سیما غفارزاده – ونکوور
با افزایش روزافزون تورم و وضعیت اقتصادی موجود، چشمانداز پیروزیِ دوبارهٔ ترودو و حفظ قدرت از سوی لیبرالها ولو بهشکل تداوم دولت اقلیت، چندان روشن نیست.
طی ماه گذشته، تورم بار دیگر افزایش یافت؛ ادارهٔ آمار کانادا یک ماه پیش اعلام کرد که شاخص قیمت مصرفکننده در ماه ژوئیه ۳٫۳٪ افزایش داشت که این خود بهدنبال ۲٫۸٪ افزایش در ماه ژوئن بود.
با افزایش دوبارهٔ قیمت بنزین، میتوان انتظار داشت که انتشار ارقام ماه اوت حتی تورم بالاتری را نشان دهد. و اگر این اتفاق بیفتد، باید منتظر بود که بانک کانادا نرخهای بهره را که یکی از محرکهای اصلی تورم است، باز افزایش دهد.
مخالفان دولت لیبرال رویکرد جدید نخستوزیر کانادا و جناح چپ را در قبال بانک کانادا، ناصادقانه و خطرناک توصیف میکنند.
جاستین ترودو از تصمیم بانک کانادا در ماه ژوئیه مبنی بر افزایش نرخ بهره به پنج درصد انتقاد کرد و گفت این خبری است که هیچ کاناداییای نمیخواهد آن را بشنود، چرا که این حرکت به مردمی که همین حالا هم برای هزینههای زندگی خود در تقلا هستند، آسیب خواهد زد. این در حالی است که هواداران حزب محافظهکار به نخستوزیر انتقاد میکنند که حدود یکسال پیش و طی رقابتهای انتخاباتی رهبر حزب محافظهکار فدرال، او ادعای پیِر پوئلیور که در آن زمان نامزد رهبری بود، مبنی بر اینکه اگر به قدرت برسد، تیف مکلم (Tiff Macklem)، رئیس بانک مرکزی کانادا، را بهدلیل شکست در مهار تورم اخراج خواهد کرد، غیرمسئولانه و در جهت تضعیف استقلال این مؤسسه خوانده بود.
منتقدان دولت میگویند که دیوید ایبی، نخستوزیر استان بیسی، در انتقاد از افزایش نرخ بهرهٔ بانک حتی از جاستین ترودو هم فراتر رفته است.
ایبی ماه گذشته گفته بود: «ما هنوز تأثیر کامل [افزایش بهرهها] را ندیدهایم. مردم همه هنوز وام مسکن خود را تمدید نکردهاند و مشاغلی که با بدهی دستوپنجه نرم میکنند، هنوز ورشکسته نشدهاند، اما خواهند شد. صادقانه بگویم، من به راهحلهایی که به ضرر فقیرترین مردمان باشد، اعتقادی ندارم.»
سهشنبهٔ این هفته و پیرو اعلام میزان تورم در ماه ژوئیه، آنیتا اَناند (Anita Anand)، رئیس خزانهٔ کل کشور، وزرای کابینه را موظف کرد که تا تاریخ ۲ اکتبر امسال، ۱۵٫۴ میلیارد دلار کاهش در هزینههای دولت برای یک دورهٔ پنجساله، از ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۸، را مشخص کنند. در نامهٔ اناند به وزرای کابینه همچنین از آنها خواسته شده است که شرکتهای بزرگ سلطنتی را نیز در وظیفهٔ محوله به خود لحاظ کنند و بهدنبال صرفهجوییهای مشابه در آنها هم باشند. دولت در بودجهٔ سال ۲۰۲۳ خود اعلام کرد که اعمال محدودیت در هزینههای شرکتهای بزرگ سلطنتی میتواند منجر به صرفهجوییای معادل ۱٫۳ میلیارد دلار طی چهار سال و ۴۵۰ میلیون دلار صرفهجویی سالانه پس از آن بشود.
سخنگوی اناند، مونیکا گرانادوس (Monica Granados) گفت که دولت میخواهد بار دیگر روی بودجههای کماستفادهشده برای خدمات حیاتی مانند مراقبتهای بهداشتی تمرکز کند و انتظار نمیرود بودجهٔ مشاغل خدمات عمومی را کاهش دهد. او گفت که در این ابتکار، حصول اطمینان از تخصیص بهترِ کارمندان دولتی و بودجه به اولویتهای دولت، مانند اقتصاد پاک، نیز مورد نظر است. او همچنین گفت که انتظار نمیرود این کاهشها منجر به ازدستدادن مشاغل فدرال شود.
لیبرالها متعهد شدهاند که هزینههای اختیاری/احتیاطی برای مشاورهٔ دولتی، خدمات حرفهای و سفر را تا ۱۵ درصد یا ۷٫۱ میلیارد دلار طی پنج سال کاهش دهند. دولت همچنین قول داده است که طی چهار سال ۷ میلیارد دلار در عملیات و پرداختهای انتقالی صرفهجویی کند.
در واکنش به صرفهجویی اعلامشده، رئیس اتحاد خدمات عمومی کانادا (Public Service Alliance of Canada)، که بزرگترین اتحادیهٔ عمومی فدرال کشور است، گفت که این صرفهجوییها و بررسی پیشنهادی دارد باعجله انجام میشود، شفافیت کافی ندارد و در مورد آن با اتحادیه مشورت نشده است. او حدس میزند که صرفهجویی ۱۵ میلیارد دلاری منجر به کاهش خدمات برای کاناداییها یا خودِ نیروی کار بشود.
در واکنش به صرفهجوییهای اعلامشده، جاگمیت سینگ، رهبر حزب دموکراتیک نوین، در کنفرانسی خبری گفت او نگران است که لیبرالها مجبور شوند خدمات و برنامههای ضروری را کاهش دهند. او گفت: «من نگرانم در زمانی که مردم اینقدر تحت فشارند، این صرفهجوییها بهمعنای کاهش چیزهایی باشد که کاناداییها به آنها نیاز دارند، مانند مراقبتهای بهداشتی ما، خدمات اجتماعی و شبکهٔ ایمنی اجتماعی ما.»
پیِر پوئلیور، رهبر محافظهکاران، وقتی در کنفرانسی مطبوعاتی از او پرسیده شد که آیا از ۱۵ میلیارد دلار کاهش بودجهٔ دولت حمایت میکند یا خیر و اگر او باشد، این پول را از کجاها بیرون خواهد کشید، گفت نمیتوان به دولت ترودو برای یافتن این صرفهجوییها اعتماد کرد.
جاستین ترودو پیش از این گفته بود که تنها برنامهٔ پیِر پوئلیور برای مبارزه با هزینههای بالای زندگی، برانگیختن ترس کاناداییها، تشویق خشم آنها و قول کاهش برنامههایی است که به بهبود زندگی آنها کمک میکند. او همچنین از پوئلیور بهدلیل مخالفت با برنامهٔ جدید فدرال برای مراقبت از دندان انتقاد کرده و گفته بود این برنامه به صدها هزار خانواده اجازه میدهد تا برای اولین بار فرزندان خود را نزد دندانپزشک بفرستند.
پوئلیور از زمان انتخابشدنش بهعنوان رهبر حزب محافظهکار مرتباً به دولت لیبرال و ترودو بهدلیل عدم تلاش برای مهار هزینههای زندگی حمله کرده است. نظرسنجیهای اخیر نشان میدهد که حزب او از لیبرالها پیش افتاده است.