اتاق مشاوره – اگر شاهدِ خشونت علیه کودکان‌اید، وظیفه چیست؟

منیژه غفاری – ونکوور

خانم غفاری عزیز،

لطفاً بفرمایید، اگر کسی شاهد عمل خشونت‌آمیزی از سوی والدین نسبت به کودکشان باشد، چه باید بکند؟

م. ص. – برنابی

بابت سؤال بسیار مفید و ارزشمندتان بی‌نهایت سپاسگزارم. جواب کوتاه به این سؤال این است که بر اساس قوانین حمایت از کودکان کانادا و ایالت بریتیش کلمبیا، وظیفهٔ قانونی هر فرد ساکن این کشور است، در صورتی‌که باور دارد کودک یا نوجوانی زیر سن ۱۹ سال مورد آزار یا بی‌توجهی قرار می‌گیرد، نگرانی خود را به کارمندان وزارت کودکان و رشدوحمایت خانواده اطلاع دهد. این خط کمکیِ دائمیِ ۲۴ ساعته و در ۷ روز هفته در اختیار شهروندان است: ‎ ۱-۸۰۰-۶۶۳-۹۱۲۲   

اگر کودک یا نوجوانی در تحتِ خطرات جدی در شرایط اضطراری است، ابتدا از طریق شمارهٔ ۹۱۱ با پلیس تماس بگیرید تا کمک‌های فوری مورد نیاز انجام گیرد و بلافاصله با خط ۲۴ ساعتهٔ وزارت کودکان و رشدوحمایت خانواده که در بالا آمده، برای اطلاع‌رسانی و تشخیص اینکه آیا به کمک‌های بیشتری نیاز است یا خیر، تماس بگیرید. این کار بر اساس قانونی‌ است که «وظیفهٔ قانونی گزارش آزاروخشونت یا مظنون به آزاروخشونت» (Duty to Report Abuse or Suspect Abuse) نام دارد.

بر بستر این قانون، وظیفهٔ قانونی شماست که خشونت علیه کودکان و نوجوانان را گزارش کنید و اگر خطری برای کودکی اتفاق بیافتد و ثابت شود که شما بر آن واقف بوده‌اید، از نظر قانونِ حمایت از کودکان و نوجوانان، شما نیز شریک جرم خواهید بود. به چه جرمی؟ از سوی دادستان که از حقوق کودک و نوجوان حمایت می‌کند، به‌‌دلیل بی‌توجهی (Neglect) مورد بازجویی و حق‌طلبی، قرار خواهید گرفت.

در هنگام گزارش چه احتیاج دارید و مددکار اجتماعی از شما چه سؤالاتی خواهد کرد؟

مددکار اجتماعی از شما نام، شمارهٔ تلفن و نوع رابطه‌تان را با کودک یا نوجوان سؤال خواهد کرد، اما شما موظف به جواب‌دادن به این سؤالات نیستید، و می‌توانید به‌عنوان ناشناس و بی‌نام نیز گزارش خود را بدهید. احتمال پرسیدنِ این‌گونه سؤالات خواهد بود:

• نام و محل آدرس کودک / نوجوان
• آیا نگرانی و فوریتی برای حفظ امنیت کودک / نوجوان دارید؟
• چرا فکر می‌کنید که این کودک / نوجوان در خطر است؟
• آیا کودک / نوجوان با شما مطلبی را که موجب نگرانی باشد، مطرح کرده است؟
• سن کودک / نوجوان و میزان آسیب‌پذیری او چیست؟
• هر گونه اطلاعی که ممکن است در مورد خانواده، والدین یا فرد مشکوک به جرم دارید.
• آیا این اولین‌بار است که در این مورد می‌دانید، یا از قبل هم چیزهایی می‌دانسته‌اید؟

و سؤالاتی از این قبیل.

به یاد داشته باشد که برای گزارش‌دادن، احتیاج به اطلاعات زیادی ندارید. در کمک‌رسانی به کودک / نوجوان که در شرایط اسف‌باری به‌سر می‌برد، زمان و سرعت‌عمل نقش تعین‌کننده‌ای دارد، نه اینکه چقدر از شرایطش اطلاع دارید. هر پرونده‌ای ویژگی خاص خود را دارد و بر مبنای آن کمک‌رسانی لازم به کودک / نوجوان، و در صورت نیاز، به خانواده انجام می‌گیرد. نهادهای غیرانتفاعی بسیاری هستند که با کودکان و نوجوانان کار می‌کنند، ولی هیچ‌یک از آن‌ها در شرایط اضطراری مفید نیستند. اگر شرایط اضطراری نیست، بسیاری از این نهادها نه تنها برای کودکان و نوجوانان بلکه برای خانواده نیز بسیار مفید و کارآمدند. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید با من تماس بگیرید.    

ولی اجازه دهید موضوع خشونت علیه کودکان را کمی بشکافیم.

مروری کوتاه به قانون حمایت از کودکان و نوجوانان در کانادا و بریتیش کلمبیا

توضیح حقوق کودکان و نوجوانان این است که همهٔ کودکان حق دارند که شاد وسالم برخوردار و از هرگونه آسیب روحی، روانی، فیزیکی و فکری به‌دور باشند و در مقابل آن‌ها محافظت شوند. در قانون کانادا و بی‌سی قوانین مشخصی داریم که این حقوق را حمایت می‌کند. این حقوق تحت قانون ‎«Child, Family & Community Service Act» (CFCSA)‎ پیاده شده است. قانون CFCSA تمام استانداردهای ناظر بر والدین، قیم، یا هر کسی که از کودکان نگهداری می‌کند را، توضیح می‌دهد و معین می‌کند. در صورتی‌که والدینی نتوانند مسئولیت خود را انجام دهند، الزام قانونی را نیز تعیین می‌کند. وزارت کودکان و رشدوحمایت خانواده Ministry of Children and Family Development که ما آن را به نام Social Services می‌شناسیم، مددکارهای اجتماعی‌ای دارند که کارشان تنها حمایت از حقوق کودکانی است که در شرایط دشوار زندگی می‌کنند.  

قانون مهم دیگری که به خانواده مربوط است، قانون خانواده The Family Law Act است. این قانون تعیین‌کنندهٔ حقوق کودکان و وظایف و مسئولیت‌های والدین را در هنگام جدایی یا طلاق در قبال کودکان، در شرایطی که والدین بر سر نگهداری کودکان توافق ندارند، تعیین می‌کند. پس، دو قانون در کنار یکدیگر عمل می‌کنند ولی اهداف جداگانه‌ایی دارند.  

حقوق و نیازهای ابتدایی کودک این است که در محیطی سالم و امن، بدون آزار و خشونت و بی‌توجهی  رشد کند. بنابراین وظایف نگهداری از کودکان و نوجوانان شامل موارد زیر است:

• کودک باید امنیت ‌عاطفی، روحی، جنسی و جسمی در محیط زندگی خود داشته باشد
• کودک باید برای هر روز غذای کافی داشته باشد
• کودک باید پوشاک و مسکن و بهداشت داشته باشد
• کودک نبــاید مورد طرد و بی‌توجهی قرار گیرد
• کودک باید در مقابل هرگونه آسیب‌های فیزیکی و عاطفی حمایت شود
• کودک باید از هر گونه آسیب‌های عاطفی که ناشی از رفتارهای بین والدین است، محافظت شود
• کودک باید در برابر هر گونه فشارٍ حاصل از خشونت‌های خانوادگی حمایت شود؛ به‌خصوص اگر سرپرست اصلی کودک مورد خشونت و آزار قرار گیرد، زیرا خشونت‌های خانوادگی تأثیرعمیق روحی بر روی کودکان ناظر دارد
• کودک باید از هر گونه خشونت‌های جنسی، در معرض تماشای صحنه‌های پورنوگرافی، سوءاستفاده‌های جنسی یا بهره‌برداری مالی، محفوظ باشد. این‌ها شامل هرگونه استفاده و بهره‌کشی به‌منظور استفاده‌ و سودجویی مالی؛ سوءاستفاده و بردگی جنسی؛ استفاده و بهره‌کشی است.

بهره‌برداری از کودکان زیر سن قانونی برای ایجاد سود، قدرت، جایگاه اجتماعی یا استفاده‌های جنسی، یکی از فاجعه‌انگیزترین بیماری‌های دنیای امروز ماست.

خشونت علیه کودکان به پنج گروه اساسی تقسیم می‌شود:

• آزار و اذیت‌ عاطفی و احساسی (Emotional Abuse)،
• آزار و اذیت‌ جسمی (Physical Abuse)،
• بی‌توجهی و غفلت (Neglect)،
• آزار و اذیت یا بهره‌کشی جنسی (Sexual Abuse or Sexual Exploitation) مانند:
  • هرگونه تماس یا لمس کودک با مقاصد جنسی یا سکسی، یا اجبارکردن کودک به لمس‌کردن بخش‌های جنسی بدن بزرگسالان
  • استفاده‌ از کلمات نامناسب جنسی و سکسی در حضور کودک یا در مورد کودک
  • درگیرکردن کودک در فیلم‌های پورنوگرافی
  • نشان‌دادن صحنه‌های پورنوگرافی به کودکان
  • ازدواج‌های زودرس
  • تجاوز(Rape)
  • تجاوز درون خانوادگی، سوءاستفاده‌های جنسی به وسیلهٔ محارم (Incest Sexual Assault)
  • بردگی جنسی (Sexual Slavery)
  • انتقال کودکان زیر سن قانونی از یک کشور به کشور دیگر یا استانی به استان دیگر برای فروش، به‌منظور هر یک از استفاده‌های بالا
• آزار و اذیت یا بهره‌برداری از کودکان (Child Exploitation) مانند:
  • کودکان کارگر
  • کودکان سرباز

بر اساس نتایج به‌دست آمده از تحقیقات، ارتکاب خشونت علیه کودکان آثار بسیار ناگواری بر سلامتی روحی و جسمانی کودکان یا قربانیان بازماندهٔ آن دارد. نمونهٔ رایج این آسیب‌های ‌روحی، عاطفی، فیزیکی و اجتماعی از جمله بیماری‌هایی نظیر تشویش، دل‌نگرانی‌های دائمی، اضطراب‌های روانی، خودآزاری، افسردگی، خشم، وسواس، اعتمادبه‌نفس پایین، ازخودبیزاری، خودکشی، اعتیاد، اختلال گسستگی، خیال‌پردازی، احساس شرم و گناه، ترس، بدخوابی (پرخوابی، کم‌خوابی، اضطراب‌خوابی، کابوس در خواب، شب‌ادراری)، اختلال در خورد و خوراک (پرخوری، کم‌خوری، پراکنده‌خوری، تکه‌خوری، تهوع)، ترس از حضور در اجتماع، مشکلات در حافظه و شکست‌های تحصیلی تنها نمونه‌های کوچکی از مجموعهٔ آسیب‌های وارده به کودکان آزاردیده است. در بسیاری مواقع این آسیب‌ها فرد را تا سنین بالا همراهی می‌کند و تأثیرات خود را در زمینه‌های مختلف زندگی خانوادگی یا شغلی فرد می‌گذارد.  

در این مطلب تمرکز جواب ما تنها روی وظایف قانونی شما به‌عنوان یک شهروند کانادایی برای گزارش خشونت احتمالی به کودکان و نوجوانان، بوده است. من به شما پیشنهاد می‌کنم اگر به مواردی برخوردید که مطمئن نیستید چه باید بکنید، با شمارهٔ ‎ ۱-۸۰۰-۶۶۳-۹۱۲۲با نام مستعار تماس بگیرید و با قوانین «وظیفهٔ قانونی گزارش آزاروخشونت یا مظنون به آزاروخشونت» (Duty to Report Abuse or Suspect Abuse) بیشتر آشنا شوید.

همهٔ ما باید به یاد داشته باشیم که حمایت و سلامت کودکان و نوجوانان مسئولیتی اجتماعی و وظیفهٔ همهْ ماست.

صلح و آرامش را برای همهٔ شما عزیزان آرزومندم.

با مهـر و محبت،

منیژه غفاری

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

منابع:

Report Child abuse in BC

http://www2.gov.bc.ca/gov/content/safety/public-safety/protecting-children/reporting-child-abuse

Responding to Child Welfare Concerns

http://www2.gov.bc.ca/assets/gov/public-safety-and-emergency-services/public-safety/protecting-children/childabusepreventionhandbook_generalpublicbooklet.pdf

Family Law In BC

http://www.familylaw.lss.bc.ca/guides/childpro_makecomplaint/makecomp_yourrightsresp.php#childrenRights

Child protection in  BC ,Farsi

http://www.publiclegaled.bc.ca/wp-content/…/Farsi-Caring-for-Children-2013-web.pdf

https://tavaana.org/sites/default/files/Declaration%20of%20the%20Rights%20of%20the%20Child.pdf

http://www.unicef.org/violencestudy/reports/SG_violencestudy_farsi.pdf