علیرضا فدایی – ونکوور
لیونل مسی، بازیکن تیم فوتبال بارسلونا و تیم ملی آرژانتین، بار دیگر برندهٔ جایزهٔ بهترین بازیکن جهان شد. افتخاری دیگر برای بازیکنی که هنوز به قهرمانی در جام جهانی فوتبال همراه با تیم ملی آرژانتین دست نیافته است. با این کارنامهٔ درخشان و تداوم درخشش او در بالاترین سطح بینالمللی نزدیک به پانزده سال، تردیدی نیست که او یکی از بهترینهای تاریخ فوتبال جهان است. اما جایگاه دقیق او در بین بزرگان تاریخ کجاست؟
لیونل مسی، در خانوادهای کمدرآمد و عاشق فوتبال در آرژانتین بهدنیا آمد. او دچار نارسایی و کمبود هورمون رشد بوده است، تا جایی که خود به یاد میآورد همیشه در هنگام بازی از همهٔ کودکان کوچکتر بوده است. اما نبوغ او در بازی فوتبال از همان کودکی آشکار بود و وقتی که خانوادهٔ او توان پرداخت هزینهٔ سنگین داروهای او را نداشتند، تیم فوتبال بارسلونا که یکی از ثروتمندترین تیمهای دنیاست، با پذیرش وی در تیم، پرداخت آن هزینه را هم بهعهده گرفت.
همان شد که مسی تا به امروز فقط برای یک تیم بهصورت حرفهای بازی کرده است. بعید هم است که تیمش را تغییر دهد. بارسلونا چندین دهه است که یکی از موفقترین و ثروتمندترین تیمهای فوتبال جهان است که طرفداران بسیاری در سراسر دنیا دارد.
طی حدود این پانزده سال، کریستیانو رونالدو، رقیب سرسخت او در انتخابات بهترینهای اروپا و جهان بوده است و همواره اینکه کدامیک از این بازیکنان بهترند، بین هواداران فوتبال بحث بوده است.
اما بازیکن دیگری که مسی همواره با او مقایسه شده، هموطن او، دیهگو مارادونای بزرگ است. هر دو این بازیکنان در تیم بارسلونا و آرژانتین بازی کردهاند و هر دو چپپا هستند. دریبلزنی، گلزنی و تبحر در ضربات ایستگاهی، از شاخصهای هر دو بازیکن است و آنها بارها توانستهاند یکتنه نتیجهٔ بازی را تغییر دهند.
دیهگو مارادونا، که رقابت تنگاتنگی بر سر انتخاب بهترین بازیکن قرن بیستم با پله داشت، در دههٔ ۸۰ فوقِ ستارهٔ فوتبال جهان بود. اوج درخشش او جام جهانی ۱۹۸۶ مکزیک بود که با به ثمر رساندن ۵ گل و ایجاد موقعیتهای گل برای همتیمیهایش، نقش چشمگیری در دومین قهرمانی تیم آرژانتین داشت. قد کوتاه و مرکز ثقل پایین بدن وی همراه با سرعت و تکنیک فوقالعاده، او را قادر میساخت تا از میان بازیکنان بهسادگی بگذرد. هر دو این بازیکنان یک هافبک مهاجم تمامعیار و گُلزن بودهاند و در اجرای ضربات ایستگاهی هم مهارت بسیار داشتهاند.
هرچند، وجه تمایز بزرگ مسی و مارادونا شاید به عملکرد آنها به بیرون زمین مربوط میشود. متأسفانه مارادونا که در لیگ برتر ایتالیا بازی میکرد، درگیر فساد و حواشی بسیاری در طول بازیگری خود شد. در عین حال که رسیدن به شهرت و ثروت، آن هم با با وجود فقر در کودکی، ممکن است برای هر کسی قابل کنترل و هضم نباشد، ولی باید پذیرفت که بسیاری از بازیکنان بهتر از مارادونا با این مسائل برخورد کردهاند.
و اما مقایسهٔ مسی با پلهٔ افسانهای؛ چندی پیش پلهٔ برزیلی در مورد مسی اظهار نظر کرده بود که وی قابلیت بازی با هر دو پا و همچنین توان گُلزنی با سر را ندارد. این اظهار نظر البته با واکنش هواداران مسی روبرو شد که بسیاری از آنها آنقدر جواناند که حتی ممکن است پله را نشناسند.
باید پذیرفت که اظهار نظر پله درست است و او بازیکن کاملتری نسبت به مسی بود. همچنین در زمان پله در دهههای ۶۰ و ۷۰، فوتبال هنوز در بسیاری از کشورها در مرحلهٔ رشد بود و او بهنوعی سفیر فوتبال بود. بسیاری از گلهای پله در بازیهای دوستانه به ثمر رسیدهاند که در کشورهای مختلف همراه با باشگاه سانتوس انجام شده بودند. پله نه تنها بهترین بازیکن فوتبال بلکه بهترین ورزشکار قرن بیستم لقب گرفت.
اینکه مسی را بهعنوان بهترین بازیکن تاریخ فوتبال لقب دهیم، شاید زیادهروی باشد، ولی تردیدی نیست که جایگاه او در بین بهترینهای تاریخ فوتبال محفوظ است.
داستان زندگی و نبوغ او که حتی در سن کم هم مشهود بوده، باز هم نشان از این دارد که بعضی از استعدادها کمیاب و درونی هستند. در طول دوران ورزشی خودم دیدهام که کودکان و نوجوانان حتی از نظر یادگیری مهارتهای ورزشی هم با هم متفاوتاند. اگر چه اهمیت تمرین، انضباط و سختکوشی را اصلاً کتمان نمیکنم، اعتقاد دارم که تواناییهای متفاوتی در بین افراد وجود دارد که با تمرین و آموزش بهدست نمیآید.
شاید ویژگی فوق ستارههایی مثل مسی هم همین است. همه میدانند که این بازیکنان هرازچند سال ظهور میکنند. این بازیکنان دارای نبوغ، هوش و توانیاند که آنها را قادر به انجام کارهایی میکند که از دیگران ساخته نیست. درآمدهای آنچنانی ورزشکاران حرفهای هم بههمین دلیل است. همه میدانند که این افراد در کل جهان انگشتشمارند و بازار آزاد میپذیرد که برای استفاده از توان ایشان باید پرداختهای آنچنانی انجام بگیرد.
امیدوارم که آسیبدیدگی شدید عمر بازیگری مسی را کوتاه نکند تا بتوانیم چند سال دیگر از دیدن بازی او لذت ببریم. تا همینجا فهرست افتخارات او طولانی و درخشان است. شاید نیازی نباشد که او را با کسی مستقیماً مقایسه کنیم، ولی تردیدی نیست که نام لیونل مسی در فهرست برترینهای تاریخ فوتبال به یادگار خواهد ماند.