مسعود سخایی‌پور، LJI Reporter – ونکوور
ایرانیان ونکوور طی روزهای شنبه ۱۴ و یکشنبه ۱۵ سپتامبر ۲۰۲۴، با برگزاری تجمعاتی در شهر ونکوور در دومین سالگرد به‌قتل‌رسیدن مهسا امینی به‌دست نیروهای گشت ارشاد جمهوری اسلامی، اعتراضات هم‌وطنانشان در ایران و تداوم جنبش «زن، زندگی، آزادی» را در این‌سوی دنیا یادآور شدند.
روز شنبه ۱۴ سپتامبر، تعدادی از جوانان در ونکوور به‌یاد مهسا امینی و دیگر قربانیان جنبش دوچرخه‌سواری کردند. با وجود هوای بارانی در آن روز، این برنامه برگزار شد و دوچرخه‌سواران با حمل نمادهایی از جنبش «زن، زندگی، آزادی» با مردم صحبت کردند و آن‌ها را به تجمع روز یکشنبه در آرت گالری ونکوور دعوت کردند.
روز یکشنبه ۱۵ سپتامبر، دو تجمع یکی مقابل و دیگری پشت ساختمان آرت گالری برگزار شد. طی تجمع دوم که شامل بخش‌های زیادی ازجمله سخنرانی‌های مختلف، رقص و پخش موسیقی بود، بونیتا زاریلو، نمایندهٔ مجلس عوام از منطقهٔ پورت مودی-کوکئیتلام، پس از معرفی خود و تصدیق ایستادن بر مکان واگذارنشده‌ای که متعلق به بومیان است و نیز تأکید بر اهمیت نشان‌دادن همبستگی با جنبش مردم ایران با برگزاری چنین تجمعاتی، در بخشی از سخنانش گفت:
«من می‌دانم که بسیار از شما برای داشتن امنیت به اینجا آمده‌اید، و می‌دانیم که مهسا امینی به چنین امنیتی دست نیافت. بسیاری از افراد که می‌آیند و با من صحبت می‌کنند، می‌گویند آنچه مهم است این است که ما کنار هم بایستیم و مهسا را به یاد آوریم و البته آن‌هایی را که برای داشتن امنیت مبارزه می‌کنند. و من فکر می‌کنم در آنچه در سراسر دنیا و قطعاً در افغانستان دارد اتفاق می‌افتد، می‌بینیم که زنان همواره در حاشیه قرار گرفته‌اند. ما باید به ایستادگی و مبارزه ادامه دهیم و «زن، زندگی، آزادی» را یادآور شویم. اهمیت این جنبش و اینکه تمام شمایی که امروز در اینجا ایستاده‌اید، این است که کنار هم بایستید تا بگویید این [مسائل] همچنان دارد در ایران اتفاق می‌افتد، اعدام‌ها همچنان دارد اتفاق می‌افتد، آزار و اذیت و شکنجهٔ کارگرانی که کار هم ایستاده‌اند همچنان دارد اتفاق می‌افتد، و باید که متوقف شود… »
در این تجمع همچنین هوریران سهراب، داغدارِ چهار تن از جانباختگان پرواز پی‌اس۷۵۲ ازجمله دخترش زنده‌یاد نگار برقعی، «بیانیهٔ انجمن خانواده‌های جانباختگان پرواز PS752 به‌مناسبت دومین سالگرد قتل حکومتی مهسا ژینا امینی و آغاز انقلاب زن، زندگی، آزادی» را خواند:
«دو سال از روزهای به‌قتل‌رسیدن مهسا ژینا امینی گذشت. جنایتی دیگر به‌دست جمهوری اسلامی رقم خورد که منجر به خیزش بزرگ زن، زندگی، آزادی در ایران و سراسر جهان شد.
در روزهای پس از این قتل جمهوری اسلامی چون همیشه پاسخ معترضان را با گلوله داد. صدها نفر کشته شدند، ده‌ها نفر چشمانشان را از دست دادند، بسیاری به چوبهٔ دار سپرده شدند، خانواده‌های بسیاری چشم‌به‌راه عزیزان‌شان ماندند و بسیاری از مبارزین همچنان در زندان هستند.
ما در خارج از کشور در برابر ظلم و بی‌عدالتی ساکت ننشستیم. ما در پیوند با هم‌وطنان شجاعمان در ایران به خیابان‌ها آمدیم، در راهپیمایی‌های بزرگ شرکت کردیم، رسانه‌های دنیا را دعوت کردیم تا عمق جنایت‌پیشگی حکومت اسلامی را به اطلاع افکار عمومی دنیا برسانند و تلاش کردیم صدای ایران در دنیای آزاد باشیم.
پس از دو سال می‌توان گفت که جنبشِ عدالت‌خواهی و آزادی‌خواهیِ مردم ایران زنده‌تر از همیشه نفس می‌کشد. با اینکه جمهوری اسلامی تلاش می‌کند اوضاع را عادی جلوه دهد و بر شانه‌های مردم ستمدیدهٔ ایران بایستد و به دنیا بگوید در کنترل شرایط موفق بوده است اما تصویری که از ایران به ما می‌رسد تصویر مبارزه و ایستادگی‌ست. دادخواهان، زنان، معلم‌ها، کارگران، پرستاران، بازنشستگان، دانشجویان و بسیاری از مردم در پیِ عدالت و آزادی هستند و می‌دانند رسیدن به دموکراسی دیگر هدفی دور از دسترس نیست.
ما در انجمن خانواده‌های جانباختگان پرواز PS752 در کنار مردم ایران تا رسیدن به آزادی، دموکراسی و عدالت می‌ایستیم. ما تا روز جاری‌شدن عدالت برای عزیزانمان و تمامی کسانی که به‌ظلم جان خود را از کف دادند از مسیری که پیموده‌ایم بازنمی‌گردیم.
ما قاتلین فرزندان ایران را نه فراموش می‌کنیم و نه می‌بخشیم.»
پس از آن پرستو آشتی بیانیهٔ جاناتان ویلکینسون، وزیر انرژی و منابع طبیعی کانادا و نمایندهٔ مجلس عوام از منطقهٔ نورث ونکوور، را خواند:
«درحالی‌که برای بزرگداشت دومین سالگرد قتل غم‌انگیز مهسا امینی گرد هم می‌آییم و همچنان خواستار اجرای عدالت برای زندانیان سیاسی در ایران هستیم، من می‌خواهم عمیق‌ترین همبستگی و حمایت خود را اعلام کنم. اقدامات وحشیانهٔ رژیم کنونی ایران نسبت به مردمش، ازجمله سرنگونی غیرقابل‌توجیه پرواز پی‌اس۷۵۲ و قربانی‌شدن بسیاری از ایرانیان جوان و آینده‌دار که در مقابل این وحشیگری ایستادگی کردند، یادآوری آشکار نیاز به عدالت و پاسخگویی در ادامهٔ مبارزه برای آزادی است.
امسال، دولت کانادا با معرفی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به‌عنوان یک سازمان تروریستی، مواضع قاطع خود را در برابر رژیم تقویت کرده است و بر تعهد ما برای مقابله با وحشیگری و سرکوبی که بر مردم ایران تحمیل شده است، تأکید می‌کند.
ما قاطعانه در برابر بی‌عدالتی‌های این رژیم می‌ایستیم و بر حمایت خود از ارزش‌های عدالت، حقوق بشر و آزادی تأکید می‌کنیم.
اعضای حزب لیبرال کانادا کفالت سیاسی زندانیان را به عهده گرفته‌اند تا نام و یاد آن‌ها را درحالی‌که جهان برای آزادی‌شان می‌جنگد، زنده نگه دارند. من به‌ویژه تحت تأثیر مواردی همچون دکتر قره‌حسنلو، فرزانه قره‌حسنلو، محمد رخشانی و البته توماج صالحی قرار گرفتم و شخصاً کفالت سیاسی این چهار نفر را که همچنان از بی‌عدالتی و زندان رنج می‌برند، به عهده گرفتم. شجاعت آن‌ها در مواجهه با چنین ناملایماتی نشان‌دهندهٔ مبارزهٔ گسترده‌تر برای آزادی و حقوق بشر در ایران است. کانادا در کنار مردم ایران در مبارزه برای کرامت و آزادی می‌ایستد.
بیایید با هم به ایستادگی در کنار یکدیگر، دفاع از عدالت و اتحاد در برابر ظلم ادامه دهیم. درحالی‌که گرد هم می‌آییم تا یاد و خاطرهٔ مهسا امینی و افراد بی‌شماری را که رنج کشیده‌اند و جان باخته‌اند گرامی بداریم، به یاد داشته باشید که صدای آن‌ها شنیده می‌شود؛ زن، زندگی، آزادی.»
در پایان این تجمع، مریم زارعی، مادر زنده‌یاد معصومه قوی و زنده‌یاد مهدیه قوی از جانباختگان پرواز پی‌اس۷۵۲، سخنانی ایراد کرد:
«سالگرد مهسا امینی، دختری که به نماد ظلم‌ستیزی و آزادی‌خواهی بدل شد، یکی از تلخ‌ترین و در عین حال پرافتخارترین روزهای تاریخ معاصر ایران است. مهسا، دختری که به‌خاطر چند تار مو توسط گشت ارشاد حکومت دیکتاتوری خامنه‌ای به‌طرز بی‌رحمانه‌ای کشته شد، اکنون نه‌تنها نامش در دل همهٔ ایرانیان بلکه در قلب تمام مردم آزادی‌خواه جهان جاودانی شده است. ما در اینجا جمع شده‌ایم تا به‌یاد مهسا و هزاران جوان دیگری که در راه آزادی و کرامت انسانی جان خود را از دست داده‌اند، ادای احترام کنیم. مهسا امینی تنها یک قربانی نبود، او تبدیل به شعله‌ای شد که در قلب ملت ایران و زنان شجاع آن روشن شد. در این سالگرد، بیایید به‌یاد مهسا و همهٔ قربانیان این مبارزه، صدای خود را بلند کنیم. بیایید با هم متحد و برای ایرانی آزاد بدون سرکوب و تبعیض تلاش کنیم. راه مهسا، راه همهٔ ماست. «زن، زندگی، آزادی» تنها یک شعار نیست. این یک عهد است که هرگز فراموش نخواهد شد. ما قاتلین فرزندان ایران را نه می‌بخشیم و نه فراموش می‌کنیم. زن، زندگی، آزادی.»
شرکت‌کنندگان در این تجمع در پایان با حمل پلاکاردهایی در خیابان‌های اطراف راهپیمایی کردند.
شایان ذکر است که طی روزهای ۱۴ و ۱۵ سپتامبر، چند تجمع دیگر نیز در نقاط مختلف مترو ونکوور برگزار شد که متأسفانه امکان پوشش همهٔ آن‌ها را نیافتیم.
در پایان این گزارش توجه شما را به تصاویری از تجمعات یادشده و نیز برنامهٔ دوچرخه‌سواری به‌یاد قربانیان جنبش «زن، زندگی، آزادی» جلب می‌کنیم.
عکس‌های برنامهٔ دوچرخه‌سواری: رضا سامان‌فر و پویا علاقه‌بند