امیرحسین توفیق – ونکوور
سال ۲۰۱۴ آخرین و بهترین سال برای متقاضیان اسکیلد وُرکر بود. بنا به گفتهٔ وزیر وقت مهاجرت کانادا، سال ۲۰۱۴ آخرین سالی بود که متقاضیان برنامهٔ مهاجرتی اسکیلد ورکر می‌توانستند با شیوهٔ گذشته، درخواست‌های مهاجرت‌شان را ارسال کنند. در آن سال ۵۰ گروه شغلی و سقف ۱۰۰۰ پرونده برای هر گروه شغلی معرفی شده بود و متقاضیان واجد شرایطی که مدرک زبان آیلتس خود را آماده داشته و تأییدیهٔ مدرک تحصیلی را نیز اخذ کرده بودند، می‌توانستند اقدام نمایند و اکثر قریب به اتفاق آن‌ها، در همان سال، ویزای اقامت‌شان را دریافت کردند و به کانادا وارد شدند.
در این بین، متقاضیان بسیاری نیز بودند که یا زمانی پرونده‌شان توسط ادارهٔ مهاجرت دریافت شد که ظرفیت آن گروه شغلی تکمیل بود و پرونده به آن‌ها عودت داده شد یا نتوانستند به‌موقع نسبت به اخذ مدرک زبان‌شان اقدام کنند و نهایتاً از قافلهٔ مهاجران اسکیلد ورکر سال ۲۰۱۴ بازماندند.
بنا به وعدهٔ قبلی، از ابتدای سال ۲۰۱۵، سیستم پذیرش مهاجر «ورود سریع» و یا «اکسپرس انتری» معرفی شد و آغاز به کار نمود. این سیستم به‌نحوی طراحی شده است که متقاضیان ۴ برنامهٔ مهاجرتی، از آن طریق می‌بایستی اقدام نمایند؛ متقاضیان برنامه‌های مهاجرتیِ اسکیلد ورکر، اسکیلد تریدز، سابقهٔ کانادایی و اسکیلد ورکر استانی.
کلیهٔ متقاضیانی که از طریق یکی از ۴ برنامهٔ فوق‌الذکر اقدام می‌کنند، پس از تشخیص واجد شرایط بودن و اخذ امتیاز مربوطه، وارد بانک اطلاعاتی‌ای می‌شوند که متقاضیان دیگری نیز با امتیاز خاص خود در آن قرار دارند. وزارت مهاجرت کانادا اغلب به‌طور ماهانه تعدادی از متقاضیان مهاجرت را که نسبت به متقاضیان دیگر از امتیاز بالاتری برخوردارند، انتخاب می‌کنند و برای ادامهٔ پروسه از آن‌ها دعوت به عمل می‌آید. متقاضیانی که انتخاب نمی‌شوند، باید در انتظار انتخاب‌های بعدی بمانند و اگر در نهایت در طول یک‌سال پس از قرارگرفتن در بانک اطلاعاتی انتخاب نشوند، به‌طور خودکار از سیستم حذف می‌گردند و ناچارند از ابتدا مراحل را انجام دهند.
عملکرد ۲۶ ماههٔ این سیستم پذیرش مهاجر، نشان می‌دهد که بسیار ناموفق بوده است. بازار سیاه اخذ پیشنهاد شغلی که خود ۶۰۰ امتیاز داشته و تضمین‌کنندهٔ انتخاب متقاضی بوده است، بسیار داغ شده است! متقاضیانی انتخاب شده‌اند که یا پیشنهاد شغلی داشته‌اند، یا تحصیلات یا سابقهٔ کار کانادایی و متقاضیانی که هیچ‌کدام از این موارد را نداشته‌اند، از قطار «ورود سریع» پیاده شده‌اند.
این سیستم چندین مشکل جدی و اساسی داشته که گریبان‌گیر بسیاری از متقاضیان شده است. به‌ازای هر یک‌سالی که سن متقاضی بالاتر می‌رود، ۵ امتیاز از امتیاز نهایی‌اش کسر می‌شود. این کار به‌طور اتوماتیک انجام می‌گیرد و متقاضیانی که پرونده‌شان تشکیل و نامشان در بانک اطلاعاتی قرار گرفته است، در روز تولدشان ایمیلی از طرف وزارت مهاجرت کانادا دریافت می‌کنند و اعلام می‌شود که هدیهٔ تولد شما، در پروفایل شما قرار گرفته است! درست است، ۵ امتیاز از امتیاز کلی آن‌ها کسر شده است.
متقاضیان دیگری بوده‌اند که در یک روز مشخص، ایمیلی از طرف وزارت مهاجرت کانادا دریافت کرده‌اند که با مراجعه به پروفایل خود، متوجه شده‌اند این سیستم آنان را «فاقد شرایط» تشخیص داده است و حال آنکه چندین ماه، به‌صورت «واجد شرایط» در این بانک اطلاعاتی قرار داشته‌اند. بسیاری از متقاضیان دلیل آن را نمی‌دانند، اما با کمی بررسی مشخص شده است که اعتبار مدرک زبان آیلتس آن‌ها از دو سال گذشته و سیستم بدون اطلاع قبلی آن‌ها را فاقد شرایط تشخیص داده است.
متقاضیانی که برای ادامهٔ پروسه انتخاب می‌شوند، باید هزینهٔ ویزا، عدم سوءپیشینه، آزمایشات پزشکی و کلیهٔ مدارک و فرم‌های مورد نیاز را آپلود کنند و در انتظار انجام پروسه و اخذ ویزای اقامت بمانند. در این بین متقاضیان زیادی با ایمیلی مبنی بر «کامل‌نبودن» پرونده مواجه شده‌اند، پرونده‌شان رد شده و به آن‌ها اعلام شده است که در صورت تمایل می‌توانند مجدداً اقدام نمایند!
تا پیش از این با فرض کامل‌نبودن پرونده، اعلام نقص مدرک صادر می‌شد و متقاضی زمانی را فرصت داشت تا پرونده‌اش را تکمیل کند. اما با برنامه و سیستم جدید نه‌تنها این فرصت به متقاضی داده نمی‌شود، بلکه موارد بسیار زیادی بوده است که به‌دلیل حجم بسیار زیاد مدارک ارسال‌شده، آفیسر بررسی‌کنندهٔ پرونده، مدرکی را ندیده است یا متقاضی آن را در محل دیگری آپلود کرده است و این موارد منجر به مردودشدن پرونده شده که دلیلش هم اشتباه صددرصد آفیسر است و متأسفانه اغلب هم اعتراض راه به جایی نمی‌برد.
مسئولین بسیاری از استان‌ها و دست‌اندرکاران امر مهاجرت در طول این مدت بارها هشدار داده‌اند که کانادا در آیندهٔ نزدیک به‌دلیل ناکارآمدبودن این سیستم، با مشکل جدید و کمبود شدید نیروی کار و متخصص مواجه خواهد شد. افرادی که سابقهٔ کار کانادایی یا تحصیلات و حتی پیشنهاد شغلی از یک کارفرمای کانادایی داشتند، از طریق برنامهٔ مهاجرتی سابقهٔ کار کانادایی می‌توانستند اقدام کنند و یکپارچه‌سازی این برنامه با برنامهٔ اسکیلد ورکر، کاری اشتباه بود که علاوه بر مشکلاتی که این سیستم داشته، کمبود نیروی متخصص را هم ایجاد کرده است و قطعاً در سال‌های آینده، سیستم مهاجرتی کانادا مشکلات عدیده‌ای را شاهد خواهد بود.