تهیه‌کنندگان: جو پنهال، دیوید فینچر، شارلیز ترون
محصول Netflix 2017
فصل‌های منتشر شده: دو فصل
آرام روانشاد – ایران
یکی از جذاب‌ترین موضوعاتی که همواره ذهن روان‌کاوان و روان‌پزشکان را به خود مشغول کرده، این است که در سر یک قاتل چه می‌گذرد. چه انگیزه‌ای باعث می‌شود تا انسانی، انسان یا انسان‌های دیگر را با شقاوت شکنجه و سپس تکه‌تکه کند. این موضوع که پیدا کردن انگیزه می‌تواند در پیشگیری از جرم و جنایت کارساز باشد، همیشه به‌عنوان موضوعی جدی قابل بحث بوده است. دیوید فینچر و جو پنهال با انگشت گذاشتن روی چنین موضوعی یکی از درخشان‌ترین سریال‌های چند سال اخیر را ساخته‌اند. Mindhunter یا شکارچی ذهن به تلاش مأموران روان‌کاو اف.بی.آی برای این مهم می‌پردازد. داستان سریال بر اساس کتابی با همین نام ساخته شده که دربارهٔ مؤسسان اصلی واحد تحقیقات علمی رفتاری اف.بی.آی در دنیای واقعی است. این کتاب توسط جان ادوارد داگلاس در سال ۱۹۹۶ نوشته شده است. تهیه‌کنندگان این سریال جو پنهال، دیوید فینچر و شارلیز ترون هستند.
اگر به داستان‌های کارآگاهی و معمایی علاقه داشته باشید، این سریال شما را میخکوب می‌کند. فیلمنامهٔ قرص و محکم، تعلیق‌های نفس‌گیر و کاراکترهای بی‌نهایت دوست‌داشتنی و عمیق و صد البته کارگردانی درخشان، از مشخصه‌های این سریال است. سریال از جنس فیلمسازی دیوید فینچر است که نبوغش شکافتن مغز و روان شخصیت‌هایش است. «شکارچی ذهن» یکی از آن سریال‌های نتفلیکس است که انرژی تازه‌ای به فضای به‌تکرارافتادهٔ تلویزیون، مخصوصاً سریال‌های پلیسی/کارآگاهی تزریق می‌کند. سریالی که هم کلیشه‌های ژانر را دچار تغییر و تحول‌های جذابی می‌کند، هم محتوای مبهوت‌کننده‌ای دارد و هم از فضاسازی قوی‌ای بهره می‌برد. این سریال در زیر ژانر جرایم واقعی قرار می‌گیرد و روی چیزی تمرکز می‌کند که نه‌تنها بهترین ویژگی داستان‌های پلیسی است، بلکه دقیقاً همان چیزی است که فینچر آن را خیلی خوب بلد است؛ یعنی ورود به هزارتوی ذهن شخصیت‌ها. روان‌شناسی جرم، موضوعی است که در دنیای سینما و تلویزیون کمتر به آن پرداخته شده و دیوید فینچر از جمله فیلمسازانی است که نشان داده است علاقهٔ خاصی به این موضوع دارد. او پیش از این در فیلم‌های «هفت»، «زودیاک» و «اتاق امن» به وجوه دیگری از وقوع جرم پرداخته و حالا در سریال «شکارچی ذهن» به وجه دیگر وقوع جرم یعنی چرایی قتل‌های خشن می‌پردازد.
در این سریال از چاقو، چکش، تبر و سلاخی کردن خبری نیست. سریال مطلقاً سکانس خشن ندارد، اما محتوایش، خشن‌ترین در نوع خود است. جو وحشتناک مرموزی در سریال وجود دارد که به‌مرور گسترش پیدا می‌کند. سریال مراحل شکل‌گیری جرم و جنایت را طوری نشان می‌دهد که انگار درست در جلوی چشمان مخاطب اتفاق می‌افتد و آنچه در این سریال هولناک است، «کلمه» است. دیالوگ‌های بین کاراکترها همچون سلاحی تیز می‌شکافند و می‌ترسانند و شوکه می‌کنند. وقتی قاتلان روایت خود را در کمال خونسردی تعریف می‌کنند، وحشتی به تماشاگر منتقل می‌شود که ده برابر بیشتر از تماشای سلاخی کردن است.
داستان در دههٔ هفتاد جریان دارد که واژهٔ قاتل سریالی (serial killer) هنوز ساخته نشده بود. دو مأمور اف.بی.آی، هولدن فورد و بیل تنچ به‌عنوان اولین کسانی که می‌خواهند به‌طور جدی روی رفتار مجرمان مطالعه و دلیل واقعی کارهایشان را کشف کنند، وارد میدان می‌شوند. آن‌ها از مؤسسان اصلی واحد تحقیقات علمی رفتاری اف.بی.آی هستند. هدف این واحد این است که رفتار مجرمان را بر اساس سرنخ‌های صحنهٔ جرم پیش‌بینی کرده و جلوی قتل‌های احتمالی آینده را بگیرد و کلاً ماهیت این موضوع را که چرا یک نفر حاضر می‌شود چنین بلاهای ترسناکی را سر انسان دیگری بیاورد، کشف کنند. بنابراین «شکارچی ذهن» حول‌وحوش صحنه‌های جرم و تصاویر آشکاری از صحنه‌های خشن قتلِ نمی‌چرخد. شغلِ هولدن و بیل این نیست که به یک صحنهٔ جرم احضار شوند و با تحقیق و بررسی قاتل را پیدا کنند. آن‌ها با خودِ مجرمان کار دارند. آن‌ها می‌خواهند خود مجرمان را کشف کنند. در این سریال خود مجرمان، صحنه‌های جرم هستند و مأموریت اصلی کارآگاهان در اتاق‌های بازجویی جریان دارد.
مأموریت اصلی آن‌ها دستگیری مجرمان نیست، بلکه سر در آوردن از هیاهوی داخل ذهنِ مجرمان دستگیرشده است. «شکارچی ذهن» یک سریال دیالوگ‌‌محور است. اما به این معنا نیست که با یک اثر وراج و حوصله‌سربر طرف باشیم. دیالوگ‌ها کاملاً حساب شده‌اند و با هم هماهنگی کامل دارند. توانایی تیم نویسندگان در این سریال حرف اول را می‌زند. شکاف بین زندگی خصوصی و کاری، با نشان دادن زندگی خصوصی کاراکترهای اصلی به‌تصویر کشیده می‌شود و همین باعث می‌شود که با شخصیت‌پردازی بسیار درخشانی طرف باشیم. به دنیای درون شخصیت‌ها نقب زده می‌شود تا مخاطب با ابعاد دیگری از وجودشان آشنا شود. بازیگران سریال، بهترین بازی خود را به نمایش می‌گذارند و بی‌شک دربارهٔ تیم بازیگری می‌توان گفت که درخشان‌اند و انتخاب بازیگرها فوق‌العاده بوده است. شکارچی ذهن داستان سفر به ذهن‌های تیره و مسمومی است که لذت خود را در کشتن و سلاخی یافته‌اند.
تیزر فصل اول این سریال را در اینجا تماشا کنید:
تیزر فصل دوم این سریال را در اینجا تماشا کنید:
این سریال را می‌توانید در شبکهٔ Netflix تماشا کنید.
این مطلب توسط آرام روانشاد، نویسنده، روزنامه نگار و مدیر کانال سینمایی اوتوپیا نوشته شده است. این کانال به معرفی و نقد آثار برتر سینمای جهان می‌پردازد. همچنین در کنار سینما مطالبی در حوزهٔ فلسفه و ادبیات هم با مخاطب به اشتراک می‌گذارد. با پیوستن (Join) به این کانال به یک نشریهٔ سینمایی، هنری آنلاین در سطح بالا دسترسی پیدا خواهید کرد.