مسعود سخایی‌پور، LJI Reporter – ونکوور
نایاد، یک فیلم درام ورزشی-بیوگرافیِ آمریکایی، محصول سال ۲۰۲۳ است. این فیلم به‌کارگردانی الیزابت چای واسارِلی و جیمی چین، بر اساس خاطراتی که در سال ۲۰۱۵ از دایانا نایاد انتشار یافت، ساخته شده است. نقش دایانا نایاد را در این فیلم آنت بنینگ به عهده گرفته است و جودی فاستر نقش مکمل او را بازی می‌کند.
اولین نمایش جهانی این فیلم در پنجاهمین جشنوارهٔ فیلم تلیوراید در ۱ سپتامبر ۲۰۲۳ بود، در ۲۰ اکتبر ۲۰۲۳ در سینماها اکران شد و سپس در ۳ نوامبر پخش آن از نتفلیکس آغاز شد.
در نود و ششمین جوایز اسکار، هشتاد و یکمین جوایز گلدن گلوب، و سی‌امین جوایز انجمن بازیگران سینما، آنت بنینگ و جودی فاستر برای بازی در این فیلم نامزد بهترین بازیگر زن و بهترین بازیگر نقش مکمل زن شدند.
خلاصهٔ داستان فیلم
این فیلم به تلاش‌های متعدد دایانا نایاد، شناگر آمریکایی، برای شنا در تنگهٔ فلوریدا در سال ۲۰۱۰، همراه با فلاش‌بک‌هایی به زندگی گذشته‌اش، می‌پردازد؛ داستان واقعی ورزشکاری که در ۶۰ سالگی با کمک بهترین دوست و مربی خود، برای رسیدن به آرزوی همیشگی‌اش که شنای ۱۱۰ مایلی بین کوبا تا فلوریداست، تلاش می‌کند.
دربارهٔ فیلم
فیلم نایاد کاملاً با فرمول ساختاری فیلم‌های قهرمانی پیش رفته؛ شناگری به‌نام دیانا نایاد (آنت بنینگ) که پس از سال‌ها می‌خواهد رکوردی را بزند که در جوانی نتوانسته به دست بیاورد. با این تفاوت که او در سن ۶۰ سالگی دیگر آن توانایی جوانی را ندارد، ولی با کمک دوست و همراهش بانی (جودی فاستر) تلاش دارد به آن حد از آمادگی برای زدن آن رکورد برسد، و در این مسیر با سختی‌های بسیاری مواجه می‌شود. او در این میدان سنگین، چهار بار با شکست مواجه می‌شود ولی ناامید نمی‌شود و به کارش تا سرحدِ مرگ ادامه می‌دهد. منتقدان این فیلم را یک بیوگرافی مهیج و سرگرم‌کننده معرفی کرده‌اند و بازی آنت بنینگ و جودی فاستر را مورد تحسین قرار داده‌اند.
این فیلم دایانا نایاد را تنها با یک کشتی نشان می‌دهد و اینکه هدفش شنای «بدون کمک» است، هرچند رویداد واقعی شامل چندین کشتی و خدمه بوده که با ادعای بدونِ‌کمک‌بودن او در تضاد است. همچنین سکانس برخورد با کوسه در این فیلم هرگز در طول شنای سال ۲۰۱۳ اتفاق نیفتاده است.
دایانا نایاد، روزنامه‌نگار، سخنران انگیزشی و شناگر ماراتن آمریکایی، در ۲۲ اوت ۱۹۴۹ در نیویورک به دنیا آمد. او در اواسط دههٔ ۱۹۶۰ در مدرسهٔ خصوصی پاین کِرِست ثبت‌نام کرد و زیر نظر مربی المپیک، جک نلسون، قرار گرفت که به‌گفتهٔ خودش، در سن ۱۴ سالگی او را مورد آزار جنسی قرار داده بود. نایاد چندین سال بعد متوجه شد که دختر دیگری هم که زیر نظر نلسون آموزش دیده بود، مورد آزار جنسی قرار گرفته بوده است. آن‌ها این موضوع را به اطلاع مدیر مدرسه رسانند، ولی هیچ اقدام روشنی در این‌باره صورت نگرفت، هرچند جک نلسون در آخر سال تحصیلی استعفا داد.
نایاد در مقاله‌ای که در نیویورک تایمز منتشر کرد، علناً عنوان کرد عصبانیت و تمایلش برای غلبه بر سوءاستفادهٔ جنسی‌ای که در کودکی تجربه کرد بود، یکی از عواملی بود که باعث شد او به‌سمت شناکردن کشیده شود. او در این مقاله به‌صراحت این بخش دردناک زندگی خود و تلاش برای غلبه بر آن درد را توصیف می‌کند.
نایاد در سال ۱۹۷۵ با شنا در اطراف منهتن (۴۵ کیلومتر) و در سال ۱۹۷۹ از شمال بیمینی، باهاما، تا ساحل جونو، فلوریدا (۱۶۴ کیلومتر) توجه ملی را به خود جلب کرد.
نایاد در سال ۲۰۱۳، در پنجمین تلاش خود در ۶۰ سالگی و به‌ادعای خودش بدون کمک، فاصلهٔ ۱۸۰ کیلومتری کوبا به فلوریدا را شنا کرد، در حالی‌که از ماسک سیلیکونی، و لباس کامل، برای محافظت از عروس‌های دریایی استفاده کرده بود و همچنین با کشتی‌هایی که از وسایل بازدارنده الکترونیکی «محافظ کوسه» استفاده می‌کردند، همراه بود.
این دستاورد به‌دلیل اسناد ناقص و اینکه تحت نظارت یک انجمن ورزشی سازمان‌یافته انجام نشده بود و البته گزارش‌های متناقض خدمه و قوانین سازمانی که در زمان این شنا وجود نداشت، مورد قبول قرار نگرفت و تأیید نشد، همچنین سازمان رکوردهای جهانی گینس ابتدا دستاورد نایاد را تایید کرد ولی بعد از حواشی به‌وجودآمده آن را فسخ کرد.
بعد از اکران فیلم وقتی خبرنگاران از کارگردان در مورد حواشی ثبت و تأیید دستاورد نایاد پرسیدند، واسارِلی پاسخ داد: «فیلم ما در مورد یک رکورد نیست، بلکه در مورد این است که چگونه زنی در ۶۰ سالگی از خواب بیدار می‌شود و می‌فهمد که کارش تمام نشده است، حتی اگر دنیا با او تمام کرده باشد.»
داستان فیلم با تمرکز بر دوستی مرکزی بین دیانا و بانی توانسته است داستانی دل‌نشین از رؤیاها و اراده را به تصویر بکشد و همچنین توانسته است با تمرکز بر دوستی و تعاملات پیچیدۀ این دو زن، عمقی به داستان اضافه کند که تماشاگران را در طول صحنه‌های طولانی شنا همراه خود نگه دارد.
آنت بنینگ با بازی درخشان خود در نقش دیانا نایاد توانسته است تماشاگران را حتی در سخت‌ترین لحظات مجذوب خود کند. جودی فاستر نیز با بازی احساسی و عمیق خود در نقش بانی استول واقعاً می‌درخشد.
دایانا نایاد چهار کتاب و مقاله برای نشریات مختلف نوشته و مجری برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی بوده است. شاید نایاد در پایان مانند یک درام ورزشی ساده و مخاطب‌پسند با پیامی امیدبخش دربارهٔ هرگز‌تسلیم‌نشدن به نظر برسد، اما این مسئله از تأثیرگذاری آن کم نمی‌کند. این کاملاً داستانی از شجاعت و قهرمانی در مواجهه با ناملایمات و سختی‌ها و همچنین دربارهٔ اهمیت کار گروهی و هرگز‌تسلیم‌نشدن است.
این فیلم هنوز در کتابخانه‌ها در دسترس نیست، ولی می‌توانید آن را از طریق شبکهٔ نتفلیکس تماشا کنید.