مسعود سخایی‌پور، LJI Reporter – ونکوور
سریال درس‌های شیمی، سریالی از اپل تی‌وی پلاس، در ژانر درام است که زندگی یک شیمی‌دان زنِ نابغه را به تصویر می‌کشد. سریال درس‌های شیمی به‌کارگردانی سارا آدینا اسمیت در سال ۲۰۲۳ ساخته شده است. این سریال محصول کشور آمریکاست و در آن بری لارسون، استفانی کوئنینگ، آلیس هالزی، جاشوآ هوور و آدام بارتلی بازی می‌کنند.
خلاصهٔ داستان
الیزابت، زنی است که در دههٔ ۱۹۵۰ زندگی می‌کند. او آرزو دارد که به یک دانشمند شیمی تبدیل شود و هر روز برای رسیدن به این رؤیا تلاش می‌کند، اما او در جامعه‌ای زندگی می‌کند که می‌گوید زنان فقط به حوزهٔ خانگی و فعالیت‌هایی این‌چنینی تعلق دارند؛ عقیده‌ای که با رؤیای الیزابت مغایرت دارد و آن را به چالش می‌کشد. او برای رسیدن به هدف خود باید با موانعی همچون اخراج‌شدن از کار، تنهایی و دیدگاه‌های سنتی و متعصبانهٔ جامعه روبه‌رو شود. او که در مسیر رسیدن به رؤیاهای خود با مشکلات زیادی برخورد می‌کند، برای گذرانِ زندگی، کار در یک برنامهٔ تلویزیونی آشپزی را می‌پذیرد. او در نظر دارد که با انجام این کار، به گروه بزرگی از زنان خانه‌دار که نادیده گرفته شده‌اند، چیزهای خیلی زیادی بیاموزد؛ خیلی بیشتر از دستور پخت غذا.
دربارهٔ سریال
«در سال ۱۹۶۱ وقتی که زنان پیراهن‌های کمرباریک می‌پوشیدند و به انجمن باغبانی می‌پیوستند و یک مشت بچه را در ماشین‌های بدون کمربند این‌ور و آن‌ور می‌بردند، بدون اینکه لحظه‌ای به زندگی و احوالشان فکر کنند، در زمانی‌که کسی حتی احتمال جنبش روشنفکری دهۀ شصتی را که قرار بود از راه برسد، نمی‌داد چه برسد به آنکه شرکت‌کنندگان آن تمام شصت سال بعدش را صرف وقایع‌نگاری و تحلیل آن بکنند، وقتی‌که جنگ‌های بزرگ تمام شده و جنگ‌های پنهان به‌تازگی شروع شده بود و مردم کم‌کم داشتند به چیزهای نو فکر می‌کردند و باور داشتند که همه‌چیز ممکن است، با وجود چنین اطمینانی، او راهی آزمایشگاه شد تا ناهار دخترش را آماده کند. الیزابت زات زنی بود که عطش فوق‌العاده‌ای برای یادگیری داشت.» ~ از متن رمان
سریال درس‌های شیمی یک اثر فمینیستی تلقی می‌شود که شخصیت اول آن زنی ناسازگار با کلیشه‌های زنانهٔ جامعهٔ خودش تصویر شده است؛ زمانی‌که در آمریکا در فرآیند استخدام زنان تبعیض وجود داشت و رزومه‌های زنان حتی در هنگام بررسی پست‌های اجرایی چندان موردتوجه قرار نمی‌گرفت. در سال ۲۰۲۲ کتابی با عنوان «درس‌های شیمی» به‌قلم بانی گارموس منتشر شد که اولین رمان این نویسنده هم به شمار می‌رفت. این کتاب حول محور شخصیت زنی به‌نام الیزابت زات می‌چرخید که یکی از نوابغ دوران خودش در رشتهٔ شیمی محسوب می‌شد، اما به‌خاطر محدودیت‌هایی که در دههٔ ۱۹۵۰ برای زنان وجود داشت، از شغل خود به‌عنوان یک شیمی‌دان اخراج شد، هرچند پیش از اخراج هم آن‌طور که باید و شاید ارزش زیادی به‌عنوان یک نابغهٔ شیمی برایش قائل نمی‌شدند. حدود یک دهه بعد از این اتفاق، این زنِ نابغه، در دههٔ ۱۹۶۰، وارد یک برنامهٔ آشپزی می‌شود و علی‌رغم آنکه مسئولان این شبکه دلِ خوشی از اخلاق و رفتارهای او ندارند، متوجه می‌شوند که چقدر بینندگان شیفتهٔ این مجری جدید شده‌اند.
این کتاب بعد از انتشار، به‌شدت مورد استقبال منتقدان و خوانندگان قرار گرفت و خیلی زود جزو آثار پرفروش و مشهور سال شد. خود نویسندهٔ این کتاب هم درست همانند شخصیت اصلی داستان، بارها و بارها جوابِ «نه» شنید و ایده‌های مختلف او حدود ۱۰۰ بار رد شد. در حقیقت داستان این کتاب با الهام از تجربیات خود گارموس نوشته شده است؛ زمانی به‌عنوان یک کارگردان خلاق در یک شرکت تبلیغاتی کار می‌کرد و در یکی از موقعیت‌ها هم یکی از همکاران مرد، اعتبار ایدهٔ او را به نام خودش دزدید. گارموس زمانی‌که در حال نوشتن این کتاب بود، به‌صورت خودخوان، رشتهٔ شیمی را هم یاد می‌گرفت و به گفتهٔ خودش، دو بار آتش‌نشانی را به خانهٔ خود کشاند.
داستان سریال از استخدام الیزابت در مرکز تحقیقاتی هیستینگز شروع می‌شود. محیطی مردانه که او را به‌شدت نادیده می‌گیرند و نه به‌عنوان یک شیمی‌دان، بلکه به‌عنوان یک منشی با او برخورد می‌شود. اما الیزابت عزمش را جزم کرده که مقهور این دنیای مردانه نشود. داستان به‌خوبی پشتکار قویِ الیزابت را نشان می‌دهد؛ اینکه چطور با موانع و محدودیت‌های خود به‌عنوان یک زن در آن دوران برخورد می‌کند و از آن‌ها عبور می‌کند؛ اینکه علی‌رغم اخراج‌شدنش از آزمایشگاه، باز هم به کار و علاقهٔ خود ادامه می‌دهد و برای هر مشکلی، یک راه‌حل پیدا می‌کند.
الیزابت علی‌رغم تصور و تفکرات دیگران که او را زنی خشک، بدون جذابیتِ زنانه، فاقد احساس و کلیشه‌های این‌چنینی می‌بینند، در حقیقت در موقعیت‌ها و زمان‌های لازم، تمام این خصوصیت‌ها را دارد و شاید حتی بهتر از دیگران می‌تواند با ویژگی‌های زنانهٔ خود پیش برود. اما او زنی نیست که برای رسیدن به اهدافش، به جذابیت‌های زنانه متوسل شود. سریال درس‌های شیمی بسیار دیدنی و انگیزه‌بخش و کمک‌کننده است، چون داستان کسانی که برای رسیدن به هدفشان راه درست را انتخاب می‌کنند، برایش می‌جنگند و استقامت به خرج می‌دهند، همیشه الهام‌بخش است.
این سریال واقعاً می‌تواند حال شما را خوب کند. داستانی که به‌دفعات شما را به خنده می‌اندازد، وادار به اندیشیدن می‌کند و حتی شما را به گریه می‌اندازد. یکی از بهترین سریال‌های سال که همهٔ چیزهایی را که باید داشته باشد، دارد؛ از بازی‌های خوب و موسیقی درخشان، تا فیلمبرداری یک‌دست و فضاسازی عالی دههٔ ۵۰ آمریکا و لباس‌هایی که به‌زیبایی انتخاب شده‌اند و اپیزودهایی که هرکدام حال‌وهوای کمی متفاوت دارند اما می‌توانند انسجام اثر را حفظ کنند.