سیما غفارزاده – ونکوور
یک
دوشنبه، ۲۳ مهٔ ۲۰۲۲، برج متروپل، بزرگ‌ترین ساختمان تجاری-پزشکی-اداری آبادان فرو ریخت. استاندار خوزستان علت ریزش این ساختمان ده‌طبقه را «عدم رعایت قوانین و مقررات و اصول فنی» اعلام کرد. گفته می‌شود سازمان نظام مهندسی هشدار داده بود که بهدلیل اشتباه‌های محاسباتی، این ساختمان پیش از افتتاح فرو خواهد ریخت.
طبق آخرین خبرها تا چهارشنبهٔ همین هفته، شمار جانباختگان ریزش این ساختمان ۱۶ نفر و شمار مصدومان ۳۷ نفر اعلام شده است. این در حالی است که روند تجسس در زیر آوار با حضور نیروهای امدادی همچنان ادامه دارد. در عین حال، بخش دیگری از سازهٔ این ساختمان حین عملیات آواربرداری فرو ریخت و سه امدادگر را مجروح کرد. بهدلیل ناپایداری آوار، عملیات امداد با دشواری روبرو است و مشکل دیگر آنکه بهدلیل گردوغبار در آبادان و شهرهای مجاور، فعلاً امکان پرواز وجود ندارد… به شهروندان هشدار داده شده است تا حد امکان از محل فاصله بگیرند، چون خطر ریزش بخش دیگری از ساختمان و سازهٔ ناپایدار کنار آن وجود دارد.
بنا به‌گفتهٔ دادستانی خوزستان، ۱۰ تن از مقصران این حادثه ازجمله شهردار فعلی و دو شهردار سابق آبادان دستگیر شده‌اند. هرچند طبق بیانات شخص دادستان، مالک و پیمانکار اصلی ساختمان هم که دستور بازداشتش صادر شده بود، در محل حضور داشته و در جریان این حادثه جان خود را از دست داد. تلویزیون جمهوری اسلامی ایران هم در گزارشی از تأیید هویت حسین عبدالباقی به‌وسیلهٔ برادرانش در سردخانه خبر داد. با وجود این، بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی، گزارش صدا و سیمای ایران را «ساختگی» دانستند. تردیدها دربارهٔ کشته‌شدن مالک ساختمان متروپل زمانی ایجاد شد که قوهٔ قضائیهٔ ایران یک روز پس از انتشار خبر بازداشت حسین عبدالباقی، اعلام کرد که جسد غیرقابل‌تشخیص یکی از قربانیان این حادثه متعلق به او بوده است.
تصاویر و ویدیوهای منتشره در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهند ساختمان‌ها و خیابان‌های مجاور زیر آوارند. در یکی از ویدئوها شهروندان شعار می‌دهند: «عزا عزاست امروز / آبادانِ بی‌صاحب، صاحب‌عزاست امروز.»
احمد وحیدی، وزیر کشور ایران برای بررسی این حادثه به آبادان سفر کرده و گفته است که به‌طور قطع متخلفان ساختمان متروپل مورد برخورد جدی قرار خواهند گرفت. این در حالی است که علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، در سخنرانی‌اش برای نمایندگان مجلس به‌مناسبت سالگرد آزادی خرمشهر در جنگ با عراق، دربارهٔ حادثهٔ ریزش ساختمان متروپل سکوت کرد.
دو
شنبه، ۲۱ مهٔ ۲۰۲۲، طوفان شدیدی که به گردباد پهلو می‌زد، استان انتاریو را درنوردید که موجب از جاکنده‌شدنِ درخت‌ها و تخریب خانه‌ها شد. سرعت این طوفان که بیش از دو ساعت به‌طول انجامید، در شدیدترین حالت تا ۱۹۵ کیلومتر در ساعت نیز رسید. دستِ‌کم ۱۰ تن جان خود را در این طوفان سهمگین از دست داده‌‌اند. تعدادی از شهرداری‌ها ازجمله ویتبی، اِیجکس، پیکرینگ و آکسبریج که مرکز این طوفان بوده، وضعیت فوق‌العاده اعلام کرده‌اند.
طوفان یادشده بخش‌هایی از پرجمعیت‌ترین استان کشور را، که ۴۰٪ جمعیت ۳۸ میلیونی کانادا را در خود جای داده، در خاموشی فرو برد. طبق گزارش هایدرو وان، بزرگ‌ترین تأمین‌کنندهٔ برق استان انتاریو، شمار جمعیت بدون برق از ۴۸۰٬۰۰۰ نفر در روز شنبه به ۱۵۰٫۰۰۰ نفر در روز سه‌شنبه رسیده است و تا زمان نگارش این یادداشت، همچنان بخش‌هایی از استان در خاموشی به‌سر می‌برند. بهدلیل بی‌برقی چندین مدرسه در منطقهٔ دورام (Durham) و شهر تورنتو تعطیل شدند و کلاس‌های مجازی هم تشکیل نخواهد شد، چون برخی دانش‌آموزان هنوز در خانه‌هایشان هم برق ندارند.
سه
سه‌شنبه، ۲۴ مهٔ ۲۰۲۲، جوان ۱۸ سالهٔ مسلحی در شهر یووَلدی (Uvalde) ایالت تگزاسِ آمریکا، پس از شلیک به صورت مادربزرگش در خانه، راهی مدرسهٔ ابتدایی راب شد و ۱۹ دانش‌آموز و دو معلم را به‌قتل رساند. این جوان به‌مدت یک ساعت در ساختمان مدرسه بوده تا اینکه بالاخره نیروهای پلیس او را از پای درمی‌آورند. سالوادور راموس، جوانی منزوی بود که به‌طور قانونی دو تفنگ تهاجمی (assault rifle) و مقادیر زیادی مهمات به‌مناسبت تولد هجده‌سالگی‌اش برای خود خریده بود. او دانش‌آموز ترک‌تحصیل‌کرده‌ای بود که هیچ سابقه‌ای به‌لحاظ جرائم و حتی سلامت روان نداشت. هرچند، او از خانوادهٔ فقیری بوده و به‌گفتهٔ دوستانش اغلب بهدلیل طرز لباس‌پوشیدنش و نیز لکنت زبان، مورد تمسخر قرار می‌گرفته است. سالوادور راموس هفته‌ها پیش از این واقعه با دختری ۱۵ ساله در آلمان دوست شده بود و با او هر روز از طریق فیس‌تایم صحبت می‌کرده است. سالوادور درست پیش از ترک خانه، به این دختر پیغامی فرستاد و گفت: «الان کلهٔ مادربزرگ را هدف قرار دادم. همین حالا هم می‌خواهم بروم یک دبستان را به رگبار ببندم.» پس از این واقعه، دختر آلمانی در مصاحبه‌ای گفت که او آدم شاد و راحتی به‌نظر می‌آمد.
تیراندازی جمعی در مدرسهٔ ابتدایی راب، پس از تراژدی کشتار در مدرسهٔ ابتدایی سندی هوک در سال ۲۰۱۲ که ۲۶ قربانی به‌جا گذاشت، مرگ‌بارترین کشتار جمعی در مدارس طی ۱۰ سال گذشته بوده است. نکتهٔ حیرت‌انگیز آنکه، تعداد تیراندازی‌های جمعی‌ای که تاکنون در سال ۲۰۲۲ در آمریکا اتفاق افتاده، از تعداد روزهایی که در این سال از سر گذرانده‌ایم بیشتر است. تا همین سه‌شنبه یعنی ۱۴۴امین روز سال، با احتساب واقعهٔ یووَلدی، دستِ‌کم ۲۱۳ تیراندازی جمعی در سال ۲۰۲۲ در آمریکا ثبت شده است. طبق تعریف بایگانی خشونت اسلحه (Gun Violence Archive)، حادثه‌ای تیراندازی جمعی تلقی می‌شود که در آن چهار نفر یا بیشتر (به‌جز خود فرد تیرانداز) جان خود را از دست بدهند یا زخمی بشوند.
* * * * *
سه واقعه، در فاصلهٔ سه روز، در سه گوشه از جهان. واقعیتش در دنیای ترسناکی زندگی می‌کنیم. دنیایی که پول و قدرت به اَشکال گوناگون جان انسان‌های بی‌گناه را می‌گیرد. حال چه در کشوری مانند ایران که فساد و سوء‌مدیریت از بالاترین رده‌ها تاروپود سیستم را فرا گرفته است، چه در کشوری پیشرفته مانند کانادا که مثل هر نقطهٔ دیگری از جهان، هر آن ممکن است طعمهٔ خشم مام طبیعت و بی‌تفاوتی به تغییرات اقلیمی شود، و چه در ثروتمندترین کشور جهان و به‌اصطلاح مهد دموکراسی یعنی آمریکا که آزادی حمل سلاح موجب شده است با اختلاف بسیار زیادی از دیگر کشورها رکورددار بالاترین نرخ مرگ با اسلحه باشد. در دنیای ترسناکی زندگی می‌کنیم…