مسعود سخاییپور، LJI Reporter – ونکوور
طاق صلح، بنایی است که در نزدیکی غربیترین مرز کانادا و ایالات متحدهٔ آمریکا در سرزمین اصلی ایالات متحدهٔ آمریکا یا بهعبارتی دیگر بین دو شهر سوری در استان بریتیش کلمبیای کانادا و شهر بلِین در ایالت واشنگتن آمریکا واقع شده است.
طاق صلح که ۲۰٫۵ متر (۶۷ فوت) ارتفاع دارد، بهدست ساموئل هیلِ آمریکایی، وکیل، تاجر و مدیر اجرایی راهسازی، بنا شد. این بنا در سپتامبر ۱۹۲۱ و برای گرامیداشت صدسالگی «پیمان صلح گنت» ۱۸۱۴ میان این دو کشور رونمایی شد. این موافقتنامه راهحلی صلحآمیز برای پایاندادن به مناقشهٔ بریتانیا و آمریکا در خلال جنگ ۱۸۱۲ (برای اطلاعات بیشتر دربارهٔ جنگ ۱۸۱۲اینچا کلیک کنید.) به شمار میرفت. هرچند از آن زمان دو کشور تا پایان قرن نوزدهم چند بار دیگر شاهد درگیریهای کوچک و بزرگی با یکدیگر بودهاند، ولی از آغاز قرن بیستم تاکنون، این دو کشور متحد و دوست یکدیگر باقی ماندهاند.
بنای طاق صلح دقیقاً در نقطهٔ مرزی روی چمنهای بین خطوط شمالی و جنوبی دو بزرگراهِ میانایالتی ۵ آمریکا و بزرگراه ۹۹ بریتیش کلمبیا برپا شده است.
پرچم دو کشور کانادا و آمریکا روی تاج این طاق به اهتزاز درآمده است و زیر حاشیههای زینتی طرفین بنا دو کتیبه قرار گرفته است. در کتیبهای که بهسمت مرز آمریکا قرار دارد، عبارت «فرزندان یک مادر مشترک» و در کتیبهای که بهسمت مرز کانادا قرار دارد، عبارت «برادران در وحدت با هم زندگی میکنند» حک شده است.
در داخل طاق، هر سمت یک دروازهٔ آهنی قرار دارد که روی هر کدام کتیبهای نصب شده است. در سمت شرقی عبارت «باشد که این دروازهها هرگز بسته نشوند» و در سمت غربی عبارت «۱۸۱۴ – صد سال گشوده بوده است – ۱۹۱۴» بهچشم میخورد.
در سال ۱۹۱۴، وکیلی از واشنگتن بهنام ساموئل هیل، کمپینی را برای جمعآوری کمکهای بینالمللی برای ساخت طاق ساماندهی کرد. معمار مشهور در سطح جهانی بهنام هاروی ویلی کوربرت از لندنِ بریتانیا به قارهٔ آمریکا رفت تا استعدادش را وقف طراحی این بنا کند. داوطلبان بینالمللی ساخت بنا را از سال ۱۹۲۰ آغاز کردند و رونمایی آن در ۶ سپتامبر ۱۹۲۱ صورت گرفت. این بنا یکی از اولین سازههای مقاوم در برابر زلزله در آمریکای شمالی محسوب میشود.
هر ساله ۵۰۰ هزار نفر از طاق صلح دیدن میکنند. این بنا و پارک اطراف آن بهعنوان پارکی بینالمللی شناخته شده است. بنابراین بازدیدکنندگان نیازی به داشتن گذرنامه یا روادید برای عبور از مرزهای کشور خود به سمت طاق ندارند و تا زمانی که از محدوده پارک فراتر نرفتهاند مانعی وجود ندارد. البته پس از بازدید، هر فرد باید از همان سمتی که به پارک وارد شده است به کشور خودش بازگردد.
پارک طاق صلح از یک مجموعه پارک استانی طاق صلح از سمت مرز کانادا و پارک ایالتی طاق صلح از سمت مرز آمریکا تشکیل شده است و محل تلاقی مرز دو کشور است.
پارک استانی در ۷ نوامبر سال ۱۹۳۹ و پارک ایالتی در سال ۱۹۳۱ تأسیس شدهاند. این پارک مرز بینالمللی آمریکا و کانادا در کرانهٔ غربی مرز خاکی و همجوار دو کشور بهشمار میرود. قسمت شمالی پارک حدود ۹ هکتار است و توسط وزارت محیطزیست بریتیش کلمبیا اداره میشود. قسمت جنوبی پارک ۲۰ هکتار است و توسط کمیسیون مکانهای تفریحی و پارکهای ایالات واشنگتن مدیریت میشود. فعالیتهای تفریحی پارک شامل پیادهروی، پیکنیک و زمینبازی برای کودکان است. بازدیدکنندگان آزادند از کل پارک در هر دو طرف مرز واقعی دیدن کنند اما به آنها هشدار داده شده است که بدون دریافت مجوز ورود از مقامات مرزبانی مربوطه، از محدودهٔ پارک بهسمت کشور مجاور خارج نشوند. افرادی که این قانون را نقض کنند، مورد پیگرد قانونی قرار میگیرند. هر چند در محدودهٔ پارک دوربینهای مراقبتی وجود ندارند، اما مأموران گشت مرزی ایالات متحدهٔ آمریکا در خودروهای پلیس، با دوچرخه و پیاده از داخل پارک و دوربینهای متحرک در دو سر بیرون پارک از این مکان حفاظت بهعمل میآورند.
در سالهای اخیر و پس از محدودیتهای اعمالشده برای ورود اتباع ایرانی به خاک آمریکا، این پارک به مکانی برای دیدار خانوادههای ایرانی که امکان دیدار با یکدیگر را ندارند، بدل شده است.
طاق صلح نماد تاریخ طولانی صلح میان دو ملت است. بهدلیل وجود این طاق، گذرگاه مرزی بین دو شهر سوری و بلِین بهنام «گذرگاه مرزی طاق صلح» مشهور شده است. در کانادا، این گذرگاه بهصورت رسمی تحتعنوان گذرگاه «داگلاس» بهیاد سر جیمز داگلاس، اولین فرماندار بریتیش کلمبیا نامگذاری شده است. این گذرگاه یکی از پرترددترین گذرگاهها در مرز کانادا و آمریکا بهشمار میرود.
پارک طاق صلح مکان برپایی رویدادهای بینالمللی و اعتراضات مختلفی بوده است. «انجمن بینالمللی طاق صلح» (IPAA) که سابقاً بهنام انجمن سالگرد صلح کانادا و ایالات متحده شناخته میشد، انجمنی غیرانتفاعی است که برای حفظ میراث و بناهای یادبود بینالمللی اختصاص داده شده است. این انجمن فعالیتها و رویدادهای پارک را میزبانی میکند، از جمله نمایشگاه بینالمللی مجسمهسازی که آثار هنرمندان آمریکایی و کانادایی را به نمایش میگذارد. در سال ۱۹۵۲، خوانندهٔ آمریکایی-آفریقایی و فعال حقوق بشر پائول روبسن که طی جریان «وحشت سرخ» از سفر بینالمللی منع شده بود، در این مکان چندین کنسرت برپا کرد. او از بالای سقف یک کامیون در خاک آمریکا برای حضار در خاک کانادا ترانه خواند.
کتابی موجود است که تاریخچهٔ طاق صلح بینالمللی را بهتفصیل شرح داده است. نام این کتاب «طاق صلح سام هیل: یادبود رؤیاهای گذشته» بهقلم ریچارد کلارک (۲۰۰۵) است.
در ۹ فوریهٔ ۲۰۱۰، مشعل المپیک زمستانی ونکوور از این مکان عبور کرد.
منبع: ویکیپدیا