اول بار چهرهٔ تکیدهاش را بر پردهٔ نقرهای سینمای مستند دیدم؛ فیلمی از محمد صفا. (بخشهایی از این فیلم را میتوانید در اینجا ببینید)
اولین مجسمهساز و نقاش ایرانی که نخستینبار هنر مدرن مجسمهسازی را به صورت آکادمیک وارد مراکز آموزشی ایران کرد، «لیلیت تریان» بانوی مجسمهساز ایرانی، از مؤسسان دپارتمان مجسمهسازی دانشکدهٔ هنرهای تزئینی بود که هنرمندان زیادی را به جامعهٔ هنر حجمی و تجسمی معرفی کرد.
بانوی ارمنی ۸۵ ساله، که در طهران قدیم، در دهم دیماه ۱۳۰۹ در خانهای قدیمی واقع در کوچهٔ شاهرخ در خیابان نادری قدم بر عرصهٔ گیتی گذاشت، ریشهٔ اجدادیاش به همان ارامنهای بازمیگردد که توسط شاهعباس صفوی از موطن خود به ایران کوچانده شدند و در محلهٔ جلفای اصفهان اسکان داده شدند. هرچند پدر و پدربزرگش ساکن تهران بودند، پدرش توانسته بود از طریق مکاتبه با یکی از دانشگاههای فرانسه، لیسانس شیمیاش را از آنجا اخذ کند.
پدرش کارمند عالیرتبهٔ بانک ملی ایران بود و به زیباییِ بنا و معماری اهمیت فراوان میداد. مادرش مدتی در فرانسه و در رشتهٔ هنر تحصیل کرده بود و به واسطه مشکلات، تحصیل را رها کرده و به ایران بازگشته بود.
پدر و مادر لیلیت از همان ابتدا دوست داشتند که دخترشان نقاشی کند. البته این علاقه بیشتر در مادر وجود داشت. حتی زمانی که ۱۲–۱۰ ساله بود، برایش معلم خصوصی گرفتند. در بوزار پاریس به رشد و بلوغ هنری رسید و ملقب شد به «مادر مجسمهسازی ایران».
و در آخرِ این یاد و معرفی، دو آدرس برای دیدن دو مخلوقش از این قرارست:
– ساخت تندیس یپرم خان برای کلیسای مریم ورجاوندِ تهران در سال ۱۳۴۷
– ساخت و نصبِ تندیس یادبود مسروب ماشتوتس، ابداعکنندهٔ الفبای زبان ارمنی، در حیاط کلیسای ترمانکچاج در خیابان تهران نو، خیابان وحیدیه، کوچهٔ کلیسا در سال ۱۳۷۰