علیرضا فدایی – ونکوور
فوتبال‌دوستان تابستان خیلی خوبی را پشت سر گذاشتند. مسابقات قهرمانی فوتبال اروپا و آمریکا هم‌زمان با هم و فینال هم در یک روز برگزار شدند. با وجود رشد و توسعهٔ فوتبال در آفریقا و آسیا، تمامی قهرمانان جام جهانی فوتبال تاکنون از اروپا و آمریکای جنوبی بوده‌اند.
قدمت مسابقات فوتبال آمریکای جنوبی به پیش از جام جهانی می‌رسد و این تورنمنت قدیمی‌ترین مسابقات فوتبال دنیاست که هنوز در جریان است. از دههٔ ۹۰ میلادی این مسابقات به‌نحوی به قهرمانی قارهٔ آمریکا بدل شده است.
با حضور سه قهرمانِ چندین دورهٔ جام جهانی یعنی برزیل، آرژانتین و اروگوئه این مسابقات از نظر کیفیت دست‌کمی از مسابقات اروپا ندارد. امسال اما توجه گروه جدیدی هم به مسابقات جلب شد.
تیم کانادا که برای اولین‌بار در مسابقات حضور یافته بود، شگفتی‌ساز جام شد. این تیم که در گروه آرژانتین، شیلی و پرو قرار گرفته بود، از نظر سابقه ضعیف‌ترین تیم گروه بود و انتظار می‌رفت که بعد از سه شکست حذف شود. در بازی اول کانادا مقابل تیم آرژانتین، قهرمان جهان، قرار گرفت که فوق‌ستارهٔ خود لیونل مسی را هم همراه داشت. آرژانتین که با داشتن ستاره‌هایش مشخص بود اصلاً کانادا را دست‌کم نگرفته، سوار بر بازی بود و در نهایت دو بر صفر برنده شد. ولی کانادا چندان هم دست‌وپابسته نبود و بازی آبرومندانه‌ای ارائه داد.
آنچه بعد از این بازی روی داد ولی شاید ورای تصور خیلی‌ها بود. پرو و شیلی که سابقهٔ قهرمانی این جام و چندین حضور در جام جهانی را دارند، از نظر سابقه و اعتبار بی‌شک بالاتر از کانادا هستند. تیم کانادا با اولین پیروزی‌اش در این جام با یک گل در مقابل پرو و تساوی با شیلی به عنوان تیم دوم پس از آرژانتین به مرحلهٔ یک‌چهارم نهایی صعود کرد تا در مقابل ونزوئلا قرار بگیرد. با اینکه ونزوئلا جزو قدرت‌های فوتبال دنیا محسوب نمی‌شود، ولی باز هم به‌عنوان تیم اول صعودکننده از گروهش با سه برد نمایش خوبی ارائه داده بود. بازی در وقت قانونی مساوی شد و طبق مقررات مسابقات، مستقیم به پنالتی رفت و در نهایت شگفتی کانادا با پیروزی به نیمه‌نهایی جام رسید.
بازی تکراری مقابل آرژانتین با نتیجهٔ تکراری دو بر صفر به پایان رسید تا کانادا برای بازی رده‌بندی حریف اروگوئه شود. در حالی‌که تا دقایق پایانی کانادا دو بر یک در بازی جلو بود، لویس سوارز یکی از بهترین بازیکنان جهان گل مساوی را به ثمر رساند. در نهایت کانادا در ضربات پنالتی بازی را واگذار کرد تا به مقام چهارم مسابقات رضایت دهد؛ عنوانی که فکر نمی‌کنم از ذهن خوش‌بین‌ترین هوادارن کانادا هم می‌گذشت.
کانادا که یکی از سه میزبان جام جهانی بعدی است، با این عنوان خیز بزرگی برداشته که نتایج قابل‌قبولی در جام جهانی بگیرد. پس از سال‌ها درخشش بین‌المللی در فوتبال زنان، این رتبه ادامهٔ پیشرفت فوتبال مردان پس از حضور در جام جهانی ۲۰۲۲ است. ببینیم آیا کانادا در سومین حضور خود در جام جهانی خواهد توانست به مرحلهٔ بعدی راه پیدا کند.
در نهایت تیم آرژانتین با پیروزی یک بر صفر مقابل کلمبیا باز هم به قهرمانی پیاپی رسید تا هم رکورد تعداد قهرمانی خود در این مسابقات را حفظ کند و هم به روال قهرمانی‌های پیاپی خود در مسابقات اصلی ادامه دهد. این رکورد آرژانتین در قهرمانیِ کوپا آمریکا، جام جهانی و باز هم کوپا آمریکا یادآور موفقیت‌های تیم اسپانیا در مسابقات اروپا و جام جهانی بین سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲ است.
در خاطرهٔ من فینال این مسابقات اولین بازی نهایی یک مسابقهٔ بزرگ و معتبر است که با تأخیر، آن هم بیش از یک ساعت، برگزار شد. شمار بسیاری از هواداران دو تیم بدون بلیت وارد ورزشگاه شدند و کارنامهٔ مردودی برای برگزارکنندگان به‌جا گذاشتند. آمریکا که دو سال دیگر میزبان بیشترین تعداد بازی‌های جام جهانی است، با انتقادات بسیاری در میزبانی مواجه شد که البته بزرگ‌ترین نقطهٔ منفی آن همان بازی نهایی بود. باید دید آمریکایی‌ها از این تجربه درس می‌گیرند تا در این بین ضعف‌های خود را بپوشانند. این حوادث پرسش‌هایی را هم در مورد وضعیت امنیتی در مسابقات برگزارشده در کانادا برانگیخت. باید ببینیم هزینه‌های امنیتی برگزاری مسابقات جام جهانی بیشتر هم خواهد شد یا خیر.
برگزاری مسابقات بزرگ مثل جام جهانی یا المپیک چندین سال می‌شود که زیر سؤال رفته است. گردش اقتصادی و درآمد جهانگردی این مسابقات گویا در طول سالیان اغلب توجیه‌گر هزینه‌های گزاف آن نبوده است. باید دید چه راه‌حلی وجود دارد که این رویدادهای ورزشیِ تاریخ و خاطره‌ساز ادامه پیدا کنند.