Feud, TV series – ساختهٔ رایان مورفی – شبکهٔ Fx
آرام روانشاد – ایران
رایان مورفی که در سال‌های اخیر با مجموعه‌هایی چون «داستان ترسناک آمریکایی» و «داستان جنایی آمریکا» به شهرت رسیده است، سریال درخشانی به نام «عداوت» نیز در پروندۀ کاری خود دارد. مجموعه‌ای محصول شبکه اف‌ایکس که ماجرای دشمنی دیرینهٔ دو افسانهٔ دنیای بازیگری بت دیویس و جوآن کرافورد را در مرکز داستان‌گویی خود قرار داده است. اما این دشمنی بهانه‌ای برای نقب زدن به ماجراهایی است که طی آن سال‌ها در سینمای هالیوود جریان داشت. از این منظر می‌توان دشمنی دیرینهٔ این دو بازیگر برجسته را به‌عنوان تمامیت ماجراهای مجموعه نپذیرفت، بلکه این‌طور دید که سریال با بهانه قرار دادن این عداوت نگاه موشکافانه‌ای به وضعیت سینما در دههٔ ۶۰ میلادی در آمریکا می‌اندازد. «عداوت» که در مورد تنها همکاری بت دیویس (با نقش‌آفرینی سوزان ساراندون) و جوآن کرافورد (با نقش‌آفرینی جسیکا لنگ) در فیلم مشهور «چه بلایی سر بیبی جین آمد؟» است، پای شخصیت‌های هنری برجسته‌ای چون هدا هوپر، رابرت آلدریچ، جک وارنر، اولیویا دی هاویلند و فرانک سیناترا را به قصه باز می‌کند. از سویی دیگر، مجموعهٔ تلویزیونی «عداوت» را می‌توان بیانیه‌ای فمینیستی تلقی کرد، زیرا در همان لحظات ابتدایی این مجموعه می‌توان تشخیص داد مردان در هالیوود چگونه در دهه‌های گذشته از زنان برای پیشبرد سینما استفاده کرده‌اند. همچنین به صراحت نشان می‌دهد که در صنعت سینمای هالیوود در آن برهۀ زمانی، زنان در پست‌های مهم پشت دوربین نسبت به مردان نقش بسیار کم‌رنگ‌تری داشته‌اند و فیلمساز زن حتی از سمت همجنسان خودش پذیرفته نمی‌شده است.
ما در این مجموعه شاهد دشمنی دو بازیگر زن برجسته هستیم، اما این رابطهٔ جهنمی که گاهی هر دوی این ستاره‌ها را تا مرز حملهٔ قلبی پیش می‌برد، شاید بدون دخالت مردان قدرت‌طلب سینما در آن دوران به اینجا نمی‌کشید. فیلمسازی چون رابرت آلدریچ (با نقش‌آفرینی آلفرد مولینا) با بیشتر کردن آتش کینهٔ میان بت دیویس و جوآن کرافورد نقش بسزایی در ادامه‌دار شدن چنین رویدادی بازی کرده است و اثری که با همکاری هر دوی این ابربازیگران ارائه داده، واجد یکی از بهترین و سطح بالاترین بازی‌های هر دو ستارهٔ فقید سینماست. «چه بر سر بیبی جین آمد؟» را که یکی از مشهورترین درام‌های دلهره‌آور تاریخ سینماست، آلدریچ در سال ۱۹۶۲ ساخت که نامزد نخل طلایی کن و نامزد پنج اسکار و برندهٔ اسکار بهترین طراحی لباس نیز شد، فیلمی که آلدریچ همچون کابوسی تمام‌نشدنی و غیرقابل کنترل آن را کارگردانی کرد. از همان شروع تیتراژ فیلم و با نشان دادن آن عروسک گریان و رقص و آواز کودکانه بیبی جین و بعد از آن فریادهای مغرورانه‌ای که این کودک بر سر پدر و خواهرش می‌کشد، آلدریچ نشان می‌دهد که در پی شکستن تمام قواعدی است که تا آن زمان در سینمای هالیوود تصویر شده است. آن تشبیه مالیخولیایی بیبی جین به عروسک بی‌روحی که با تکان خوردن آواز می‌خواند و همچون بیبی جین پیر نمی‌شود و آن صورت پر از دردِ انتقامِ بلانش در اوایل فیلم داستان، در مسیری می‌افتد که وحشت و نفرت جزو اساسی‌ترین پایه های آن می‌شود. آلدریچ برای درآوردن این نفرت در فیلم، در جهان واقع کاری کرد که دو بازیگر اصلی نسبت به هم چنین حسی پیدا کنند که منتهای سوءاستفاده در صنعت سینمای هالیوود بود و سریال عداوت بیش از هر چیز به این وجه غیراخلاقی سینما می‌پردازد.
حیله، تزویر و جاه‌طلبی مضمون‌های اصلی مجموعهٔ «عداوت» محسوب می‌شوند. مخاطبان در حین آشنایی با شخصیت‌های هنرمندانی از عصر طلایی هالیوود با بازیچه قرارگرفتن آن‌ها در قبال سیاست‌های آن دورهٔ خاص مواجه می‌شوند. بت دیویس و جوآن کرافورد هر دو در دوران اوج حرفهٔ خود نمادی برای زنان مستقل در چشم مخاطبان آن سال‌های سینما بودند. این در حالی است که مورفی با مجموعهٔ تلویزیونی «عداوت» روی دیگری از این نمادگرایی را برای ما به معرض نمایش می‌گذارد. شخصیتی چون جک وارنر (با نقش‌آفرینی استنلی توچی) هیچ احترامی برای شخصیت هنرمندان نظام استودیویی هالیوود قائل نیست. او تنها با هدف موفقیت در گیشه راضی به ساخت فیلم «چه بلایی سر بیبی جین آمد؟» می‌شود و سپس در طول فیلم‌برداری اثر با تغییراتی که در شیوهٔ ساخت پروژه، فیلمنامه و موضوعات تخصصی کارگردانی به‌وجود می‌آورد، دشمنی این ستاره‌ها را بیشتر از هر زمان دیگری نمایان می‌کند. جک وارنر که نقش بسزایی در اوج‌گیری بازیگران زن بزرگ تاریخ سینما داشته است، در حقیقت تنها آن‌ها را به چشم کالایی نظاره می‌کند که می‌توانند سود هنگفتی راهی جیب کمپانی برادران وارنر کنند. دشمنی دیویس و کرافورد در حقیقت مهم‌ترین نماد دخالت مردان در شکل‌گیری شخصیت زنان هالیوود در تاریخ سینما را رقم می‌زند. رابرت آلدریچ نیز که تحت فشار جک وارنر قرار گرفته، حاضر است برای ساخته شدن فیلمش دست به هر عمل ناشایستی بزند و با هیزم ریختن بر آتش عداوت این دو بازیگر به هدف اصلی خود برسد. بی‌راه نیست اگر بگوییم با دیدن این سریال می‌توان شناخت خوبی از صنعت سینما در آن دوران پیدا کرد. در کنار فیلمنامه و کارگردانی درخشان، باید از بازی‌های بی‌نظیر سوزان ساراندون در نقش بت دیویس و جسیکا لنگ در نقش جوان کرافورد یاد کرد.
این سریال را می‌توانید به‌صورت آنلاین خریداری و تماشا کنید.
این مطلب توسط آرام روانشاد، نویسنده، روزنامه نگار و مدیر کانال سینمایی اوتوپیا نوشته شده است. این کانال به معرفی و نقد آثار برتر سینمای جهان می‌پردازد. همچنین در کنار سینما مطالبی در حوزهٔ فلسفه و ادبیات هم با مخاطب به اشتراک می‌گذارد. با پیوستن (Join) به این کانال به یک نشریهٔ سینمایی، هنری آنلاین در سطح بالا دسترسی پیدا خواهید کرد.
منبع: نیویورکر