دکتر امیرحسین توفیق – ونکوور
در سال ۲۰۱۵، دولت وقت محافظه‌کار و به‌طور اخص آقای جیسون کنی، وزیر محترم وقت مهاجرت و شهروندی کانادا، با معرفی سیستم ورود سریع (Express Entry)، آن را به‌عنوان راهکاری سریع برای متقاضیان مهاجرت به کانادا، از طریق چهار برنامهٔ مهاجرتی نیروی متخصص (Skilled Worker)، نیروی فنی و حرفه‌ای (Skilled Trade)، سابقهٔ کانادایی (Canadian Experience) و نیروی متخصص استانی (Provincial Skilled Immigrant) معرفی کرد و به‌عقیدهٔ نگارنده با این کار بزرگ‌ترین خسارت را به سیستم مهاجرت کانادا زدند. علی‌رغم آنکه آقای کنی خدمات شایسته‌ای در زمان صدارت در وزارتخانهٔ مذکور داشتند، اما در آخرین سالی که در قدرت بودند و با معرفی این سیستم پذیرش متقاضی، تیر خلاص را به مغز برنامهٔ مهاجرتی نیروی متخصص شلیک کردند.
در ابتدای امر و شش‌ماههٔ اولِ شروع این برنامه، همگان در انتظار چشم‌اندازی روشن برای سیستم پذیرش مهاجر کانادا بودند، اما با شروع و ادامهٔ چندین نوبت انتخاب از بین افرادی که حداقل امتیاز را به‌دست آورده بودند و درک این مطلب که چهار برنامهٔ مهاجرتی‌ای را که چهار سیستم و شرایط «کاملاً» متفاوتی با هم دارند، یک‌کاسه کرده و هیچ تفاوتی بین آن‌ها قائل نشده‌اند، مشخص شد که این سیستم، بسیار ناکارآمدتر از آنی است که تصور می‌شد.
در ابتدای سال ۲۰۱۶، نگارنده با شرح کامل واقعه و ارائهٔ مدارک و مستندات علمی به وزیر محترم وقت و شخص نخست‌وزیر، هشدار لازم را داد که دیری نخواهد پایید که کانادا با کمبود نیروی کار و متخصص مواجه خواهد شد، به‌ویژه در بخش بهداشت و درمان. برنامهٔ نیروی متخصص یکی از محبوب‌ترین و کم‌هزینه‌ترین برنامه‌های مهاجرتی کانادا بوده است و بسیاری از مهاجران فعلی، با این برنامهٔ مهاجرتی به کانادا مهاجرت کرده‌اند، ولی متقاضیان این برنامه در صورتی که مشابه پنج سال گذشته، سیستم ورود سریع را پرچم‌دار پذیرش مهاجر نیروی متخصص قرار دهند، می‌بایستی برای همیشه با این برنامهٔ محبوب مهاجرتی که حال کاملاً غیرمنطقی عمل می‌کند، خداحافظی کنند.
در طول پنج سال گذشته که سیستم ورود سریع (ورود سریع برنامهٔ مهاجرتی نیست و تنها یک سیستم است) در حال کار بوده است، علاوه بر آنکه بازارِ گرفتنِ پیشنهاد شغلی به‌دلیل اخذ امتیاز آن «بسیار» پررونق شده، موجب شده است که استان‌ها به‌دلیل کمبود نیروی کار متخصص، با دولت فدرال قراردادهایی را منعقد کنند تا اختیار جذب نیروی متخصص مورد نیاز را مستقیماً داشته باشند و از طرفی چندین برنامهٔ مهاجرتی مختلف که در نوشته‌های بعدی به آن‌ها اشاره خواهد شد، راه‌اندازی شده است. حال آنکه، در صورت اصلاح یا حذف سیستم ورود سریع، به هیچ‌کدام از این موارد پرهزینه نیازی نخواهد بود.
در این بین، متخصصان بخش بهداشت و درمان، و به‌طور مشخص، پزشکان و پرستاران، راهی در سیستم ورود سریع و از طرفی، سهمی هم در بازار گرفتن «پیشنهاد شغلی» ندارند. به‌دلیل آنکه جزو مشاغلی‌اند که اشتغال در آن، نیازمند داشتن مجوز است.
نگارنده از سال ۲۰۱۷ طرحی برای حل مشکل کمبود نیروی متخصص در بخش بهداشت و درمان و به‌ویژه برای پرستاران تهیه کرد که پس از سه سال تلاش و ارتباط با دانشگاه‌ها و کالج‌ها، سازمان‌های مرتبطی که اجازهٔ کار پرستاران را صادر می‌کنند و همچنین مراکز بهداشتی و درمانی که با کمبود نیروی پرستار مواجه‌اند، نهایتاً موفق شد که طرح ارائه‌شده را به مرحلهٔ اجرا بگذارد.
به‌طور خلاصه و بر اساس آنچه در این طرح آمده است، متقاضیان پرستار مهاجرت به کانادا که مدرک زبان آیلتس با نمرهٔ حداقل شش داشته باشند و با مدرک کارشناسی پرستاری در بخش بهداشت و درمان کشور خود حداقل سابقهٔ کار سه‌ساله داشته باشند، در اقدام برای مهاجرت به کانادا واجد شرایط خواهند شد. متقاضیان برای گذراندن دوره‌های مرتبط برای گرفتن مجوز پرستاری وارد کانادا می‌شوند و پس از گرفتن پیشنهاد شغلی از یکی از مراکز بهداشتی و درمانی مشغول به‌کارمی‌شوند و می‌توانند برای اقامت دائم خود اقدام کنند.
در همین‌جا جا دارد که از اعتماد تمامی مؤسسات آموزشی، سازمان‌های ذی‌صلاح و مراکز درمانی به این طرح تشکر ویژه نموده و به دوستان علاقه‌مند هم اعلام شود که برای اجرایی‌کردن این طرح پس از سه سال، واقعاً زحمات شبانه‌روزی کشیده شده و امید است که علاوه بر آنکه کمبود نیروی متخصص پرستار به‌زودی و در یک پروسهٔ دوساله مرتفع شود، متقاضیان این گروه شغلی هم که عملاً پروسهٔ مهاجرتی برایشان متوقف شده بود، راهکاری بسیار سریع و کم‌هزینه را پیشِ رو داشته باشند.
قدم بعدی در این طرح که در حال انجام است، ارتباط با بخش فرهنگی سفارت‌های کانادا در سراسر دنیاست که ضمن ارائهٔ طرح مذکور، از آن‌ها برای همکاری بیشتر دعوت به‌عمل آید. بر همین اساس، با سفارت کانادا در دهلی نو، ابوظبی و مانیل ارتباط آغاز شده است و ادامه دارد.
کمبود نیروی متخصص، یکی از مسائلی است که روی اقتصاد کانادا تأثیر مستقیم دارد. یک نگاه کوتاه و گذرا به پنج سال گذشته و عملکرد سیستم ورود سریع به‌عنوان مرجع پذیرش مهاجر متخصص و آنچه در وزارت مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا در حال انجام است، متوجه می‌شویم که در حال حاضر پذیرش مهاجر از طریق پناهندگی جبران‌کنندهٔ کمبود نیروی متخصص است. مسلماً در بین پناهندگان، متخصصان زیادی وجود دارد، اما مهاجرپذیری از این روش الزاماً مشکل کمبود نیروی متخصص را مرتفع نمی‌کند.
از طرفی و چه بسا مهم‌تر، مشکلات بسیار عدیده‌ای در جلوی راه پزشکان و پرستاران برای گرفتن مجوزهای لازم به‌منظور کار به‌عنوان پزشک یا پرستار، بسیاری را پس از مهاجرت و اخذ اقامت دائم، از دنبال کردن آن پروسهٔ سنگین، طولانی و پردردسر منصرف می‌کند.
پایان