جاناتان ویلکینسون – نورث ونکوور
بیش از ۱۶ ماه از زمانی که هواپیمای مسافربری توسط موشک زمین‌به‌هوای ایرانی در تهران سرنگون شد، می‌گذرد – اما برای خانواده‌های ۱۷۶ نفری که جان خود را در آن پرواز از دست دادند، اندوه و دلتنگی همچنان سر جایش است و ادامه دارد.
پرواز ۷۵۲ خطوط بین‌المللی اوکراین، به‌سمت کی‌یف، تنها دقایقی پس از بلندشدن از فرودگاه بین‌المللی امام خمینی تهران سقوط کرد. تمامی سرنشینان در این سقوط جان باختند. ۱۳۸ تن از آنان پیوندهایی با کانادا داشتند – ازجمله ۵۵ شهروند کانادایی و ۳۰ مقیم دائم.
آنها دندانپزشک و پزشک، خانواده‌هایی با فرزندان خردسال، زوج‌های تازه ازدواج‌کرده و دانشجویانی بودند که از تعطیلات برمی‌گشتند. آنها ریشه در سرتاسر این کشور داشتند. هفت تن از جانباختگان از اعضای گرامی جامعهٔ نورث ونکوور ما بودند. تعداد دیگری در دیگر نقاط لوئر مین‌لند زندگی می‌کردند.
زمانی که این تراژدی به‌وقوع پیوست، من نوشتم: «… جامعهٔ ما و قلب‌های ما از غم ازدست دادن دوستان و همسایگانمان شکسته است. آنها زندگی افراد بسیاری را تحت تأثیر قرار دادند. آنها هر یک مادران، پدران، خواهران و برادران کسانی بودند. آنها در زمینه‌های مختلفی کار می‌کردند تا جامعهٔ ما را غنا ببخشند. آنها در جامعه و کشور ما مشارکت داشتند. آنها به وظیفهٔ مداوم ما در ساختن جامعه‌ای پویاتر، با احترام متقابل و صلح‌آمیزتر کمک کردند. جای آنها بسیار خالی خواهد بود.»
از آن زمان، مسیر دادخواهی برای قربانیان پرواز ۷۵۲ و برای خانواده‌های آنها چالش‌برانگیز و پرتلاطم بوده است. دولت کانادا کار کرده است تا خانواده‌ها را حمایت کند و به‌دنبال شفافیت و عدالت از دولت ایران باشد.
اولویت کانادا این بوده و است که برای خانواده‌ها و عزیزان قربانیان حمایتی را که آنها نیاز دارند، فراهم کند.
همان‌طور که همهٔ ما می‌دانیم، ایران ابتدا مسئولیت سرنگونی پرواز ۷۵۲ را انکار کرد. در پاسخ به فشارهای بین‌المللی، بعد اعتراف کرد که نیروهای مسلحش به هواپیما شلیک و آن را سرنگون کرده‌اند، با این ادعا که اتفاقی بوده است ناشی از خطای انسانی.
کانادا همچنان با شرکای بین‌المللی خود کار می‌کند تا از تحقیقات تمام‌وکمال و موثق دربارهٔ این فاجعه اطمینان حاصل کند و ایران را برای تخلف و تخطی از قوانین بین‌المللی پاسخگو نگه دارد.
یک گروه هماهنگی و واکنش بین‌المللی توسط کانادا، افغانستان، سوئد، اوکراین و بریتانیا برای حمایت از خانواده‌ها شکل گرفته است تا از تحقیقات کامل و شفاف دربارهٔ علل این سقوط مرگ‌بار اطمینان حاصل کند و تلاش‌های حقوقی را هماهنگ کند تا پاسخ‌گویی و جبران خسارت از طرف ایران پیگیری شود، تا خانواده‌ها و عزیزان آنها پاسخی شایسته دریافت کنند.
و اوایل این ماه، کانادا قدم دیگری برای کمک به التیام برخی زخم‌ها برداشت.
وزیر مهاجرت کانادا، همکار من مارکو مندیچینو (Marco Mendicino)، سیاستی را اعلام کرد که به اعضای خانواده‌های جانباختگان، آن‌هایی که در کانادا حضور دارند، اجازه می‌دهد تا برای اقامت دائم اقدام کنند.
این مسیر جدید به‌سوی اقامت دائم، درخواست مهم خانواده‌های قربانیان پرواز ۷۵۲ را اجابت می‌کند؛ خانواده‌هایی که پس از این فاجعه به کانادا آمدند تا با خانواده‌هایشان سوگواری کنند، مراسم تدفین برگزار کنند و خانه‌های عزیزانشان را خالی/مرتب کنند، و بعد از همه‌گیری کووید-۱۹ در اینجا ماندگار شدند.
هنوز دیگر خانواده‌هایی هم هستند که بعد از مواجه‌شدن با تهدیدات و ارعاب از طرف مقامات ایران به‌دلیل آنکه برای سرنگونی پرواز ۷۵۲ دنبال پاسخ بوده‌اند، به‌عنوان پناه‌جو به کانادا فرار کردند و تقاضای پناهندگی کردند.
وزیر مندیچینو اظهار داشته است که دولت کانادا به‌دنبال راه‌هایی است برای اعضای خانواده‌هایی که در حال حاضر در کانادا نیستند تا آنها هم اقامت دائم دریافت کنند، و او آنها را تشویق می‌کند که اگر نگران امنیت خود هستند، تقاضای پناهندگی بدهند.
این سیاست جدید دربارهٔ اقامت دائم تأکیدی است بر تداوم پاسخ‌گویی کانادا به خانواده‌ها و همبستگی با آنها در تلاششان برای یافتن واقعیت و رسیدن به دادخواهی برای قربانیان و آنها که همچنان سوگوارند.
کانادا تا زمانی‌که خانواده‌ها به دادخواهی و پاسخ‌گویی‌ای که سزاوارش‌اند، نرسند، از پا نخواهد نشست.