جنی کید تراوت – نخستین زن دریافت‌کنندهٔ مجوز پزشکی در کانادا

ترجمه و تلخیص: زهرا آهن‌بر – ایران

جنی کید تراوت در ۲۱ آوریل ۱۸۴۱ در وودن میلز، واقع در کلسو، اسکاتلند به‌دنیا آمد. نام خانوادگی وی در ایام دوشیزگی، گوان‌لاک بود. پدرش اندرو گوان‌لاک و مادرش الیزابت کید کشاورز بودند. جنی نخستین زن در کانادا بود که توانست مجوز دکترای پزشکی را در ۱۱ مارس ۱۸۷۵ دریافت کند و تا ژوئيهٔ ۱۸۸۰ همچنان تنها پزشک زنی بود که مجوز طبابت داشت تا اینکه امیلی استو نیز در این تاریخ موفق به اتمام دوره‌های لازم شد. در سال ۱۸۴۷، جنی شش ساله به‌همراه والدینش به شهر استراتفورد در استان انتاریوی کانادا مهاجرت کرد. خانواده در یک مزرعهٔ ۱۰ هکتاری مشغول به‌کار شدند، آنجا را توسعه دادند و در کلیسای «ناکس پرسبایترین» نزدیک استراتفورد به انجام مناسک مذهبی می‌پرداختند. جنی در مدرسهٔ شهر به تحصیل پرداخت و در سال ۱۸۶۰ به‌عنوان عضو بالغ کلیسای آزاد پذیرفته شد. یک‌سال بعد، در «نرمال اسکول» تورنتو دورهٔ تربیت معلم را در نصف زمان معمول گذارند و بین سال‌های ۱۸۶۱ تا ۱۸۶۵ یعنی تا زمان ازدواج در مدرسهٔ دولتی استراتفورد به تدریس مشغول شد. جنی در ۲۵ اوت سال ۱۸۶۵ در استراتفورد کانادای علیا با فردی به‌نام ادوارد تراوت ازدواج کرد و به تورنتو نقل مکان کرد. ادوارد روزنامه‌نگار و مدیر بخش تبلیغات «تورنتو لیدر» بود. این زوج یک پسر و یک دختر را به فرزندخواندگی پذیرفتند و کم‌کم کسب‌و‌کار ادوارد رونق گرفت. وی با شراکت برادرش روزنامهٔ موفق «مانتری تایمز» را افتتاح کردند. جنی پس از ازدواج دچار اختلالات عصبی شد که حتی توانایی راه رفتن وی را نیز مختل کرده بود. او برای درمان خود از طریق علم جدید «الکتروتراپی» اقدام کرد و به نتایج مساعدی دست یافت.

رؤیای کودکی جنی که حرفهٔ پزشکی بود، دوباره در وی بیدار شد و پس از بهبودی، انگیزه پیدا کرد شغل پزشکی را دنبال کند. در این مسیر، همسرش نیز وی را تشویق می‌کرد و از وی پشتیبانی مالی به‌عمل می‌آورد. وی آزمون‌های ورودی سال ۱۸۷۱ دانشگاه تورنتو را با موفقیت پشت سرگذاشت و در رشتهٔ پزشکی مشغول به تحصیل شد. هرچند که در آن زمان هیچ دانشکدهٔ پزشکی‌ای در کانادا آمادگی پذیرفتن زنان به‌عنوان دانشجویان تمام‌وقت را نداشت، اما جنی و امیلی استو اولین زنانی بودند که با مقدماتی خاصی موفق شدند در دانشکدهٔ پزشکی دانشگاه تورنتو ثبت‌نام کنند. امیلی استو در اعتراض به رفتار ناشایست دانشکده با آن دو، حاضر به شرکت در آزمون‌های خود نشد. پس از آن، جنی به دانشکدهٔ پزشکی زنان در پنسیلوانیا منتقل شد و در تاریخ ۱۱ مارس ۱۸۷۵ توانست مدرک دکترای پزشکی خود را دریافت کند و به نخستین پزشک زن کانادایی دارای مجوز طبابت تبدیل شد. یک ماه بعد نیز امتحانات کالج پزشکان و جراحان انتاریو را به‌راحتی پشت سرگذاشت.

جنی به کانادا بازگشت و با کمک دوست صمیمی‌اش، امیلی آملیا تفت که وی نیز فارغ‌التحصیل دانشکدهٔ پزشکی زنان بود، مرکزی به‌نام «مؤسسهٔ درمانی و الکتریکی» در خیابان جارویس در تورنتو به‌راه انداختند. فعالیت این مرکز، درمان بیماران زن به کمک «حمام‌های گالوانیک یا حمام‌های تحریک الکتریکی» بود. الکتروتراپی در اواخر دورهٔ ویکتوریا بین پزشکان از محبوبیت خوبی برخوردار بود. نزدیک به ۶۰ بیمار زن در این مرکز زندگی می‌کردند و ۴۰ تن از آنان هر روز تحت درمان قرار می‌گرفتند. جنی در همین مکان یک داروخانهٔ دولتی مختص نیازمندان را به‌مدت شش سال اداره می‌کرد. مرکز درمانی با موفقیت خوبی روبرو شد و شعبات دیگری نیز در برنتفورد و همیلتون در استان انتاریو افتتاح شدند.

جنی یکی از نخستین زنانی بود که انحصار حرفهٔ پزشکی توسط مردان را به چالش کشید. در نگاه برخی از افراد در دورهٔ ویکتوریا، رشتهٔ پزشکی با شخصیت زنان تناسب ویژه‌ای داشت و به‌همین دلیل نیز بسیاری از زنان موفق شده بودند با وجود مخالفت شدید پزشکان مرد، دستاوردهای ابتدایی را در این زمینه کسب کنند. مشارکت جنی در این کشمکش جهت هموار کردن راه‌های جدید برای زنان در حرفهٔ پزشکی تحت تأثیر عقاید فمینیسم و مسیحیت وی بود: «امیدوارم آن‌قدر زنده بمانم تا روزی را ببینم که هر شهر بزرگی (حداقل در انتاریو) یک پزشک زن خبره داشته باشد که تحت سایهٔ مسیح به مردم خدمت می‌کند».

جنی وضعیت سلامتی مساعدی نداشت و به‌همین دلیل در سال ۱۸۸۲ در ۴۱ سالگی به‌ناچار خود را بازنشسته کرد و به پالما سولا در ایالت فلوریدای آمریکا نقل‌مکان کرد. در تورنتو خبرها حاکی از آن بود که دکتر مایکل بارت و ۵ پزشک مرد دیگر قصد دارند در دانشگاه تورنتو یک دانشکدهٔ پزشکی برای زنان افتتاح کنند. جنی مایل بود با کمک نفوذ و قدرت مالی خود از این جنبش حمایت کند، اما به‌شرطی که زنان اکثریت هیئت امنای این دانشکده را تشکیل بدهند و حداقل بعضی از سمت‌های تدریس برای زنان درنظر گرفته شود. بارت مخالف حضور متولی زن در دانشکده بود و درخواست جنی را کاملاً رد کرد. سپس جنی نقش مهمی در تأسیس دانشکدهٔ پزشکی زنان در دانشگاه کویینز واقع در کینگستون برعهده گرفت که مرحمی بر نومیدی وی بر اثر بازنشستگی اجباری بود. جنی نه‌تنها یکی از اعضای هیئت امنای این دانشکده بلکه اصلی‌ترین خیّر این دانشکده بود و به‌مدت ۵ سال، ۲۰۰ دلار به این مکان کمک ‌کرد. جنی از شنیدن این خبر بسیار حیرت کرد که بارت به کمک امیلی استو و انجمن حق رأی زنان یک دانشکدهٔ پزشکی زنان در تورنتو به‌راه انداخته‌اند. روشن بود که بارت نگران بوده است برنامه‌های وی با دایر شدن دانشکدهٔ پزشکی کینگستون از بین برود و حالا برای پذیرفتن زنان در هئيت مدیره و کادر آموزش دانشکده تمایل نشان می‌داد. ادوارد تروات به نمایندگی از منافع همسرش، این تغییر عقیدهٔ ناگهانی بارت را محکوم کرد و ادعا کرد این اقدام تورنتو بی‌انصافی در حق دانشکدهٔ کینگستون است. هرچند در ماه اکتبر هر دو دانشکده کار خود را رسماً آغاز کردند. دانشجویان زن به‌اندازه کافی موجود نبودند و رقابت دو دانشکده نیز باعث تفرقه بین این اجتماع کوچک زنان در حوزهٔ پزشکی شده بود. با افتتاح چند دانشکدهٔ پزشکی دیگر در دههٔ ۱۸۹۰، رقابت برای جذب دانشجو شدت بیشتری نیز پیدا کرد. سرانجام این دو دانشکده در سال ۱۸۹۴ با هم متحد شدند تا دانشکدهٔ پزشکی انتاریو را تشکیل بدهند. 

تمبر منتشرشده در سال ۱۹۹۱ به‌مناسبت صد و پنجاهمین زادروز جنی کید تراوت
تمبر منتشرشده در سال ۱۹۹۱ به‌مناسبت صد و پنجاهمین زادروز جنی کید تراوت

علاقهٔ جنی به دنیای پزشکی ‌کم‌کم جای خود را به نگرانی‌های دیگری داد. او رفته‌رفته به مطالعات انجیل و مأموریت‌های خارجی علاقه پیدا کرد که در اواخر دورهٔ ویکتوریا بین زنان از محبوبیت خوبی برخوردار بود. پس از یک حادثهٔ خانوادگی دردناک، جنی و همسرش سرپرستی نوه‌های خواهر وی به‌نام‌های هلن و ادوارد را در سال ۱۸۹۲ برعهده گرفتند. جنی برای مدتی در جنبش منع مشروبات الکلی و انجمن پیشرفت زنان فعالیت می‌کرد. جنی و خانواده‌اش سفرهای زیادی بین انتاریو و فلوریدا داشتند تا سرانجام در سال ۱۹۰۸ در لس‌آنجلس کالیفرنیا ساکن شدند. ۱۳ سال بعد، جنی در سال ۱۹۲۱ در لس‌آنجلس درگذشت. وی هنگام مرگ هشتاد سال داشت.

نشان‌وارهٔ گوگل (Google Doodle) به‌مناسبت صد و هفتاد و هفتمین زادروز جنی کید تراوت

در سال ۱۹۹۱، ادارهٔ پست کانادا تمبری را به‌افتخار او به‌عنوان نخستین زن پزشک دارای مجوز طبابت در کانادا، چاپ کرد. همچنین در ۲۱ آوریل سال ۲۰۱۸، گوگل ۱۷۷‌مین سالگرد تولد وی را با تغییر نشان‌وارهٔ گوگل (گوگل دودل) گرامی داشت.

منابع: 

https://en.wikipedia.org/wiki/Jennie_Kidd_Trout

http://www.biographi.ca/en/bio.php?id_nbr=8164

ارسال دیدگاه