بهمناسبت ۱۵ فوریه روز پرچم ملی کانادا
ترجمه و تلخیص: زهرا آهنبر – ایران
پرچم ملی کانادا که نام غیررسمیاش برگ افرا نیز است، پسزمینهای قرمزرنگ دارد و شامل یک مستطیل سفیدرنگ که رنگهای قرمز و سفید در طول ضلع بلندتر آن بهنسبت ۱:۲:۱ است و در مرکز آن یک برگ افرای قرمزرنگ طراحی شده است. این پرچم تنها طراحیای است که هم مجلس عوام و هم مجلس سنا آن را تأیید کردهاند و پادشاهی کانادا آن را بهعنوان پرچم رسمی این کشور بهرسمیت شناخته است. در سال ۱۹۶۴، لستر پیرسون، نخستوزیر کانادا، کمیتهای را برای حلوفصل مسئلهٔ دائمی فقدان پرچم رسمی کانادا تشکیل داد که محوریت آن جایگزینکردن پرچم بریتانیا بود. از بین سه گزینهٔ مطرحشده، طرح برگ افرا با الهام از پرچم کالج نظامی سلطنتی کانادا به طراحی سرهنگ جورج استنلی انتخاب شد.
این پرچم در تاریخ ۱۵ فوریهٔ ۱۹۶۵ رونمایی شد. این روز هر سال بهعنوان روز پرچم ملی کانادا جشن گرفته میشود. در بسیاری از پرچمهای ارگانهای دولتی، مقامات کانادایی و نیروهای نظامی نیز طرح برگ افرا بهچشم میخورد.
این پرچم بهصورت افقی متقارن است و بههمین دلیل پشت و روی آن یکسان بهنظر میرسد. عرض پرچمِ برگ درخت افرا نیز دو برابر ارتفاع آن است. هنگ سلطنتی کانادا برگ افرا را از قرن هجدهم بهعنوان نماد کانادا استفاده میکرد. بهطور دقیق، برگ افرا پس از ساختهشدن آهنگ میهنپرستانهٔ «برگ افرا همیشه جاویدان» توسط الکساندر مویر، برای اولینبار در سال ۱۸۶۸ بهعنوان نماد ملی روی نشان انتاریو و کبک و سکههای کانادا ظاهر شد تا اینکه در سال ۱۹۲۱ به نشان رسمی کانادا نیز اضافه شد. در طول جنگ جهانی اول و دوم نیز نشانهای نیروهای کانادایی طرحی از برگ افرا داشت و سنگ قبرهای ارتش کانادا نیز با این نماد مزین شده است.
جورج پنجم، پادشاه بریتانیا، طی اعلام نشان سلطنتی کانادا در سال ۱۹۲۱، قرمز و سفید را رنگهای رسمی کانادا معرفی کرد.
رنگ قرمز از صلیب سنت جورج و رنگ سفید از نشان سلطنتی فرانسه در زمان پادشاه چارلز هفتم برگرفته شدهاند و در سال ۱۹۶۲ بهعنوان رنگهای ملی کانادا ثبت شدند.
تاریخچهٔ پرچم در کانادا به ۱۴۹۷ بازمیگردد. اولین پرچمی که در کانادا به اهتزاز درآمد، صلیب سنت جورج بود.
دریانورد جان کابوت با در دستداشتن این صلیب، بهعنوان اولین اروپایی در نیوفاندلند پا به خاک کانادا گذاشت. در سال ۱۵۳۴، ژاک کارتیه صلیبی را در شبهجزیرهٔ گاسپه در خاک فرو کرد که نشان سلطنتی فرانسه بود. پرچم سلطنتی فرانسه یا پرچم بوربن با طرح گل زنبق نیز در فرانسهٔ نو (سابق) اهمیت خاصی داشت. علاوه براین، پرچم بریتانیا هم از زمان استقرار بریتانیا در نوا اسکوشیا در سال ۱۶۲۱ بهکار رفت. این پرچم پس از اعلام استقلال قانونگذاری کانادا در سال ۱۹۳۱ تا زمان تصویب پرچم فعلی در سال ۱۹۶۵ همچنان مورد استفاده قرار میگرفت.
مدت کوتاهی پس از تشکیل کنفدراسیون کانادا در سال ۱۸۶۷، نیاز به پرچمهای متمایز کانادایی احساس میشد. اولین پرچم متمایز که بهعنوان پرچم فرماندار کل کانادا بهکار میرفت، پرچم اتحادیه بود که در مرکز آن یک سپر و در وسط آن نشانهای انتاریو، کبک، نوا اسکوشیا و نیوبرانزویک طراحی شده بود و اطراف آن را حلقهای از برگهای افرا احاطه کرده بود.
در سال ۱۸۷۰، پرچم دریانوردی قرمزرنگ در کنار سپری حاوی ترکیبی از طرحهای نشان در اهتزاز، بهصورت غیررسمی در خشکی و دریا مورد استفاده قرار گرفت و بهعنوان پرچم دریانوردی قرمزرنگ کانادا شناخته شد. با پیوستن استانهای جدید به کنفدراسیون، نشانهای آنها نیز به طراحی داخل سپر اضافه میشد. در سال ۱۸۹۲، نیروی دریایی بریتانیا استفاده کانادا از نشان دریایی قرمز را تأیید کرد.
در سال ۱۹۲۵، نخستوزیر وقت بهنام ویلیام لیون مککِنزی کینگ، کمیتهای برای طراحی پرچم کانادا برای استفاده در خاک این کشور دایر کرد که پس از چندی منحل شد. اما احساسات عموم در دههٔ ۱۹۲۰ بر رفع این مشکل معطوف بود و در سالهای بعد، همچنان طرحهای جدیدی ارائه میشد. در طول جنگ جهانی دوم، پرچم قرمز دریایی بهعنوان پرچم ملی کانادا شناخته میشد. کمیتهٔ مشترک مجلس سنا و عوام در ۸ نوامبر ۱۹۴۵ منصوب شد تا پرچم ملی را برای تصویب رسمی پیشنهاد کند. بیش از ۲۴۰۰ طرح دریافت شد. مدیر بخش تاریخی ارتش کانادا، دوگوید، اعلام کرده بود که رنگهای سفید و قرمز بهعنوان رنگهای رسمی کانادا محسوب میشوند و همچنین نشان سهگوش برگ افرا نیز نماد این کشور است. سال بعد، کمیته توصیه کرد طراحی نشان قرمز دریایی با برگ افرایی بهرنگ های طلایی پاییز با زمینهای سفید و حاشیهدار باشد. مجلس قانونگذاری کبک مخالف استفاده از «نمادهای خارجی» از جمله پرچم بریتانیا در طراحی پرچم بود. مککنزی کینگ تمایلی به موافقت با کبک نداشت و در نتیجه دستور داد پرچم دریانوردی قرمزرنگ همچنان بهعنوان پرچم کانادا برافراشته شود.
در دههٔ ۱۹۶۰، بحث و جدال در مورد پرچم رسمی کانادا شدت گرفت و در سال ۱۹۶۴ به اوج خود رسید. چرا که سال قبل از آن، دولت اقلیت لیبرال پیِیرسون قدرت را بهدست آورده بود و تصمیم داشت از طریق پارلمان کانادا، پرچم رسمی را تعیین کند. در طول بحران کانال سوئز، دولت مصر نسبت به ورود نیروهای حافظ صلح کانادا اعتراض کرد، زیرا این نیروها پرچم قرمز دریایی را حمل میکردند که حاوی همان نماد پرچم بریتانیای جنگطلب بود. پیِیرسون از این موضوع آزردهخاطر شد چون هدفش این بود که پرچم کانادا متمایز باشد و با پرچم دیگری اشتباه گرفته نشود. مخالف اصلی تغییر پرچم، رهبر حزب اپوزیسیون و نخستوزیر سابق، جان دیفنبیکر بود.
پیِیرسون میدانست که بر خلاف انگلسیزبانان کانادا، پرچم بریتانیا در کبک که پایگاه حامیان حزب لیبرال محسوب میشد، بههیچوجه محبوبیت نداشت و در خطر ازدستدادن قدرت بر سر این مسئله بود. در نهایت، او کمیتهای پارلمانی و چندحزبی با ۱۵ عضو تشکیل داد تا طرح جدیدی انتخاب کنند. رهبر مخالفان، دیفنبیکر خواستار همهپرسی بود. سرانجام در سال ۱۹۶۴ و پس از جمعآوری هزاران طرح از سال ۱۹۴۵ و انتخاب سه طرح برتر، طی شش ماه ۳۰۸ سخنرانی برگزار شد و در نهایت، ۱۶۳ عضو مجلس عوام به طرح سرهنگ جورج استنلی رأی مثبت دادند. استنلی در آن زمان رئیس دانشکدهٔ هنر پلیس سوارهنظام بود. ملکه الیزابت دوم نیز در ۲۸ ژانویهٔ ۱۹۶۵، طرح پرچم را تصویب کرد و در ۱۵ فوریهٔ همان سال پرچم در مراسم رسمی اتاوا با حضور مقامات کشور برافراشته شد.
در حالیکه جمعیت حاضر سرود ملی کانادا را میخواندند، وانیر در این مراسم گفت: «این پرچم برای هر یک از ما – و برای جهان – نماد وحدت هدف و عزمی عالی است که سرنوشت ما را به آن فرا میخواند». همچنین موریس بورژه، سخنگوی مجلس سنا چنین گفت: «این پرچم نماد اتحاد ملت است، زیرا بدون هیچ شکی، نمایندهٔ همهٔ شهروندان کانادا صرفنظر از تفاوت نژاد، زبان، عقیده و باورهایشان است». همچنان مخالفتهایی با تغییر پرچم دیده میشد و حتی استنلی بهدلیل «ترور پرچم» تهدید به مرگ شده بود، اما وی در مراسم برافراشتن پرچم شرکت کرد.
علاوه بر پرچم رسمی، پرچم اتحادیهٔ سلطنتی بریتانیا بهعنوان نماد عضویت کانادا در کشورهای مشترکالمنافع، بهعنوان پرچم افتخاری و رسمی کانادا در مواقع خاصی مانند روز ملکه ویکتوریا برافراشته میشود. از پرچم دریانوردی قرمزرنگ نیز گاهی اوقات از جمله در مراسم بزرگداشت نبرد ویمیریج استفاده میشود. پرچم استان کبک، همچنان طرح گل زنبق سفید با زمینهٔ آبیرنگ است که نشان سلطنتی فرانسه بود.
قانون خاصی در رابطه با نحوهٔ استفاده صحیح از پرچم کانادا وجود ندارد و فقط ادارهٔ میراث کانادا دستورالعملهایی برای نحوهٔ برافراشتن و احترام به آن تدوین کرده است. پرچم ملی در حال اهتزاز باید نسبت به پرچمهای دیگر حق تقدم داشته باشد و در مواقع سوگواری، بهصورت نیمهبرافراشته قرار بگیرد. از زمان تصویب پرچم کانادا در سال ۱۹۶۵ تاکنون، دولت کانادا برای ترویج پرچم برنامههایی ترتیب داده است ازجمله برنامهٔ پرچم پارلمان کانادا در وزارت میراث کانادا و برنامهٔ پرچم وزارت خدمات عمومی. هدف از برگزاری این برنامهها، ترویج این مفهوم است که پرچم بخشی از هویت ملی کانادا محسوب میشود. برای افزایش آگاهی عموم دربارهٔ پرچم جدید، برنامهٔ پرچم پارلمان در دسامبر ۱۹۷۲ راهاندازی شد و به اعضای مجلس عوام اجازه داده شد تا پرچم و سنجاق حاوی طرح پرچم را بین طرفداران خود توزیع کنند.
منبع: ویکیپدیا