قسمت قبلی این مطلب را در اینجا بخوانید
دکتر امین حسنی – ونکوور
هرچند گلاکوما (Glaucoma) یکی از علل شایع نابینایی در افراد بالای ۶۰ سال است، اما خوشبختانه با تشخیص زودرس و درمان بههنگام، میتوان از کوری ناشی از این بیماری جلوگیری کرد.
انواع گلاکوما
گلوکوم زاویهٔ باز:
در شمارهٔ قبلی گفته شد که مایع داخل چشمی از طریق یک بافت مشبک اسفنجی از زاویهٔ چشم خارج و به بیرون از چشم تخلیه میشود. در گلوکوم نوع زاویهٔ باز، این بافت نفوذپذیری و تراوایی خود را از دست میدهد، بنابراین مایع داخل چشمی برای خروج از چشم با مقاومت روبرو شده و بهراحتی نمیتواند از چشم خارج شود. در نتیجه فشار داخل چشم بالا میرود و این افزایش فشار منجر به صدمه به عصب بینایی میشود. گلوکوم نوع زاویهٔ باز شایعترین نوع آب سیاه است و ۹۵ درصد موارد آب سیاه را شامل میشود.
در این نوع گلوکوم، بیمار در ابتدا هیچ نوع علایمی ندارد که بهخاطر آن به پزشک مراجعه کند. با پیشرفت بیماری باز هم دید روبروی بیمار کاملاً طبیعی است ولی اشیائی را که در اطراف قرار دارند، خوب نمیبیند. با پیشرفت بیشتر بیماری، دید محیطی باز هم تارتر شده و مانند آن است که بیمار از درون یک تونل یا لوله نگاه میکند که به آن دید تونلی میگویند، که درصورت ادامهٔ بیماری و عدم درمان، دید باقیماندهٔ مرکزی هم از بین رفته و منجر به نابینایی میشود.
گلوکوم زاویهٔ بسته:
در گلوکوم نوع زاویهٔ بسته که کمتر از ۵ درصد موارد را شامل میشود، بهعلت تنگی زاویه، زاویهٔ چشم ممکن است بهطور کامل مسدود شود. در این حالت چون راه خروج مایع از چشم بهطور کامل بسته میشود، فشار داخل چشم بهطور ناگهانی خیلی بالا رفته و برخلاف نوع قبلی با درد شدید، قرمزی چشم و تاری دید همراه است. گلوکوم زاویهٔ بسته یکی از اورژانسهای چشمپزشکی است که باید سریعاً با لیزر درمان شود تا از نابینایی جلوگیری گردد.
گلوکوم مادرزادی:
این نوع گلاکوما هر چند خیلی نادر، ولی در شیرخواران و کودکان دیده میشود و ممکن است ارثی باشد. از علائم آن حساسیت شدید به نور، اشک ریزش، و کدرشدن قرنیه است. درمان آن جراحی است و در صورتیکه سریع تشخیص داده شده و هر چه سریعتر نیز جراحی انجام شود، شانس حفظ بینایی کودک وجود دارد، در غیر اینصورت منجر به نابینایی میشود.
گلوکوم با فشار طبیعی یا فشار پایین:
هر چند فشار چشم کمتر از ۲۱ میلیمتر جیوه بهعنوان فشار طبیعی تلقی میشود، اما همیشه هم اینطور نیست و هستند افرادی که با وجود آنکه فشار چشمشان بهطور مرتب کمتر از ۲۱ است،ا دچار علائم تخریب عصب بینایی میشوند که به این نوع، گلوکوم با فشار طبیعی یا گلوکوم با فشار پایین میگویند و درمان آن هم همانند درمان گلوکوم زاویهٔ باز است.
مشکوک به گلوکوم:
بعضی از افراد فشار چشم طبیعی دارند اما منظرهٔ عصب بینایی آنها در معاینه و یا تست میدان بیناییشان مشکوک بهنظر میرسد. این افراد باید بهدقت و بهطور مرتب تحت نظر باشند، چون درصدی از این افراد در نهایت دچار گلوکوم شده و نیاز به درمان پیدا میکنند.
عدهای هم هستند که فشار چشم بالا دارند ولی منظرهٔ عصب بینایی، تست میدان بینایی و تستهای تشخیصیِ دیگرشان کاملاً نرمال است. به این حالت پرفشاری چشم گفته میشود. این افراد هم باید بهدقت و بهطور مرتب تحت نظر باشند، چون شانس اینکه بعدها دچار گلوکوم شوند نسبت به افراد با فشار عادی خیلی بیشتر است.
قسمت بعدی این مطلب را در اینجا بخوانید.