سیما غفارزاده – ونکوور
بیش از یک ماه است که از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید میگذرد، و تهدیدات او در رابطه با تعرفههای تجاری و نیز فتح این کشور و آن کانال و آن یکی جزیره و الحاق آنها به ایالات متحده، همچنان ادامه دارد.
چهارشنبهٔ این هفته، اظهارات دونالد ترامپ در اولین جلسهٔ کابینهٔ جدید خود دربارهٔ تعرفهها برخی مخاطبان را گیج و سردرگم کرد. البته گیجشدن با طرحهای تعرفهای او چیز عجیبی نیست، چرا که او پیش از ورود به کاخ سفید گفته بود که ۲۰ ژانویه، تعرفههای هنگفت بیست و پنج درصدی که قولش را داده بود، اجرایی خواهد کرد. هرچند کمی بعد آن را به اول فوریه موکول کرد و بعد به چهارم فوریه، و پس از تماس تلفنیاش با جاستین ترودو، اعلام کرد که اعمال تعرفه روی محصولات کانادا را بهمدت یک ماه بهتعویق میاندازد، یعنی به چهارم مارس، و در تازهترین نشست خبری، یعنی همین چهارشنبه میگوید که تعرفهها را از دوم آوریل اجرایی خواهد کرد…
در حال حاضر میتوان به سه نکتهٔ کلیدی دربارهٔ اعمال تعرفهها اشاره کرد که برای کاناداییها مهم است.
اولاً هیچ نشانهای وجود ندارد که آیا تعرفهٔ گستردهٔ ۲۵ درصدی روی تمام محصولات در روز ۲ آوریل اجرایی خواهد شد یا دیرتر، یا هرگز.
دوم اینکه، تهدیدات مختلفی میتواند کانادا را در هفتههای آینده تحت تأثیر قرار دهد که فولاد، آلومینیوم و احتمالاً برخی محصولات دیگر را شامل میشود.
و سوم آنکه، در آستانهٔ مذاکرات مجدد دربارهٔ توافقات کانادا، ایالات متحده و مکزیک، این سردرگمی ممکن است عمدی باشد. ایجاد بلاتکلیفی و عدم اطمینان در تجارت بینالمللی، سیاست دیرینهٔ ترامپ است.
برای کانادا، بزرگترین تهدید ترامپ این است: تعرفهٔ ۲۵ درصدی تقریباً روی همهچیز، با تعرفهای کمتر روی نفت. اگر این تعرفهها واقعاً اعمال شود، صاحبنظران تخمین میزنند که بهسرعت سه درصد از اقتصاد کانادا از بین رفته و باعث رکود شدید اقتصادی میشود. اما ترامپ بارها اعمال تعرفه را به تعویق انداخته است، و همه را در نوعی بلاتکلیفی نگاه داشته است. گفتنیست که ازجمله واکنشها به تهدیدات ترامپ، واکنش شرکتهایی بوده که ترسیدهاند و دقیقاً همانطور واکنش نشان دادهاند که ترامپ میخواهد؛ انتقال تولیداتشان به ایالات متحده.
ویلیام راینش، یک مقام سابق بازرگانی و کارشناس تجارت در مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی آمریکا، تعویقهای متوالی دیگری را پیشبینی میکند، چون معتقد است که ترامپ این تهدیدات را بهعنوان اهرم فشار حفظ خواهد کرد. او میگوید: «فکر میکنم ما شاهد تعویقهای متوالی خواهیم بود. او میگذارد تا درست به لبهٔ پرتگاه برسد. همانطور که دفعهٔ قبل چنین کرد. سپس مهلتی دیگر میدهد.» با اینحال، برخی دیگر از صاحبنظران اقداماتی از طرف ترامپ را طی هفتههای آینده پیشبینی میکنند.
و اما مردم کانادا، در مقابله با تهدیدات تعرفهای ترامپ و نیز نامبردن از کانادا بهعنوان ایالت پنجاه و یکم آمریکا، بیکار ننشستهاند و گروههای بسیاری در فیسبوک یا دیگر پلتفرمها تشکیل دادهاند تا یکدیگر را در مورد خرید اقلام کانادایی و البته نخریدن اقلام آمریکایی تشویق و حمایت کنند.
همچنین بهنقل از گلوبال نیوز، بیش از ۲۹٬۰۰۰ نفر دادخواستی پارلمانی را امضا کرده و در آن از دولت کانادا خواستهاند که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، را بهدلیل تهدید مداوم کانادا از ورود به این کشور منع کند. این دادخواست الکترونیکی را که جرارد آلدریج، ساکن آلبرتا، آغاز کرده، میگوید: «من یک کانادایی به دنیا آمدم و میخواهم یک کانادایی بمیرم.» دادخواست آلدریج از سوی چارلی انگس، نمایندهٔ حزب اندیپی و منتقد سرشناس ترامپ، حمایت شده است.
انگس همچنین اخیراً از یک دادخواست پارلمانی دیگر حمایت کرده است که طی آن امضاکنندگان لغو تابعیت کاناداییِ ایلان ماسک را بهدلیل نقش او در دولت ترامپ خواستار شدهاند.
همچنین در جریان سخنرانی روز چهارشنبه در مونترآل، جاگمیت سینگ، رهبر حزب اندیپی، گفت: «ما باید دونالد ترامپ را از حضور در نشست گروه ۷ منع کنیم.» سینگ گفت کانادا باید در عوض از این نشست بهعنوان فرصتی برای همکاری با متحدان خود بر روی طرحی برای مقاومت در برابر ترامپ و «تهدیدهای خطرناک او برای جهان» استفاده کند. او گفت: «چرا ما باید از کسی دعوت کنیم که دموکراسی و حاکمیت ما را تهدید کرده است؟ چرا از کسی دعوت کنیم که رفاه اقتصادی ما را تهدید کرده است؟»
ملانی جولی، وزیر امور خارجهٔ کانادا، نیز دوشنبهٔ این هفته در واکنش به ادامهٔ تهدیدات ترامپ و با تأکید بر اینکه کانادا باید پیامی قوی ارسال کند که «مقابله خواهد کرد»، گفت: «ما باید آگاه باشیم که تهدید تعرفهها تهدیدی واقعی است و ممکن است برای مدتی ادامه یابد.» او افزود که کانادا بازخورد مثبتی از مقامات آمریکایی در مورد تلاشهای امنیتی مرزی خود دریافت کرده است. بر اساس دادههای گمرک و حفاظت مرزی ایالات متحده، عبور غیرقانونی افراد و مواد مخدر از کانادا به ایالات متحده همچنان در مقایسه با مرز ایالات متحده و مکزیک بسیار کم است. هرچند بهنظر نمیرسد حتی اگر این عدد به صفر هم برسد، ترامپ بخواهد دست از تهدیدات خود بکشد. باید دید طی هفتهها و ماههای آتی تصمیمات غیرقابلپیشبینی ترامپ و سرنوشت دولت فدرال کانادا، وضعیت اقتصادی این کشور را به چه سمتی سوق خواهد داد.