سیما غفارزاده – ونکوور
یادداشت سال گذشته در آستانهٔ نوروز را با این جمله آغاز کردم: «در آستانهٔ سالی دیگر ایستاده‌ایم و با نگاهی به وقایع سال خورشیدی گذشته، گویی نه یک سال بلکه یک دهه را پشت سر گذاشته‌ایم.» اما حالا و یک سال بعد، تنها به‌دلیل آنچه در شش ماه گذشته از سر گذرانده‌ایم، یک دهه که جای خود دارد، همهٔ ما گویی قرنی را پشت سر گذاشته‌ایم… امسال نیز طبق سنت هرساله، در آستانهٔ سال نو مروری داریم بر وقایع برجسته در شهر و کشورمان و نیز در جهان.
اواخر مارس سال گذشته، نتیجهٔ مذاکرات و توافق تاریخی جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا، و جاگمیت سینگ، رهبر حزب فدرال ان‌دی‌پی، رسماً اعلام شد. بنا بر توافقِ confidence-and-supply انجام‌شده، قرار بر آن شد که حزب دموکرات نوین تا سال ۲۰۲۵ دولت لیبرال را حمایت کند تا بر سر کار بماند، به‌شرط آنکه به اولویت‌های این حزب عمل شود، ازجمله برنامه‌های دارو و مراقبت‌های دندان‌پزشکی عمومی که حزب ان‌دی‌پی مدت‌هاست به‌عنوان یکی از اولویت‌هایش، روی آن‌ها پافشاری می‌کند. البته این توافق به‌معنای تشکیل دولت ائتلافی نبود.
آوریل سال گذشته، بانک مرکزی کانادا با بالابردن مجدد نرخ بهرهٔ پایه و ادامهٔ این افزایش طی سال، تلاش کرد تورم بی‌سابقه در کشور را مهار کند. گفته شد که افزایش نرخ بهره حاصل جهش در هزینهٔ سوخت و دیگر کالاها به‌دنبال حملهٔ روسیه به اوکراین بوده است؛ افزایشی که بالاترین میزان طی ۲۲ سال پیش از آن تاریخ بوده است. بانک مرکزی کانادا هشدار داده بود که افزایش بیشتر نرخ بهره به‌دنبال پیش‌بینی‌ها برای تورم بالاتر، در راه خواهد بود. چیزی که همچنان شاهد آنیم، و به‌ویژه زندگی مردم قشر متوسط به پایین را خصوصاً در بخش تهیهٔ مواد غذایی به‌طور جدی تحت تأثیر قرار داده است.
ماه مهٔ سال گذشته و در سومین سالگرد درگذشتِ زنده‌یاد امیر صدقی، جوان ۲۶ سالهٔ بااستعداد و هنرمندی که در سقوط هواپیما نزدیک اسمیتر، حین انجام مأموریت کاری بر فراز جنگل‌های شمال بی‌سی، جان خود را از دست داد، شمارهٔ ویژه‌ای مشتمل بر گفت‌وگو با مادر و پدر او و چندین سیاستمدار استانی منتشر کردیم تا اعضای جامعهٔ ایرانی را با قانون «مرگ به‌دلیل قصور» در استان بریتیش کلمبیا (BC Wrongful Death Law) آشنا کنیم. قانونی که بر اساس آن، اگر فردی به‌دلیل قصورِ دیگری، جان خود را از دست بدهد، چنانچه فرد جانباخته نان‌آور خانواده نباشد، خانوادهٔ او نه حق شکایت از فرد یا سازمان خاطی را دارد، نه مشمول دریافت غرامت می‌شود. قانون تبعیض‌آمیزی که اغلب افراد اعم از ایرانی و غیرایرانی از آن اطلاع ندارند چرا که تا کسی عزیزی را که نان‌آور خانواده هم نیست، بر اثر اشتباه و قصور دیگری از دست نداده باشد، طبیعتاً با آن مواجه نمی‌شود. شایان ذکر است که ترجمهٔ گزارش مفصل ما به انگلیسی هم مورد توجه قرار گرفت و راهیابی به مرحلهٔ نهایی سی و ششمین دورهٔ جوایز جک وبستر را برای رسانهٔ همیاری به ارمغان آورد.
۲۳ مهٔ سال گذشته، برج شمارهٔ دو متروپل آبادان پیش از آنکه به بهره‌برداری کامل برسد، بر اثر شکست سازه‌ای فروریخت و ۴۳ کشته و ۳۷ زخمی برجای گذاشت. علت ریزش این ساختمان ده‌طبقه «عدم رعایت قوانین و مقررات و اصول فنی» اعلام شد. سازمان نظام مهندسی پیش از آن هشدار داده بود که به‌دلیل اشتباه‌های محاسباتی، این ساختمان پیش از افتتاح فرو خواهد ریخت.
در ماه ژوئن سال گذشته، جان هورگان، نخست‌وزیر وقت استان بی‌سی، طی کنفرانسی خبری اعلام کرد که تا پیش از انتخابات آیندهٔ استان از سِمَت نخست‌وزیری کناره‌گیری کرده و در انتخابات استانی بعدی نیز شرکت نخواهد کرد. هورگان دلیل اصلی این تصمیم را مشکلات سلامت جسمانی اعلام کرد. در ماه اکتبر، دیوید ایبی، دادستان کل وقت بریتیش کلمبیا و نیز وزیر مسکن وقت، در انتخاباتی بدون رقیب جانشین هورگان شد.
در ماه اوت سال گذشته، سلمان رشدی، نویسندهٔ هندی‌تبار بریتانیایی-آمریکایی، حین آماده‌شدن برای سخنرانی عمومی‌اش در مؤسسهٔ شِتاکوآ در نیویورک، مورد تهاجم مرد ۲۴ سالهٔ لبنانی‌تباری به‌نام هادی مطر قرار گرفت، و از ناحیهٔ گردن و شکم با ضربات چاقو به‌شدت مجروح شد. رشدی قرار بود در این برنامه در مورد ایالات متحده به‌عنوان پناهگاهی امن برای نویسندگان تبعیدی سخنرانی کند. علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در سال ۲۰۱۷ در پاسخ به سؤالی مبنی بر آنکه آیا فتوا علیه رشدی همچنان پابرجاست، گفته بود: «فرمان، همان است که امام خمینی صادر کرد.» در ماه اکتبر اعلام شد که رشدی بینایی یک چشم و کارکرد یک دستش را از دست داده است.
۸ سپتامبر سال گذشته، ملکه الیزابت دوم، ملکهٔ امپراتوری بریتانیا و قلمرو کشورهای مشترک‌المنافع ازجمله کانادا، در سن ۹۶ سالگی درگذشت. تعداد ۳۲ فرمانروایی مستقلی که او پس از مرگ پدرش در سن ۲۵ سالگی ملکهٔ حاکم بر آن‌ها شده بود، در زمان مرگش به ۱۵ رسید، چون طی سالیان برخی از آن فرمانروایی‌ها پیوند خود را با نظام پادشاهی گسستند. با درگذشت ملکه الیزابت دوم، پسر بزرگ‌تر او شاهزاده چارلز، حال با عنوان شاه چارلز سوم، به‌طور خودکار به مقام سلطنت رسید.
در ۱۳ سپتامبر سال گذشته، مهسا (ژینا) امینی، دختر ۲۲ سالهٔ کردتبار ایرانی که حالا دیگر شهرتی جهانی دارد، پس از دستگیری از سوی گشت ارشاد در تهران، در اثر ضربات مأموران این گشت و پلیس امنیت اخلاقی نظام جمهوری اسلامی ایران دچار شکستگی جمجمه و مرگ مغزی شد. سه روز پس از آن، متأسفانه مهسا امینی بر اثر شدت جراحات ناشی از ضربات وارده در بیمارستان درگذشت. مرگ او موجب بروز واکنش‌ها و اعتراضات گسترده‌ای در نقاط مختلف ایران و جهان شد. قتل مهسا امینی زمینه‌ساز انقلاب گسترده‌ای با پرچم‌داری زنان و دختران علیه نظام جمهوری اسلامی شد که تا امروز ادامه دارد؛ انقلابی که به‌درستی انقلاب «زن، زندگی، آزادی» نام گرفته است.
در پاسخ به کشتار و سرکوب مردم در ایران، دولت فدرال کانادا در هفتم اکتبر سال گذشته، اعلام کرد که تحریم‌های بسیار شدیدی روی سپاه پاسداران جمهوری اسلامی اعمال کرده است، و بیش از ۱۰٬۰۰۰ نفر از مقامات رده‌بالای این ارگان را از ورود به خاک کانادا به‌طور مادام‌العمر محروم کرده است. همچنین دولت کانادا اعلام کرد که ۷۶ میلیون دلار بودجه اختصاص داده است تا دارایی‌های این اشخاص حقیقی و حقوقیِ تحریم‌شده ضبط و بلوکه شود و نیز ادارهٔ جدیدی با عنوان ادارهٔ تحریم‌ها (sanctions bureau) در دپارتمان امور بین‌المللی کانادا ایجاد شود. هنوز پس از گذشت بیش از پنج ماه گزارشی از صرف این بودجه و همچنین هیچ نامی از وابستگان جمهوری اسلامی در کانادا از سوی دولت فدرال منتشر نشده است. ما هم در رسانهٔ همیاری در دو نشست مختلف به‌فاصلهٔ سه ماه این موضوع را با جاناتان ویلکینسون، وزیر منابع طبیعی کانادا و نمایندهٔ منطقهٔ نورث ونکوور در مجلس عوام، مطرح کردیم که ایشان در پاسخ گفتند که هنوز برای اعلام نتایج اِعمال این قوانین زود است و دولت فدرال متعاقباً مراتب را به اطلاع افکار عمومی خواهد رساند.
در ۲۸ دسامبر سال گذشته، بیانیهٔ مشترک مهمی از سوی کشورهای کانادا، سوئد، اوکراین و بریتانیا دربارهٔ داوری پروندهٔ قربانیان پرواز پی‌اس۷۵۲ منتشر شد. این چهار کشور در بیانیهٔ مشترکشان از تلاش خود برای کشاندن ایران به دیوان بین‌المللی دادگستری به‌منظور حل اختلافات در پروندهٔ سرنگونی پرواز پی‌اس۷۵۲ و پاسخگو‌کردن جمهوری اسلامی خبر دادند.
ژانویهٔ گذشته، دولت استان بریتیش کلمبیا اعلام کرد که با جرم‌زدایی از افرادی که مواد مخدر مصرف می‌کنند، قصد دارد گامی حیاتی بردارد برای پایان‌دادن به شرم و ننگی که مانع می‌شود تا افراد درگیر با چالش‌های مصرف مواد مخدر به کمک‌های نجات‌بخش دستیابی داشته باشند. بر این اساس، از ۳۱ ژانویهٔ ۲۰۲۳ تا ۳۱ ژانویهٔ ۲۰۲۶، افراد بزرگسال (۱۸ سال و بالاتر) در صورت همراه‌داشتن مقدار کمی از مواد مخدر غیرقانونی برای استفادهٔ شخصی، مشمول اتهامات کیفری نخواهند شد. استان بی‌سی، در بین تمام استان‌ها و قلمروهای کانادا اولین جاست که جرم‌زدایی از مواد مخدر را تجربه می‌کند.
فوریهٔ گذشته، زمین‌لرزهٔ سهمگین و مرگ‌باری جنوب ترکیه و شمال غرب سوریه را لرزاند و تلفات وحشتناک و خسارات گسترده‌ای به جا گذاشت. این زمین‌لرزه و پس‌لرزه‌های شدید آن، مجموعاً حدود ۵۵٬۷۰۰ کشته و ۱۳۰٬۰۰۰ مجروح بر جای گذاشت.
با امید به اینکه سال نو و بهار نو، روزهای بهتر و روشن‌تری برای همگان به ارمغان آورَد و سالی سرشار از تندرستی و آرامش برای شما خوانندگان و همراهان رسانهٔ همیاری باشد، آرزو داریم سال ۱۴۰۲، سال به‌پیروزی‌رسیدن انقلاب «زن، زندگی، آزادی» باشد.