مسعود سخاییپور، LJI Reporter – ونکوور
شرکت نتفلیکس فصل اول از سریال «صد سال تنهایی» را بهتازگی منتشر کرده است. این سریال قرار است در دو فصل و شانزده قسمت پخش شود.
این اقتباس از شاهکار ادبی گابریل گارسیا مارکز، نویسندهٔ بزرگ کلمبیایی، یکی از بزرگترین تولیدات تاریخ نتفلیکس در آمریکای لاتین است و از ماه مه تا دسامبر ۲۰۲۳ در ۱۵ شهر مختلف فیلمبرداری شده است. تولید این سریال شامل بازیگران عمدتاً نوظهور، یک تیم چندصدنفره و بیش از ۲۰ هزار سیاهی لشکر بوده است.
شایان ذکر است که گابریل گارسیا مارکز در زمان حیات خود با ساخت سریالی بر اساس رمانش مخالفت کرده بود، اما اکنون با توافق فرزندانش که وارثان آثار ادبی او هستند، این امر به واقعیت پیوسته است. بسیاری افراد فرزندان او را بهدلیل انجام این کار که خلاف خواستهٔ پدرشان بوده است، مورد انتقاد قرار دادهاند.
لاورا مورا، کارگردان کلمبیایی که در سال ۲۰۲۲ با فیلم «پادشاهان جهان» برندهٔ جایزهٔ صدف طلایی بهترین فیلم در جشنوارهٔ سان سباستین شد، سه قسمت از فصل اول را کارگردانی کرده است، و الکس گارسیا لوپز، سینماگر متولد آرژانتین، نیز پنج قسمت دیگر را کارگردانی کرده است.
همچنین پسران مارکز شامل رودریگو گارسیا و گونزالو گارسیا بارچا، ازجمله تولیدکنندگان اجرایی این پروژهاند. کلودیو کاتانو، بازیگر نقش سرهنگ آئورلیانو بوئندیا، میگوید که برعهدهگرفتن این نقش افتخار و در عین حال ریسک بوده است و اضافه میکند: «ماکوندو و شخصیتهای فراوان آن، که من واقعاً آنها را همچون خون خود احساس میکنم، شخصیتهایی جهانی اما در عین حال بسیار منحصربهفردند؛ بهشدت کلمبیایی و بهطرز زیبایی تراژیک، که غیرممکن است در دنیای آن غرق نشوید.»
سریال «صد سال تنهایی» که بهعنوان اقتباسی از رمان معروف گابریل گارسیا مارکز ساخته شده، یکی از پروژههای بسیار مهم و هیجانانگیز تلویزیونی اخیر است. این اثر نهتنها با تاریخ ادبیات لاتین و جهانی ارتباط دارد، بلکه بهدلیل پیچیدگیهای خاص خود در فضای رئالیسم جادویی، چالشهای بزرگی را برای کارگردانها و تیم تولید به وجود آورد.
خلاصهٔ داستان
خوزه و اورسولا علیرغم مخالفتهای والدینشان ازدواج کرده و روستایشان را ترک میکنند تا به جستوجوی خانهای جدید بپردازند. آنها بههمراه دوستان و ماجراجویانی دیگر، در انتهای سفرشان آرمانشهری را در کنار یک رودخانه از سنگهای پیشاتاریخی تأسیس میکنند و آن را ماکوندو نامگذاری میکنند. چندین نسل از نسل بوئندیا، آیندهٔ این شهر افسانهای را شکل میدهند؛ شهری که از جنون، عشقهای غیرممکن، جنگ خونین و بیهوده و نفرینی وحشتناک که آنها را به ۱۰۰ سال تنهایی محکوم میکند، رنج میبرد.
دربارهٔ سریال
«صد سال تنهایی» یکی از مشهورترین و بزرگترین رمانهای تاریخ ادبیات است. این رمان بهقلم نویسندهٔ مشهور کلمبیایی یعنی گابریل گارسیا مارکز بهزبان اسپانیایی نوشته شده است. این رمان نخستین بار در ۸۰۰۰ نسخه در آرژانتین چاپ شد و تمام آن ۸۰۰۰ نسخه در همان هفتهٔ اول به فروش رفت. از زمان انتشار این رمان تا به امروز، ۵۰ میلیون نسخه از «صد سال تنهایی» در سراسر جهان به فروش رفته است. مارکز در این رمان به شرح زندگی شش نسل از خانوادهٔ بوئندیا میپردازد. او با استفاده از سبکی بهنام رئالیسم جادویی، دنیای ماکوندو را زندگی میبخشد. در این دنیای خیالی، مرزهای میان واقعیت و فانتزی بهشدت محوند و شخصیتها و وقایع زندگیشان گاهی بهطرز جادوییای غریب به نظر میرسند. یکی از بزرگترین چالشها در اقتباس از این رمان برای ساخت سریال، بازآفرینی این فضای جادویی و پیچیده در دنیای تلویزیون بود. سریال «صد سال تنهایی»، توانسته تا حد امکان این فضا را با استفاده از جلوههای ویژه، طراحی صحنه و موسیقی مناسب بازسازی کند.
به نظر می رسد فضاسازی سریال تا حد زیادی موفقیتآمیز بوده است. سازندگان توانستهاند با استفاده از مکانهای طبیعی در کلمبیا و همچنین طراحی دقیق محیطهای داخلی، حال و هوای ماکوندو را بهشکل زیبا و خیالانگیزی به تصویر بکشند. این طراحیها بهطور خاص در صحنههای جادویی، مانند توفانها و اتفاقات غیرواقعی، مؤثر واقع شده و بیننده را به دنیای سوررئال رمان میبرد. همچنین، لباسها و جزئیات مربوط به آن دورهٔ زمانی نیز بهدقت به دورهٔ تاریخیای که داستان در آن جریان دارد، وفادار بوده و حس واقعگرایی و جادویی را همزمان منتقل میکنند.
رمان مارکز، بهدلیل پیچیدگی ساختار روایی، شخصیتهای متعدد و جزئیات فراوان، اثری بهشدت پیچیده در دنیای ادبیات است و قطعاً این اقتباس ساده نبوده است.
منتقدان نظرات مختلفی دربارهٔ سریال «صد سال تنهایی» ابراز کردهاند. برخی از آنان اعتقاد دارند که این سریال توانسته است بهخوبی روح رمان را در خود حفظ کند و جادوی مارکز را به دنیای تلویزیون منتقل کند. این دسته از منتقدان بهخصوص به فضاسازی، بازیهای بازیگران و طراحی صحنه اشاره میکنند و آن را یکی از نقاط قوت اصلی سریال میدانند.
از سوی دیگر، تعدادی از منتقدان به نقصهای موجود در ساختار روایی سریال اشاره کردهاند. در حالیکه رمان «صد سال تنهایی» با پیچیدگیهای بینظیر خود دربارهٔ زمان و مکان و تضادهای موجود در زندگی انسانها صحبت میکند، سریال قادر به انتقال تمام این پیچیدگیها به بیننده نبوده است. برخی از منتقدان معتقدند که در سریال، جادوی غیرمنتظره و عمق فلسفی اثر مارکز در حالتی سطحیتر و سادهتر نمایش داده شده است. همچنین، تعدادی از نظرات منفی به شخصیتپردازی و چگونگی پردازش بعضی از شخصیتهای رمان اشاره میکنند که در سریال بهطور کامل توسعه نیافتهاند.
در بخش کارگردانی، سازندگان این سریال تا حد قابلقبولی توانستهاند دنیای جادویی مارکز را زندگی ببخشند. کارگردانی سریال در بخشهایی که نیاز به تغییرات سریع در فضای داستانی دارد، مانند نمایش رویدادهای عجیب و غریب در ماکوندو، موفق عمل کرده است.
در زمینهٔ فیلمنامه، اقتباس از چنین رمانی بههیچوجه آسان نبوده است. فیلمنامهنویسان با دشواریهایی در حفظ فضای اصلی اثر و همچنین سادهسازی داستان برای تلویزیون روبهرو بودهاند. برخی از منتقدان به این نکته اشاره کردهاند که فیلمنامه در برخی از قسمتها دچار شتابزدگی شده و ممکن است برخی از ایدههای اصلی مارکز بهدرستی بیان نشود. در عین حال، در بعضی قسمتها، فیلمنامه توانسته است بهخوبی پیچیدگیهای درونی شخصیتها و ارتباطات خانوادگی آنها را نشان دهد.
سریال «صد سال تنهایی» بهعنوان اقتباسی تلویزیونی از یکی از بزرگترین آثار ادبیات جهان، بدون شک توانسته است توجه زیادی را جلب کند. با وجود برخی ضعفهایی که به آنها اشاره شد، رفتن به سراغ چنین اثری برای اقتباس، شهامت زیادی میخواهد. گرچه فضاسازی، کارگردانی و بازیگری در این سریال در حد قابلقبول است، اما در مقایسه با رمان، این اقتباس نمیتواند تمام پیچیدگیها و عمق معنایی اثر مارکز را بهطور کامل بازسازی کند که البته چنین انتظاری هم میرفت. با این وجود، سریال همچنان یک تجربهٔ بصری موفق است که میتواند علاقهمندان به رمان و نیز تماشاگران عمومی را به خود جذب کند.
در نهایت، میتوان گفت که «صد سال تنهایی» اقتباسی نسبتاً خوب است که موفق به بازسازی دنیای مارکز بهشکلی جدید و تلویزیونی شده است، اما برای برخی از طرفداران پروپاقرص رمان، این اقتباس ممکن است نتواند تجربهٔ اصیل خواندن کتاب را بهطور کامل انتقال دهد.
این سریال هنوز در کتابخانههای مترو ونکوور در دسترس نیست و تنها راه تماشای آن خرید اشتراک نتفلیکس است.