گردآوری و ترجمه: سیما غفارزاده – ونکوور
بر اساس مطالعات انجامشده توسط سازمان ملل متحد که در گزارشی با عنوان «مطالعهٔ جهانیِ آدمکشی: قتل زنان و دختران بهدلیل جنسیتشان» پاییز سال گذشته منتشر شد، تعداد قتلهای زنان توسط شریک زندگیشان یا اعضای خانواده و اقوام در حال افزایش است؛ بنابراین، خانه خطرناکترین مکان برای زنانیست که در معرض خشونتاند. طبق آخرین یافتههای آمده در این گزارش، در سال ۲۰۱۷، در دنیا مجموعاً ۸۶٬۰۰۰ زن به قتل رسیدند که از آن میان ۵۰٬۰۰۰ نفر آنها یعنی ۵۸٪ توسط شریک زندگی فعلی یا سابقشان یا توسط یکی از اعضای خانواده (به اصطلاح قتلهای ناموسی) به قتل رسیدهاند. قتل توسط شریک زندگی یا اعضای خانواده، معمولاً از نوع حملهای ناگهانی و یکباره نیست، بلکه اغلب نقطهٔ اوج خشونتهای خانگی پیشین است.
نظر به اهمیت موضوع خشونت خانگی و آگاهیرسانی در این زمینه، بر آن شدیم تا از این شماره مطالب و مقالاتی را گردآوری و ترجمه کنیم. در اولین شماره از این سری مطالب، به بررسی عمومی معضل خشونت خانگی میپردازیم.
علیرغم زندگی در قرن بیست و یکم، معضل کریه خشونت خانگی علیه زنان رو به افزایش است، در حدی که میتوان گفت عالمگیر و جهانی شده است. برای سالیان سال، بخشش، سکوت، شرم و ترس از خوردنِ داغ ننگ، موجب شده است که خشونت علیه زنان با سرعت بالایی رشد کند و فراگیر شود، بهطوریکه در حال حاضر در دنیا، از هر سه زن، یک زن خشونت جنسیتی را تجربه میکند.
خشونت خانگی تنها محدود به آزارواذیت فیزیکی نمیشود، بلکه شامل هر نوع خشونت از جمله جنسی، احساسی، مالی و روانی – که حاوی تهدید و ترساندن باشد – میشود، که در یک رابطه اعم از ازدواج، زندگی مشترک عرفی یا حتی زمانیکه دو نفر آغاز به دیدن و شناخت هم کردهاند (dating)، ممکن است وجود داشته باشد.
خشونت خانگی و آزارواذیت اغلب روندی روبهافزایش دارد و در شکلهای فیزیکی، احساسی، جنسی یا زبانی بهعنوان سلاحی برای کنترل و ترساندن توسط یکی از شرکای زندگی، پارتنر، دوستپسر/دوستدختر یا شریک زندگی سابق مورد استفاده قرار میگیرد. بله، خشونت خانگی حتی پس از اتمام یک رابطه میتواند اتفاق بیافتد.
نمونههایی از رفتارهای خشونتآمیز از این قرارند:
- تهدید و ترساندن
- خشونت فیزیکی (کتک زدن و ضربوشتم)
- اظهار نظرات توهینآمیز و تحقیرآمیز
- تخریب و از بین بردن اموال و داراییها
- حسادت مفرط
خشونت علیه زنان که طبق آمار بیشترین میزان خشونتهای خانگی را دربرمیگیرد، اغلب ناشی از کنترل و اعمال حس مالکیت از طرف شریک زندگیشان است. خشونت علیه زنان در یک رابطه، در واقع جرمی است که بر مبنای برتریجویی جنسیتمحور طرف مقابل اعمال میشود.
در مرکز رابطهای که خشونت در آن رواج دارد، قدرت و کنترل قرار گرفته است. البته این بدان مفهوم نیست که هر آنچه بین دو طرف رابطه میگذرد، خشونتآمیز و حاوی عناصر آزارواذیت است، بلکه آنچه طی زمان روی هم تلنبار میشود، موجب میشود که یک طرف رابطه قدرت را در دست بگیرد و کنترل فراوانی روی طرف دیگر داشته باشد.
مسائل و مشکلات و اتفاقاتی که میافتد، ممکن است ابتدا جدی بهنظر نرسند، اما معمولاً طی زمان تشدید میشوند و به جایی میرسند که موجب میشود زنان احساس تحقیر و انزوا کنند و کمترین کنترل را روی زندگی خود داشته باشند.
شما تنها نیستید! طبق آمار، ۵۰٪ زنان در کانادا خشونت جنسی یا فیزیکی را تجربه کردهاند. توجه نمایید که این ارقام، خشونت احساسی و روانی را، که معمولاً کمتر بدان پرداخته میشود، شامل نمیشود. این نوع از خشونت، شامل آزارواذیتهایی است از جمله: فریاد زدن، فحش دادن، ترساندن، محرومیتهای مالی و محروم کردن زن از چیزهایی که موجب آزار روحی و روانی او میشود، و کنترل و فرافکنی توسط شریک زندگی که موجب تضعیف حس شأن و کرامت زن میشود. هر سال، ۲۰٬۰۰۰ زن در استان بریتیش کلمبیا خشونت را در رابطهشان با شریک جنسی خود (همسر، پارتنر، دوست پسر) تجربه میکنند.
متأسفانه حولوحوش موضوع خشونت خانگی باورهای نادرست وجود دارد که بسیاری به آن باور دارند، در حالیکه واقعیت موجود گاه کاملاً عکس آن است. از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
[table id=35 /]
برخی از مشکلات سلامت جسم و روان ناشی از تجربهٔ خشونت و آزارواذیت از این قرارند:
- آسیب و صدمات جسمی / ناتوانی و معلولیت بدنی
- اختلالات در خوردن
- اختلالات در خوابیدن
- مشکلات و عوارض پیچیده در بارداریهای
- بیماریهای مقاربتی
- مصرف مواد مخدر و الکل
- افسردگی
- اضطراب
- ضربات روحی و روانی
مشکلات مالی و اقتصادی ناشی از تجربهٔ خشونت و آزارواذیت از این قرارند:
- عدم توانایی برای کار کردن و از دست دادن درآمد (بهدلیل مشکلات سلامتی یا کنترل شریک زندگی)
- دعواهای حقوقی و دادگاههای طولانی و پرهزینه
- از دست دادن خانه و کاشانه
- هزینههای رواندرمانی و پزشکی (مواردی که بیمهٔ دولتی پوشش نمیدهد)
برخی مشکلات اجتماعی ناشی از تجربهٔ خشونت و آزارواذیت از این قرارند:
- عدم مشارکت در فعالیتهای معمول
- محرومیت از یادگیری زبان انگلیسی (در رابطه با تازهمهاجران)
- عدم آگاهی به حقوق و خدمات موجود
- اسارت در رابطهای خشونتبار
- حس انزوا در ارتباط با افراد خانواده و دوستان و یا حس بیگانگی بهلحاظ فرهنگی و اجتماعی
در شمارههای آینده بهتدریج به ابعاد دیگر خشونت خانگی و معرفی خدمات موجود برای قربانیان این معضل خواهیم پرداخت.
منابع:
گزارش دفتر مقابله با مواد مخدر و جرائم سازمان ملل متحد (UNODC)، سال ۲۰۱۷:
خشونت خانگی؛ تأثیرات، باورهای نادرست و واقعیات در وبسایت دولت بریتیش کلمبیا:
https://www2.gov.bc.ca/gov/content/safety/public-safety/domestic-violence/impacts-of-violence