پرسش وپاسخ‌هایی دربارهٔ درخواست پناهندگی در کانادا – بخش اول 

دکتر امیرحسین توفیق – ونکوور

چند شب پیش با دوستی که بیش از ۲۲ سال در کانادا ساکن است، گپ می‌‌زدم که در ارتباط با موضوعات مختلفی‌ صحبت شد. یکی‌ از آن موارد را در قالب پرسش و پاسخ در این نوشته مطرح می‌‌کنم که در دو بخش ارائه می‌‌شود و قطعاً برای خوانندگان جذاب خواهد بود. 

موضوع از آنجا شروع شد که ایشان در ارتباط با مسائل و قوانین پناهندگی در کانادا، دلیل کثرت متقاضیان پناهندگی در حال حاضر، امکان تقلب و سوءاستفاده از قانون و نگرانی از ورود افراد معلوم‌الحال به کانادا سؤالاتی را مطرح کرد و از شرایطی که متقاضی می‌‌بایستی داشته باشد و قوانینی که برای این قبیل پرونده‌ها در کانادا حاکم است، پرسید.

پرسش: آیا کانادا به‌راحتی‌ پناهنده می‌‌پذیرد و اگر پاسخ مثبت است، این کار به چه روش‌هأیی صورت می‌‌پذیرد؟

پاسخ: بله، پناهندگی یکی‌ از برنامه‌های مهاجرت به کاناداست و در قانون مهاجرت کانادا، صراحتاً و به‌طور مشخص به آن پرداخته شده است. برای افرادی که قصد دارند پناهنده شوند، این امکان به سه شیوه وجود دارد. 

اول: اقدام از طریق معرفی‌ خود به کمیساریای عالی‌ پناهندگان مستقر در سازمان ملل که البته بخش ترکیهٔ آن که مختص ایرانیان است، در حال حاضر تعطیل بوده و متقاضی پناهندگی جدید نمی‌‌پذیرد. 

دوم: از طریق دفتر و مراکز ویزا یا همان سفارتخانه‌های کانادا در سراسر دنیا که پروندهٔ اکثر این قبیل متقاضیان مردود می‌‌شود.

سوم: از طریق دفاتر وزارت مهاجرت، پناهندگان و شهروندی در داخل خاک کانادا که درخواست آن‌ها پذیرفته و به ادارهٔ حمایت از پناهندگان که تنها مرجع رسیدگی به این درخواست‌هاست، ارجاع می‌‌شود و آن‌ها تشخیص می‌‌دهند که آن متقاضی می‌‌تواند در کانادا به‌عنوان پناهنده اقامت بگیرد یا خیر.

پرسش: افرادی که وارد کانادا می‌‌شوند و درخواست پناهندگی می‌‌دهند، به چه صورت وارد می‌‌شوند؟ در کجا باید درخواست پناهندگی بدهند؟ و آیا آن‌ها از همان ایران یا کشور خودشان با شما هماهنگی‌ می‌‌کنند و قرارداد را می‌‌بندید تا بلافاصله پس از ورود وارد پروسه شوند؟

پاسخ: خیر، ما به‌هیچ عنوان اجازه نداریم با متقاضیان پناهندگی از خارج از کانادا وارد قرارداد و کار شویم. البته بنده روزانه تلفن‌های زیادی دارم که فقط قوانین و پروسهٔ کار به آن‌ها اطلاع‌رسانی می‌‌شود. متقاضیان، اغلب با ویزای توریستی وارد کانادا می‌‌شوند، البته هستند متقاضیانی که با ویزای دانشجویی هم وارد می‌‌شوند. بعضی از متقاضیان هم با ویزا یا پاسپورت جعلی وارد می‌‌شوند. آن‌ها می‌‌توانند در بدو ورود و در فرودگاه درخواست پناهندگی خود را اعلام کنند یا وارد کانادا شوند و به یکی‌ از مراکز تعریف‌شده رفته و درخواست خود را ارائه نمایند.

پرسش: با ویزا یا پاسپورت جعلی؟ این امکان برای قبولی این افراد وجود دارد؟ تفاوت کسانی‌ که با مدارک جعلی وارد می‌‌شوند با آن‌هایی که با ویزا وارد می‌‌شوند چیست؟ آیا امکان دارد که شخصی‌ با ویزای توریستی وارد کانادا شود و بعد درخواست پناهندگی دهد و قبول شود؟

پاسخ: ببینید، شخصی که وارد کانادا می‌‌شود و درخواست پناهندگی می‌‌دهد، شخصی است که جانش در کشور خودش در خطر است یا حق و حقوق مسلم اجتماعی‌اش پایمال شده است، پس طبیعی است که به هر شیوه‌ای که بتواند، خودش را به کانادا برساند و درخواست پناهندگی بدهد، چه با مدارک جعلی و چه با مدارک واقعی‌. پناهندگی، حالت خاص و شرایط متفاوتی نسبت به سایر برنامه‌های مهاجرتی دارد. درخواست این قبیل افراد، هیچ زمانی‌ به‌خاطر جعلی بودن ویزا یا پاسپورت یا مدارک دیگرشان، مردود نمی‌‌شود. همان‌طور که عرض کردم، شرایط بدین نحو است. تفاوت آن‌هایی که با مدارک جعلی، در واقع مدارک هویتی جعلی وارد کانادا می‌‌شوند با آن‌هایی که مثلاً با ویزای توریستی وارد کانادا می‌‌شوند، در این است که آن‌هایی که هویتشان مشخص و روشن نیست، در همان بدو معرفی‌ بازداشت می‌‌شوند و تا زمانی‌ که هویت واقعی‌‌شان مشخص نشده باشد، در بازداشت می‌‌مانند و آن‌هایی که با ویزا وارد کانادا می‌‌شوند، آزادند که تا روز دادگاه به زندگی‌ عادی‌شان در کانادا ادامه دهند.

پرسش: یعنی کمپ نباید بروند؟

پاسخ: خیر. کانادا کمپ ندارد و سیستم نگهداری، معرفی‌ و پروسهٔ پناهندگی در این کشور، کاملاً با اروپا متفاوت است.

پرسش: آیا کیس‌های پناهندگی متقاضیان را شما تهیه می‌‌کنید؟ اغلب چه کیس‌های قبولی دارد؟

پاسخ: خیر. ما به‌هیچ عنوان کیس پناهندگی برای هیچ شخصی آماده و تهیه نمی‌‌کنیم. عرض کردم، متقاضی خودش کیس پناهندگی دارد، مطلب خودش را می‌‌نویسد و مترجم آن را ترجمه می‌‌کند و ما فرم‌های مهاجرت آن‌ها را آماده می‌کنیم و پس از آماده‌شدن کلیهٔ مدارک و پروندهٔ آن‌ها، متقاضی را معرفی‌ می‌کنیم.

پرسش: آیا روز دادگاه فرد پناهجو هم به دادگاه می‌‌آید؟ یا فقط شما می‌‌روید و از آن‌ها دفاع می‌‌کنید؟

پاسخ: روز دادگاه حتماً باید خود متقاضی باشد و خودش، از خودش دفاع کند و به سؤالات قاضی پاسخ دهد و ما هم ایشان را همراهی می‌‌کنیم و لایحهٔ دفاعیهٔ خودمان را می‌‌دهیم.

پرسش: پس شما در این قبیل پرونده‌ها چه نقشی‌ دارید؟

پاسخ: نقش ما این است که مستندات و شواهد و گزارشاتی را که در ارتباط با هر کیسی توسط سازمان‌های بین‌المللی تهیه شده است، به‌دست می‌‌آوریم و در ارتباط با موضوع کیس و با استفاده از این گزارشات و مدارک، لایحهٔ دفاعیهٔ خودمان را آماده و از حق آن‌ها دفاع خواهیم کرد.

پرسش: تا روز دادگاه، متقاضی چه شرایطی خواهد داشت؟ آیا هزینهٔ زندگی‌، مسکن یا کمک‌های دیگری به آن‌ها می‌‌شود؟

پاسخ: اگر متقاضی نیاز به هزینهٔ زندگی‌ یا مسکن داشته باشد، پس از طی‌ شدن مراحلی، به آن‌ها تعلق می‌‌گیرد و این هم یکی‌ از بخش‌های متفاوت کانادا با اروپاست که متقاضیان پناهندگی در اروپا می‌‌توانند از هزینهٔ زندگی‌ و مسکن رایگان استفاده کنند، اما دولت کانادا، به متقاضیان پناهندگی مجوز کار می‌‌دهد و آن‌ها می‌‌توانند تا زمان دادگاه و پس از قبولی هم تا زمانی‌ که اقامتشان درست شود، در کانادا کار کنند.

پرسش: پس از همان روز اول مجوز کار دارند؟

پاسخ: خیر، پس از معرفی‌ و انجام آزمایشات پزشکی‌، می‌‌توانند درخواست مجوز کار دهند که اغلب یک‌ماه بعد از ارسال درخواست، مجوز کار دریافت می‌‌کنند و می‌‌توانند هر کاری که مایل باشند یا تخصصش را داشته باشند، انجام دهند.

قسمت بعدی این مطلب را در اینجا بخوانید