دکتر امیرحسین توفیق – ونکوور
انتخابات سال ۲۰۱۹ دولت فدرال کانادا پس از چندین ماه تلاش بی‌وقفهٔ ستادهای انتخاباتی برای معرفی برنامه‌هایشان در چهار سال پیشِ رو، سرانجام در روز ۲۱ اکتبر ۲۰۱۹ برگزار و تکلیف دولت آیندهٔ کانادا مشخص شد. همان‌طور که مراجع و سایت‌های معتبر و رسمی پیش‌بینی کرده بودند، دولت آتی، یک دولت اقلیت است. علی‌رغم آنکه حزب لیبرال حائز اکثریت آرا شد، اما به‌دلیل آنکه میزان کرسی‌های به‌دست‌آمده، از حدنصاب لازم برای تشکیل دولت اکثریت کمتر بود، جاستین ترودو رهبر حزب لیبرال باید دولت را به‌صورت اقلیت تشکیل دهد.
تا زمان نگارش این نوشته، آقای ترودو اعلام کرده است که قصد ائتلاف با هیچ حزبی را ندارد و در چنین شرایطی قطعاً کار ایشان سخت خواهد بود و سال‌های پرتنشی را پیشِ رو خواهد داشت. در انتخابات امسال، علی‌رغم آنکه حزب محافظه‌کار از لحاظ درصد آرای به‌دست‌آمده، پیشرو بود، اما به‌دلیل کمتر بودن تعداد کرسی‌های پارلمان این حزب به‌نسبت حزب لیبرال، نتوانست به‌عنوان حزب پیروز انتخابات، مأمور تشکیل دولت شود.
به‌طور معمول، عمر دولت‌های اقلیت، بیشتر از دوسال نبوده است و پیش‌بینی می‌شود، در حدود دو سال آینده، می‌بایستی منتظر انتخابات دیگری باشیم و آقای ترودو و حزب لیبرال، کمتر از دوسال فرصت دارند تا اشتباهاتی را که در طول چهار سال گذشته داشتند جبران کنند تا آنانی که به‌حالت قهر، به حزب دیگری در انتخابات سال ۲۰۱۹، رأی داده‌اند، در انتخابات آتی، رأی‌هایشان را به حزب لیبرال بدهند.
قابل ذکر است که دولت اقلیت آقای لستر پیرسون در سال ۱۹۶۳ با ائتلاف با حزب دموکرات نوین وقت، لوایح بسیار خوبی، از جمله بیمهٔ درمانی رایگان، طرح بازنشستگی و چندین طرح دیگر را که یادگار آن دوران است، به تصویب پارلمان رساندند که پس از ۵۶ سال، هنوز مردم کانادا از این طرح‌ها منفعت می‌برند. لذا، دولت اقلیت، فرصتی جهت همدلی و همیاری است و امید است که، تمامی احزاب از این فرصت استفاده بهینه نمایند.
حزب لیبرال و حزب دموکرات نوین، در این دوره از انتخابات، آرای زیادی را از دست دادند و این آرا، سهم احزاب بلاک کبک و محافظه‌کار شد. آقای بلانشت، رهبر حزب بلاک کبک، در آخرین روزهای کمپینش آرای زیادی را نصیب خود کرد. جاستین ترودو، به‌واسطهٔ درگیری و مشکلاتی که در وزارت دادگستری، شرکت اس‌ان‌سی-لاوالین و خط لولهٔ نفتی پرتنش آلبرتا به بریتیش کلمبیا و همچنین قول‌هایی که در زمان انتخابات دورهٔ گذشته داده بود و بنا به‌هر دلیلی نتواسته بود آن‌ها را محقق کند، آرای زیادی را از دست داد. او اشتباه دورهٔ گذشته‌اش را در زمینهٔ شعار‌های انتخاباتی تکرار نکرد و وعده‌های انتخاباتی محتاطانه‌ای داد که از عهدهٔ انجامش برآید. اندرو شییِر، رهبر حزب محافظه‌کار، در این دوره جزو خوش‌شانس‌های انتخاباتی بود، چرا که حزبش حجم وسیعی از آرا را کسب کرد و اگرچه در نهایت به‌دلیل اختلاف کرسی‌های به‌دست‌آمده، امکان تشکیل دولت را به‌دست نیاورد، اما در دو استان مرکزی کانادا، به‌صورت یکپارچه آرا را به خود اختصاص داد و کار دولت لیبرال را که دیگر در این دو استان، هیچ نماینده‌ای ندارد، سخت‌تر کرد.
انتخابات امسال، نشان داد که اکثریت مردم کانادا، یا لیبرال‌اند یا محافظه‌کار و آرا، بین این دو حزب اصلی، تقسیم می‌شود و آقای شییِر، از اشتباهات آقای ترودو، بهترین استفاده را برد.
نکتهٔ دیگری که از این دوره از انتخابات برداشت شد، به‌واسطهٔ تلاش سازمان‌های ایرانی-کانادایی و افرادی که به‌هر نوعی درگیر امور سیاسی کانادا می‌باشند، ایرانیان سیاست‌زده، تشویق شدند تا پیشینه و سابقهٔ ذهنی‌شان را فراموش کرده و از حق شهروندی‌شان برای مشارکت حداکثری استفاده کنند که الحق و الانصاف، این تلاش‌ها ثمربخش بود و هم‌وطنان، در این دوره از انتخابات حضور چشمگیر داشتند. هم افردی که به‌عنوان رأی‌دهنده در این دوره شرکت کردند و هم افردی که در کمپین‌های انتخاباتی حزب متبوعشان، مشارکت خوبی را از خود نشان دادند.
از شواهد این‌طور بر می‌آید که حزب محافظه‌کار و آقای شییِر، به‌واسطهٔ شکستی که در این دوره متحمل شده است و در صورتی که بدون تغییر به‌عنوان رهبر حزب محافظه‌کار به کار خود ادامه دهد، موانع سختی را در پیش پای آقای ترودو قرار خواهد داد و اگر دو حزب بلاک کبک و دموکرات نوین، از قوهٔ قهریه استفاده ننمایند، آقای ترودو می‌تواند کشور را به‌راحتی مدیریت نماید.
نظر به اینکه آقای بلانشت از لحاظ فکری و با توجه به مواردی که در آخرین روزهای کمپین انتخاباتی‌اش مطرح کرده بود، به حزب لیبرال نزدیک‌تر است، تصور بر این بود که امکان ائتلاف بین این دو حزب فراهم باشد که پیش از انجام انتخابات و با مطرح شدن احتمال تشکیل دولت اقلیت، ایشان عنوان نمودند که امکان ائتلاف با هیچ حزبی، وجود ندارد و پس از انتخابات و مشخص شدن اینکه سکاندار دولت آقای ترودو است و ایشان هم امکان ائتلاف را مردود دانستند، مشخص شده است که این دو حزب با هم اتلافی نخواهند کرد.
به اعتقاد نگارنده، حزب دموکرات نوین بازندهٔ اصلی این دوره بود، چرا که کرسی‌های زیادی را به‌نسبت حزب لیبرال از دست داد و مقام سوم خود را به‌عنوان حزب مطرح، به حزب بلاک کبک واگذار کرد. البته این حزب در مواردی، با حزب لیبرال همسو است و امکان اینکه در زمان تشکیل جلسات پارلمان و مطرح شدن لوایح، به دولت آقای ترودو یاری برساند، وجود دارد.
در هر حال، پیش‌بینی می‌شود که در کمتر از دو سال آینده، انتخابات جدیدی را شاهد باشیم و انتظار می‌رود همهٔ احزاب کانادا، با نگاهی به این دوره و چهارسال گذشته‌شان، در صدد جبران اشتباهات خود بر بیایند تا آرای ازدست‌داده را دوباره در سبد خود ببینند.
