جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا و سران اتحادیهٔ اروپا، روز یکشنبه ۳۰ اکتبر ۲۰۱۶، در مقر اتحادیهٔ اروپا در شهر بروکسل، توافقنامهٔ جنجالبرانگیز تجارت آزاد بین کانادا و این اتحادیه را امضا کردند.
بهگزارش رسانهٔ همیاری به نقل از گلوبال نیوز، این توافقنامه که Comprehensive Economic and Trade Agreement و به اختصار CETA خوانده میشود، پس از ۷ سال مذاکره بین کانادا و ۲۸ کشور عضو اتحادیهٔ اروپا نهایی شده و به تصویب طرفین رسیده است.
جاستین ترودو در حالی خود را به این نشست مهم رساند که هواپیمای او شنبه شب ۳۰ دقیقه پس از برخاستن از اتاوا با نقص فنی روبهرو شده بود و به ناچار به فرودگاه بازگشته بود و پس از ۹۰ دقیقه تعمیر بر روی زمین، دوباره اتاوا را به مقصد بروکسل ترک کرد.
امضای این توافقنامه قرار بود بسیار زودتر انجام شود ولی به دلیل مخالفت پارلمان منطقهای والونیا در بلژیک به هالهای از ابهام فرو رفته بود. این منطقه ۳٫۵ میلیون نفر جمعیت دارد و ساکنین آن به زبان فرانسه صحبت میکنند و از حق وتوی تصمیم بلژیک برای امضای این توافقنامه برخوردار بود ولی نهایتاً روز پنجشنبه با امضای توافقنامه موافقت کرد.
موافقان میگویند که امضای توافقنامه به افزایش هنگفتی در تجارت بین طرفین از طریق حذف تعرفههای گمرکی در صنایعی مانند کشاورزی، دارویی و خودرو، منجر خواهد شد.
در مقابل اعتراضات گستردهای در اتحادیهٔ اروپا و نیز کانادا علیه این توافقنامه صورت گرفته است. مخالفان میگویند این توافقنامه حقوق مصرفکنندگان اروپایی را تضعیف میکند. معترضان همچنین این توافقنامه را صرفاً به سود شرکتهای بزرگ دانستهاند و بر این باورند که اجرای آن موجب افزایش بیکاری و آسیب به محیط زیست و شهروندان خواهد شد. علاوه بر این، بخش حلوفصل اختلافات بین سرمایهگذاران و دولتها از مناقشهبرانگیزترین بخشهای این توافقنامه بوده است. به موجب این بخش از توافقنامه، شرکتها و سرمایهگذاران میتوانند علیه دولتها به دلیل اعمال شیوههای تبعیضآمیز شکایت کنند. این همان بخشی بود که مورد اعتراض پارلمان منطقهٔ والونیای بلژیک هم قرار گرفته بود.
دفتر نخستوزیر کانادا در بیانیهای امضای این توافقنامهٔ «تاریخی» را موجب افزایش فرصتهای شغلی، تقویت طبقهٔ متوسط کانادا و امکان ایجاد ۲۰ تریلیون دلار فرصت اقتصادی از طریق دستیابی سهلتر به بازار ۵۰۰ میلیوننفری اتحادیهٔ اروپا، دانست. در این بیانیه آمده است که طرفین این توافقنامه به اجرای آن در «اسرع وقت» متعهد شدهاند.
علاوه بر توافقنامهٔ CETA، کانادا و اتحادیهٔ اروپا توافقنامهٔ همکاری استراتژیکی را در حوزههای مهمی مانند انرژی، محیط زیست و تغییرات اقلیمی، مهاجرت و شفافسازی مسالمتآمیز، اقدام مشترک علیه تروریسم، امنیت و صلح جهانی و چندفرهنگی بودن امضا کردند.