سیما غفارزاده – ونکوور
به‌دنبال استعفای کرولین بنت (Carolyn Bennett)، نمایندهٔ لیبرالِ منطقهٔ تورنتو-سنت پاولز در مجلس عوام کانادا، دوشنبهٔ هفتهٔ گذشته، ۲۴ ژوئن ۲۰۲۴، انتخاباتی میان‌دوره‌ای در این حوزه برگزار شد. این انتخابات میان‌دوره‌ای در نوع خودش بی‌نظیر بود و چشم کانادایی‌ها به نتیجهٔ آن دوخته شده بود چرا که بسیاری اعتقاد داشتند این به‌معنای رفراندومی‌ست دربارهٔ آیندهٔ جاستین ترودو و حزب لیبرال.
در نهایت، نتیجهٔ این انتخابات با رکورد ۸۴ کاندیدایی که در آن شرکت کرده بودند، به‌نفع تیم ترودو نبود و این حوزهٔ انتخاباتی پس از بیش از ۳۰ سال متوالی که لیبرال‌ها در آن بر سر قدرت بودند، به دست حزب محافظه‌کار افتاد و دان استوارت (Don Stewart) جایگزین کرولین بنت شد. استوارت با اختلاف ۵۹۰ رأی، لسلی چرچ (Leslie Church)، نامزد لیبرال‌ها، را شکست داد، این در حالی‌ست که در انتخابات سال ۲۰۲۱، لیبرال‌ها در همین حوزه با اختلاف بیش از ۱۰٬۰۰۰ رأی محافظه‌کارها را شکست داده بودند.
انتخابات میان‌دوره‌ای به‌ندرت تأثیرات گسترده در روند سیاسی دولت‌های حاکم دارند، اما شکست لیبرال‌ها در این حوزه کمی رکوردشکن‌تر از اغلب موارد مشابه بوده است. وقتی کرسی‌ها در انتخابات میان‌دوره‌ای از حزبی به حزب مخالف تغییر می‌کنند، معمولاً به این دلیل است که آرای کاندیداهای دو حزب در انتخابات قبلی نسبتاً نزدیک بوده است. اما در این مورد خاص، چنین نبود؛ کرولین بنت، به‌عنوان نامزد لیبرال‌ها، به‌راحتی برندهٔ حوزهٔ تورنتو-سنت پاولز شده بود.
لیبرال‌ها معمولاً هیچ‌وقت نگرانی‌ای از بابت کرسی‌های تورنتو نداشتند؛ به‌طور مثال، زمانی‌که دو کرسی در حوزه‌های مرکز تورنتو و مرکز یورک، که در دست لیبرال‌ها بود و در سال ۲۰۲۰ خالی شد، هر دو به‌راحتی از سوی نامزدهای جدید لیبرال اشغال شد.
آخرین باری که لیبرال‌ها در انتخابات میان‌دوره‌ای در حوزه‌های تورنتو شکست خوردند، به سال ۱۹۸۱ و به زمان نخست‌وزیری پیِر ترودو برمی‌گردد؛ زمانی‌که او، نمایندهٔ حوزهٔ اسپاداینا، پیتر استالری، را به نمایندگی مجلس سنا منصوب کرد با این فرض که به‌راحتی نمایندهٔ دیگری جای او را در این حوزهٔ امن و بی‌دردسر خواهد گرفت، اما ماجرا آن‌طور که لیبرال‌ها فکر می‌کردند، پیش نرفت و در عوض این حوزه به دست نیودموکرات‌ها افتاد.
از نکات حاشیه‌ای جالب‌توجه در انتخابات میان‌دوره‌ای اخیر اینکه رکورد طولانی‌ترین برگهٔ رأی‌گیری در کانادا شکست. گفته می‌شود با توجه به تعداد کاندیداهای شرکت‌کننده در این انتخابات، طول برگهٔ رأی‌گیری نزدیک به یک متر بوده است! همچنین اولین کاندیدای انتخاباتی در تاریخ کانادا که حتی یک رأی هم به نامش شمرده نشد، شخصی به‌نام فلیکس-آنتوان هَمِل بوده که چون خودش در آن حوزه زندگی نمی‌کند، نتوانسته به خودش رأی بدهد و البته هیچ‌کس دیگری هم زحمت گذاشتن یک علامت تیک کنار نام او را به خود نداده است.
و اما علی‌رغم انتظارات برای کناره‌گیری جاستین ترودو پس از این شکست تکان‌دهنده، حتی با وجود انتقاداتی از طرف برخی از افراد حزب متبوعش، او گفت که متعهد است در مقام نخست‌وزیری بماند.
جاستین ترودو در واکنش به نتیجهٔ انتخابات میان‌دوره‌ای اخیر در بیانیه‌ای مطبوعاتی گفت: «بدیهی‌ست که این نتیجه‌ای نبود که ما می‌خواستیم، اما می‌خواهم واضح بگویم که نگرانی‌ها و ناامیدی‌های شما را می‌شنوم… چنین برهه‌هایی از زمان آسان نیست، و واضح است که من و کل تیمم کار بسیار سخت‌تری برای ارائهٔ پیشرفت ملموس و واقعی داریم به‌طوری‌که کانادایی‌ها بتوانند آن‌ها را ببینند و حس کنند.»
ترودو همچنین در بخشی از مصاحبهٔ سالانه‌اش در «روز کانادا» با سی‌بی‌سی به خبرنگار این شبکهٔ خبری گفت: «همیشه بعد از یک باخت سخت، بازتاب‌های زیادی وجود دارد، اما در عین حال کارهای زیادی برای انجام‌دادن هم وجود دارد.» و افزود: «من متعهدم که هر روز کارِ ساختن کانادایی بهتر را به انجام برسانم، بنابراین مشتاقانه منتظر روز کانادای سال آینده و «روز کانادا»های بسیار بیشتری هستم.»
پیِر پوئلیور، رهبر حزب محافظه‌کار کانادا، در واکنش به پیروزی دان استوارت گفت که مردم منطقه به «حذف مالیات، ساخت خانه، اصلاح بودجه و توقف جرم و جنایت رأی دادند.» او همچنین گفت نتیجهٔ این انتخابات یعنی «ترودو نمی‌تواند این‌طور ادامه دهد و باید هم‌اکنون انتخابات عمومی اعلام کند.»
جاگمیت سینگ، رهبر حزب ان‌دی‌پی، در واکنش به نتیجهٔ شگفت‌آور انتخابات میان‌دوره‌ای هفتهٔ گذشته گفت نتایج این انتخابات نشان داد که کانادایی‌ها چقدر از لیبرال‌ها به‌رهبری جاستین ترودو خسته و ناامیدند. او به خبرنگاران در پاسخ به پرسش‌هایشان در این‌باره گفت: «ما به این [نتیجه] به این عنوان نگاه می‌کنیم که مردم واقعاً دارند پیامشان را ارسال می‌کنند. آن‌ها از ترودو خسته و ناامید شده‌اند. ترودو دیگر برایشان تمام شده و از حزب لیبرال ناامیدند، و البته که دلایلی برایش دارند.» او افزود: «ما مرتب این را [از مردم] می‌شنویم: اوضاع بدتر می‌شود، نه بهتر. لیبرال‌ها نُه سال فرصت داشته‌اند تا اوضاع را بهتر کنند، اما این کار را نکرده‌اند.»
همان‌طور که اشاره شد، ترودو علی‌رغم فشارها برای استعفا حتی از طرف برخی از اعضای حزب لیبرال، مصمم است همچنان در سِمَت نخست‌وزیری کانادا باقی بماند. بعید می‌نماید که جاگمیت سینگ هم فعلاً بخواهد پشت او را خالی کند چرا که خواسته‌های حزب ان‌دی‌پی برای حفظ دولت حداقل، ازجمله مراحل اجرایی‌شدن برنامهٔ دندان‌پزشکی رایگان هرچند با روندی کُند، در حال انجام است. پس باید منتظر ماند و دید آیا حزب لیبرال تا انتخابات عمومی اکتبر ۲۰۲۵ می‌تواند نظر کانادایی‌ها را نسبت به خود تغییر دهد یا خیر.