بهمناسبت ۲۰ فوریه زادروز او
ترجمه و تلخیص: مسعود سخاییپور، LJI Reporter – ونکوور
کاتلین بلیک (کیت) کُلمَن (Kathleen Blake “Kit” Coleman) در بیستم فوریهٔ ۱۸۵۶ با نام کاترین فرگوسن متولد شد. او ستوننویس ایرلندی-کانادایی و نخستین خبرنگار رسمی جنگ در جهان بود که اخبار جنگ اسپانیا با آمریکا را برای روزنامهٔ تورنتو میل در سال ۱۹۸۹ پوشش میداد. کلمن همچنین بهعنوان اولین رئیس باشگاه مطبوعات زنان کانادا، سازمانی متشکل از روزنامهنگاران زن، خدمت کرد.
کیت کلمن با نام کاترین فرگوسن در شهرستان گالوی در ایرلند به دنیا آمد. پدرش، پاتریک فرگوسن کشاورزی از طبقهٔ متوسط بود. کاترین دانشآموختهٔ مدرسهٔ لورتو ابی در راتفارنهام و فارغالتحصیل مدرسهای در بلژیک بود. او در بزرگسالی از والدینش بهعنوان افراد تأثیرگذار در فعالیتهای خلاقانهاش یاد میکرد؛ و گفته بود که علاقه به کتاب را از پدرش به ارث برده و آشنایی با دنیای موسیقی را مرهون مادر نابینایش است که نواختن چندین ساز را به او آموخت. تأثیرگذارترین فرد بر زندگی روشنفکرانهاش، دايیاش نیکولاس بروک، یک کیشش دومینیکن و خطیب و آزادیخواه معروف، بود که به او مدارای اجتماعی و مذهبی را آموخت، نظریهای که در حرفهٔ روزنامهنگاری کیت در بزرگسالی کاملاً مشهود بود.
کلمن در عنفوان جوانی (در سن ۱۶ یا بنا به برخی روایات در سن ۲۰ سالگی) تحت نام کاتلین بلِیک با مَلاکی مسن بهنام توماس ویلیز ازدواج کرد. آنها صاحب یک فرزند شدند که در کودکی درگذشت و اندکی بعد نیز ویلیز چشم از جهان فروبست. کلمن ازدواج موفقی نداشت و از اینرو خانوادهٔ شوهرش او را از ارث محروم کردند. این بیوهٔ جوان در سال ۱۸۸۴ به کانادا مهاجرت کرد و بهعنوان منشی مشغول به کار شد و همانجا با رئيسش ادوارد واتکینز ازدواج کرد و در تورنتو و وینیپگ زندگی کرد. او از همسر دومش صاحب دو فرزند (تدی و پاتریشیا) شد. کلمن بهدنبال مرگ واتکینز یا بهاحتمال زیاد طلاق از او، مجبور شد برای تأمین هزینههای خود و دو فرزندش به کار نظافت خانه روی آورد و سپس شروع کرد به نوشتن مقاله برای مجلات محلی، و بیشتر ساتردی نایت (Saturday Night) تورنتو.
کیت سپس در سال ۱۸۹۰ به تورنتو نقل مکان کرد و حرفهٔ روزنامهنگاریاش را در آنجا دنبال کرد. کاتلین اولین زن روزنامهنگاری بود که مسئول بخش خودش در یک روزنامهٔ کانادایی بود. وی مدتی بعد به خدمت روزنامهٔ تورنتو میل درآمد. در دههٔ ۱۸۹۰ و اوایل دههٔ ۱۹۰۰ او یک صفحهٔ هفت ستونی را بهنام «پادشاهی زن» مدیریت میکرد که هفتهای یکبار منتشر میشد. او با نوشتن مقالاتی با عناوین سبکتر و معمولِ ستونهای زنان که در آن زمان باب بود شروع کرد؛ با موضوعاتی همچون نقد فیلم، یادداشتهایی دربارهٔ مد و دستورهای پخت. کاتلین به فرضیات سرمقالهنویسان روزنامهٔ خود مبنی بر اینکه زنان فقط به ستونهای او در زمینهٔ خانهداری، مد و مشاوره علاقهمندند تاخت و بر نوشتن دربارهٔ موضوعات دیگری که فکر میکرد موردعلاقهٔ خانمها باشد پافشاری کرد: سیاست، تجارت، مذهب و علم. ستونش بهقدری صراحت کلام داشت که مخاطبان زیادی ازجمله نخستوزیر وقت کانادا ویلفرید لوریه را جذب خود کرد. همچنین ستونهایش موضوعهایی از قبیل اصلاحات اجتماعی، مسائل زنان، بررسی مناقشاتی مانند خشونتهای خانگی و شرایط کاری نامساعدی را که زنان متحمل میشدند، شامل میشد. ستونهای کیت کلمن در روزنامههای سراسر کانادا نیز منتشر میشد. او تا سال ۱۹۱۱ برای روزنامهٔ میل کار کرد.
کاتلین بلیک واتکینز بهطور روزافزونی شروع به نوشتن ستونهایی دربارهٔ مناطقی خبرخیز کرد و خیلی زود به یکی از گزارشگرهای ستارهٔ میل تبدیل شد.
در طول جنگ اسپانیا با آمریکا در سال ۱۸۹۸، کاتلین بلیک برای رفتن به کوبا و پوشش فعالیت جنگی در خط مقدم داوطلب شد. روزنامهٔ میل او را به کوبا اعزام کرد و از این فرصت برای تبلیغات پرشور خود بهره برد. بااینوجود مافوقهایش به او توصیه کردند ستون ویژه یا بهقول کاترین «چرتوپرت» بنویسد، نه دربارهٔ اخبار خط مقدم، ظاهراً عقیده داشتند این قبیل نوشتهها مناسب یک زن نیست. او تأییدیهاش را بهعنوان خبرنگار جنگی از دولت ایالات متحده دریافت کرد و اولین زنی شد که بابت خبرنگاری در جنگ تأییدیهٔ رسمی دریافت کرد.
او اجازه داشت سربازان آمریکایی را همراهی کند، اما مورد حملات شدید سایر خبرنگاران مقامات نظامی قرار گرفت که عاقبت هم موفق شدند او را در فلوریدا نگه دارند. بلیک مقاومت کرد و در ژوئیهٔ ۱۸۹۸، درست قبل از پایان جنگ به کوبا رسید. گزارشهای وی از دوران پساجنگ و مجروحان، نقطهٔ عطف حرفهٔ روزنامهنگاری وی بود و باعث شهرت او شد. کاتلین در راه برگشت به کانادا، در واشنگتن توقف کرد و در اتحادیهٔ بینالمللی مطبوعات روزنامهنگاران زن سخنرانی کرد.
کاتلین پس از بازگشت از کوبا با تئوبالد کلمن ازدواج کرد و به کاپر کلیف، انتاریو نقل مکان کرد، جایی که همسرش پزشکِ شرکت مس کانادا بود. در سال ۱۹۰۱ خانوادهٔ کلمن به همیلتون انتاریو رفتند.
در سال ۱۹۰۴، کاتلین برای مبارزه با تبعیض علیه زنان در حرفهٔ روزنامهنگاری به تأسیس باشگاه مطبوعات زنان کانادا کمک کرد و بهعنوان نخستین رئیس این باشگاه انتخاب شد. با وجود پیشگامیاش بهعنوان روزنامهنگار در حرفهای کاملاً مردانه، و همچنین فعالی که دربارهٔ بسیاری از موضوعات حقوق زنان مینوشت، کلمن تا سال ۱۹۱۰ حمایت خود را از فمینیسم و حق رأی زنان علنی نکرد. کلمن از نظر بسیاری از روزنامهنگاران دیگر زن، ازجمله همکارش، کاترین هِیلیک، پیشرو و الگو بود و طرفداران حق رأی زنان امید داشتند که او به فعالی در حوزهٔ حق رأی زنان تبدیل شود. دوگانگی سیاسی کلمن تاحدی بهدلیل شغلش بهعنوان سرمقالهنویس در دو روزنامهٔ تورنتو میل و میل اند امپایر بود؛ هر دو روزنامه بهشدت با این کار مخالف بودند. همچنین کلمن نسبت به حدوحدودی که زنان و روزنامهنگاران میتوانستند در سیاست مداخله کنند، مطمئن نبود.
کلمن همچنین شاعر بود و چندین کتاب شعر منتشر کرد.
کیت کلمن در ۱۶ مهٔ ۱۹۱۵ در اثر ابتلا به ذاتالریه در همیلتون انتاریو درگذشت.
موجودی آرشیو کاتلین بلک «کیت» کلمن در کتابخانه و آرشیو کانادا وجود دارد. شمارهٔ مرجع این آرشیو R2590 و شمارهٔ مرجع آرشیو قبلی آن MG30-C152 است. این آرشیو محدودهٔ ۱۹۲۵ تا ۱۹۸۱ را پوشش میدهد و شامل ۶۰ سانتیمتر از سوابق متنی و ۹۱ عکس و ۲ مدال میشود.
در سال ۲۰۲۳، ضرابخانهٔ سلطنتی کانادا یک دلار نقره و یک سکهٔ ۹۹٫۹۹ درصد طلای خالص را بهمناسبت صد و بیست و پنجمین سالگرد انتصاب او بهعنوان اولین خبرنگار جنگی زن در آمریکای شمالی ضرب کرد.
منبع: ویکیپدیا