علیرضا فدایی – ونکوور
یکی از پربیننده‌ترین مسابقات ورزشی دنیا با یک سال تأخیر به‌خاطر شرایط ناشی از همه‌گیری کووید-۱۹ انجام شد. جالب است که به‌خاطر هزینه‌های قابل‌توجه تبلیغات و ساخت ابزارهای تبلیغاتی مختلف که با عدد ۲۰۲۰ از مدت‌ها پیش انجام شده بود، این مسابقات کماکان با عنوان ۲۰۲۰ انجام شد.
در دومین دورهٔ برگزاری مسابقات با ۲۴ تیم، این بار یازده کشور مختلف میزبان بازی‌ها بودند. میزبانی آذربایجان که خودش در مسابقات شرکت نداشت، در جای خود جالب بود.
حضور تیم‌های بزرگ و نام‌آشنا در کنار تیم‌های کوچک‌تر که برخی یا برای اولین‌بار در مسابقات شرکت می‌کردند یا سال‌ها از میادین بزرگ به دور بودند، به جذابیت مسابقات افزوده بود.
تیم‌های فنلاند و مقدونیهٔ شمالی برای اولین‌بار در مسابقات مرحلهٔ پایانی جام ملت‌های اروپا شرکت می‌کردند. تیم مجارستان قدرت بزرگ سال‌های دور و تیم اسکاتلند، تیم قابل‌احترام دههٔ ۷۰ و ۸۰ میلادی بعد از سال‌ها دوباره به مسابقات اصلی راه یافته بودند.
در این مسابقات، دو تیم اول گروه‌ها به‌همراه بهترین تیم‌های سوم به جمع ۱۶ تیم دورهٔ بعد می‌پیوستند. تا اینجای کار هیچ اتفاق غیرمنتظره‌ای از نظر نتایج بازی پیش نیامده بود. احتمالاً تیم‌های کوچک‌تری مثل اتریش، ولز، سوئیس و اوکراین خوشحال هم بودند که به مرحلهٔ دوم راه یافته بودند.
اما در اینجا مسابقات شکل تازه‌ای گرفت و به‌قول بعضی کارشناسان گویا یک تورنمنت تازه شروع شد. تیم‌های ضعیف‌تر از گردونه خارج شدند و نتیجهٔ هر مسابقه حیاتی‌تر شد و شگفتی‌های مسابقات همین‌جا شروع شد.
سوئیس که هیچ مقامی در مسابقات فوتبال بین‌المللی نداشته است، در حالی که سه بر یک از فرانسه، قهرمان جام جهانی ۲۰۱۸، عقب بود، در دقایق پایانی بازی را مساوی کرد و در ضربات پنالتی این تیم را شکست داد. خوشحالی و جشن و پایکوبی سوئیسی‌ها کاملاً قابل‌درک بود.
پرتغال، قهرمان پیشین، که با فوق‌ستارهٔ خود کریستیانو رونالدو چندان نمایش قابل‌توجهی نداشت، با شکست از بلژیک از ادامهٔ راه باز ماند و البته انگلستان با نتیجهٔ دو بر صفر پس از بیش از پنج دهه، تیم آلمان را شکست داد. پیروزی شیرینی که انگلیسی‌ها تا مدت‌ها آن را فراموش نخواهند کرد.
باید دید با نتایج ضعیف و حذف تیم آلمان، آیندهٔ این تیم در مسابقات بین‌المللی چه خواهد شد. تیم آلمان که از دیرباز همیشه به جنگ تا لحظهٔ آخر و فوتبال ماشینی و حساب‌شده مشهور است، فقط شبحی از سال‌های درخشان خود بود.
در نهایت تیم‌های اسپانیا، دانمارک، انگلستان و ایتالیا به نیمه‌نهایی رسیدند و انگلستان و ایتالیا با شکست رقبا از این مرحله گذشتند و در فینال به مصاف هم رفتند.
تیم انگلستان برای اولین بار به فینال جام ملت‌های اروپا و پس از ۵۵ سال به فینال یک تورنمنت اصلی فوتبال رسید. این در حالی بود که مسیر این تیم برای رسیدن به فینال مسیری به‌نسبت هموارتر بود.
در دقیقهٔ دوم انگلستان گل اول بازی را به ثمر رساند. استادیوم ومبلی لندن در حالی از خوشحالی منفجر شد که به‌شخصه فکر می‌کردم این گل دوام زیادی نخواهد آورد. همین‌طور هم شد و تیم ایتالیا در نیمهٔ دوم گل مساوی را زد.
بازی به ضربات پنالتی کشید و داستان قدیمی برای تیم انگلستان تکرار شد؛ باخت در ضربات نهایی پنالتی. تیم‌های مستحق رسیدن به فینال به مصاف هم رفتند و در نهایت تیم ایتالیا که هیچ مسابقه‌ای را در این جام واگذار نکرد، رکورد شکست‌ناپذیری خود را حفظ کرد.
بر خلاف آرزوی انگلیسی‌ها، جام باز هم در خانه نماند و معلوم نیست چند دههٔ دیگر باید منتظر بمانند تا به فینال یک جام مطرح برسند. هر چند این تیمِ خوب می‌تواند در مسابقات جام جهانی آینده هم مطرح شود.
آنچه اما لکهٔ ننگی برای مسابقات محسوب می‌شود، برخورد شرم‌آور عده‌ای با بازیکنان سیاه‌پوست تیم انگلستان بود که ضربهٔ پنالتی را گل نکردند. هر چند این برخوردها به‌شدت محکوم شدند، این وقایع بیانگر راه طولانی‌ای است که تا حذف نژادپرستی در ورزش باقی مانده است.
پس از بیش یک سال وقایع عجیب‌و‌غریب ناشی از همه‌گیری کووید-۱۹، انجام این مسابقات و حضور تماشاگران در ورزشگاه‌ها تجربهٔ دلنشینی برای خیلی‌ها بود.
همانند اغلب مسابقات بزرگ بعضی بازیکنان جدید و جوان به دنیا معرفی شدند، برخی بازیکنان مطرح کمتر از انتظار ظاهر شدند و البته فوق‌ستاره‌ای مثل رونالدو باز هم درخشید.
کریستیانو رونالدو رکورد گلزنی در بازی‌های ملی را که متعلق به علی دایی بود، شکست و همچنین رکورددار بیشترین حضور در جام ملت‌های اروپا شد. وی با اینکه فقط چهار بازی همراه تیمش انجام داد، پنج گل زد و بهترین گلزن جام شد. با این آمادگی امیدوارم او را در جام جهانی بعدی ببینیم.