سیما غفارزاده – ونکوور
چیزی به ۲۰ سپتامبر باقی نمانده است و هر روز تب رقابت‌های انتخاباتی احزاب و بحث‌ها و مناظره‌های میان نامزدهایشان تندتر می‌شود. تمام احزاب اصلی لیست نامزدهای خود را تا پیش از موعد مقرر یعنی ساعت ۲ بعدازظهر دوشنبهٔ همین هفته، اعلام کردند. به‌نقل از خبرگزاری سی‌بی‌سی، احزاب لیبرال و دموکرات نوین (NDP) برای تمام ۳۳۸ کرسی نامزد اعلام کرده‌اند و حزب محافظه‌کار هم گرچه پیش از این برای هر ۳۳۸ کرسی فهرست خود را ثبت کرده بود، اما مجبور شد یک نام را پیش از موعد مقرر از لیستش حذف کند؛ تروی مایرز، نامزد منطقهٔ دارت‌ماوث-کول هاربر در استان نوا اسکوشیا که پس از افشای اتهامات سوءرفتار جنسی علیه او، کناره‌گیری کرد. این حزب فرد جدیدی را به‌جای مایرز اعلام نکرده است و در این دور از انتخابات، نامزدی در این حوزه نخواهد داشت. حزب مردم کانادا (PPC) در ۳۳۰ حوزه به رقابت خواهد پرداخت. حزب سبز هنوز و تا زمان نگارش این یادداشت اعلام نکرده است در چند حوزه از ۳۳۸ حوزه به رقابت خواهد پرداخت. حزب بلاک کبکوآ هم که تنها در استان کبک با ۷۸ حوزه به رقابت می‌پردازد.
طبق گزارش سازمان غیرانتفاعی صدای برابر (Equal Voice) که تنوع جنسیتی نامزدها را دنبال می‌کند، انتخابات سال ۲۰۲۱ نشان از آن دارد که تعداد نامزدهای زن از دورهٔ انتخابات سال ۲۰۱۵ همچنان رو به افزایش است؛ ۴۴٪ کل نامزدها زن یا از دیگر هویت‌های جنسی‌اند، که نسبت به سال ۲۰۱۹ دو درصد افزایش نشان می‌دهد. این ارقام برای حزب لیبرال ۴۳٪ و برای حزب محافظه‌کار ۳۹٪ است و طبق اعلام این سازمان، نامزدهای هر دو حزب در این زمینه نسبت به دوره‌های قبل پیشرفت قابل‌توجهی داشته‌اند؛ این دو حزب در انتخابات ۲۰۱۵ به‌ترتیب ۳۱٪ و ۲۰٪ نامزد زن یا از دیگر هویت‌های جنسی داشتند. حزب بلاک کبکوآ که فقط در ۷۸ حوزهٔ استان کبک حاضر است، با ۴۷٪ نامزد زن یا دیگر هویت‌های جنسی، در این زمینه از دو حزب لیبرال و محافظه‌کار پیش‌تر است. این سازمان حزب مردم کانادا را مورد بررسی قرار نداده است، ولی گفته است که در حال بررسی نامزدهای احزاب ان‌دی‌پی و سبز است، و طبق لیست نامزدهایی که تا زمان انتشار گزارششان ثبت‌نام کرده‌اند، دستِ‌کم ۵۰٪ نامزدهای این دو حزب را زنان یا دیگر هویت‌های جنسی تشکیل می‌دهند.
اِلِنور فست، مدیر اجرایی سازمان صدای برابر، می‌گوید آنچه مهم است کاهش شکاف میان تعداد زنان نامزد و زنانی است که به نمایندگی انتخاب می‌شوند؛ به‌عنوان مثال، درست است که در سال ۲۰۱۹ ۴۲٪ نامزدها زن بودند، اما در نهایت تنها ۲۹٪ از نمایندگان منتخب را زنان تشکیل دادند. او ابراز امیدواری می‌کند که در این دوره درصد بسیار بالاتری از زنان به مجلس فدرال راه یابند.
در حال حاضر و در زمان نگارش این یادداشت طبق آخرین نظرسنجی Poll Tracker شبکهٔ سی‌بی‌سی، حزب محافظه‌کار با ۳۳٫۸٪، حزب لیبرال با ۳۱٫۲٪ و حزب دموکرات نوین با ۲۰٫۶٪ به‌ترتیب در ردهٔ اول تا سوم ایستاده‌اند. هرچند، لیبرال‌ها به‌دلیل نظام انتخاباتی کانادا (نظام حداکثری) همچنان شانس بالاتری برای تصاحب بیشترِ کرسی‌ها دارند. نیودموکرات‌ها هم به‌نظر می‌رسد به نسبت دورهٔ قبل کرسی بیشتری ببرند، ولی بعید است از ردهٔ سوم بالاتر بروند. حزب بلاک کبکوآ احتمالاً تغییر چندانی نخواهد داشت، ولی به‌نظر می‌رسد حزب سبز نسبت به دورهٔ پیش افت داشته باشد و باز هم در ردهٔ پنجم و تنها بالاتر از حزب مردم کانادا قرار دارد.
نکتهٔ حائز اهمیت آن است که دولت لیبرال طبعاً با هدف دردست‌گرفتن اکثریت مجلس اقدام به اعلام انتخابات زودهنگام کرد، ولی با نگاهی به اعداد و ارقام فوق و مقایسهٔ آن با انتخابات پیشین، به‌نظر می‌رسد که در بهترین حالت نتیجه تغییری نکرده و دولت لیبرال احتمالاً در رأس دولتی اقلیت خواهد ماند، البته اگر که اوضاع برای این حزب بدتر از این نشده و حزب محافظه‌کار جای آن را پر نکند و دولت را در دست نگیرد. با این حساب جای این پرسش است که در این شرایط که کانادا در داخل و خارج با بحران‌های مختلفی از موج جدید همه‌گیری کووید-۱۹ گرفته تا خروج شتاب‌زده از افغانستان و موارد دیگر، دست‌وپنجه نرم می‌کند، این انتخابات چه ضرورتی داشته است؟ سؤالی که شاید دیگر خود رهبر حزب لیبرال هم پاسخش را نداند.
چهارشنبهٔ هفتهٔ پیش رو، ۸ سپتامبر ۲۰۲۱، از ساعت ۵ تا ۷ شب به‌وقت ونکوور، مناظره به‌زبان فرانسه و روز بعد، ۹ سپتامبر، از ساعت ۶ تا ۸ به‌وقت ونکوور، مناظره به‌زبان انگلیسی بین احزاب محافظه‌کار، لیبرال، دموکرات نوین، بلاک کبکوآ و سبز برگزار خواهد شد. شایان ذکر است که حزب مردم کانادا به این مناظره دعوت نشده، چون واجد شرایط برای شرکت در آن نبوده است. شرایط شرکت در چنین مناظره‌ای آن است که احزاب یکی از این سه شرط را دارا باشند:
- حزب باید دست‌کم یک نماینده در مجلس فدرال داشته باشد.
- نامزدهای حزب باید حداقل ۴٪ آرای معتبر در دور پیشین انتخابات را کسب کرده باشند.
- حزب باید دست‌کم ۴٪ حمایت ملی را پنج روز پس از فراخوان برای انتخابات، داشته باشد.
حال باید منتظر بود و دید رهبران پنج حزبی که به مناظره دعوت شده‌اند، هفتهٔ آینده چه خواهند کرد و چقدر امکان بالا و پایین شدنِ اعداد و ارقام فوق هست.
ما در رسانهٔ همیاری، همواره در دوران انتخابات، در سطوح مختلف فدرال، استانی و شهری، تلاش کرده‌ایم تا جای ممکن و دست‌کم با نامزدهای مناطق ایرانی‌نشین گفت‌وگویی داشته باشیم تا خوانندگان با دیدگاه‌ها و نظرات نامزدهای مورد نظرشان بهتر آشنا شوند. امسال با توجه به آنکه از زمان فراخوان تا برگزاری انتخابات فرصت چندانی نبود، متأسفانه امکان گفت‌وگوی مستقیم با نامزدهای احزاب فراهم نشد. لذا تنها با ارسال پرسش‌نامه‌هایی به نامزدهای مناطق ایرانی‌نشین نظرات آن‌ها را جویا شدیم که پاسخ برخی از آنان در این شماره از نظرتان خواهد گذشت و پاسخ برخی دیگر (در صورتی که پاسخی دریافت کنیم) در شمارهٔ آینده چاپ خواهد شد.