگزیر به فروش لپ‌تاپش شد. او می‌گوید: «تمایل داشتم داستانی بنویسم که کنایه و حکایتی از جامعهٔ سرمایه‌داری مدرن باشد، چیزی که رقابتی بسیار شدید را به‌تصویر بکشد، تا حدی شبیه به رقابت شدید زندگی. اما می‌خواستم شخصیت‌هایی را نمایش دهم که در زندگی واقعی با آن‌ها سروکار داریم.»
هوانگ کل این مجموعه را به‌تنهایی نوشت و نوشتار دو قسمت اول آن حدود شش ماه به‌طول انجامید.
شخصیت گی-هون ( شخصیت اصلی) با الهام از افرادی نوشته شده است که در مخالفت با اخراج جمعی کارگران، اعتصاب کارگران سانگ‌یانگ موتور را در سال ۲۰۰۹ ترتیب دادند.
البته در این همهٔ تحسین‌ها، انتقاداتی هم به ترجمهٔ زیرنویس انگلیسی آن شده است. تعدادی از کاربران که زبان مادری‌شان کُره‌ای است، گفته‌اند که زیرنویس انگلیسی این سریال «چنان بد» ترجمه شده که معنای آن کلاً تغییر کرده است. نتفلیکس هنوز به این انتقادها پاسخی نداده است.
این سریال در حال حاضر تنها در شبکهٔ نتفلیکس برای تماشا در دسترس است و برای دیدن آن باید اشتراک این شبکه را خریداری کنید.
آرام روانشاد نویسندهٔ این مطلب، روزنامه‌نگار و مدیر کانال سینمایی اوتوپیاست. کانال سینمایی اوتوپیا به معرفی و نقد آثار برتر سینمای جهان می‌پردازد. همچنین در کنار سینما مطالبی در حوزهٔ فلسفه و ادبیات هم با مخاطب به اشتراک می‌گذارد. با پیوستن (Join) به این کانال به یک نشریهٔ سینمایی، هنری آنلاین در سطح بالا دسترسی پیدا خواهید کرد.
