سیما غفارزاده – ونکوور
دوشنبهٔ گذشته، خبر تکان‌دهنده‌ای منتشر شد؛ خبر آمد که در دبیرستان غیرانتفاعی پسرانه‌ای در غرب تهران، معاون «انضباطی» مدرسه از تعدادی از دانشآموزان سوءاستفادهٔ جنسی کرده است. گویا این معاون با پخش تصاویر پورن از طریق موبایلش در دفتر خود، با بچه‌ها صحبت‌های جنسی می‌کرده و آن‌ها را وادار به لمس بدن یکدیگر و اعمال جنسی دیگر، می‌نموده و خود نیز به آنان تجاوز می‌کرده است. ظاهراً موضوع از اواخر پاییز گذشته شروع شده بوده و حتی در ایام عید، به‌نام اردوی مدرسه، همان داستان در مکانی دور از خانه و با خیالی راحت‌تر برای ناظم مذکور، ادامه داشته، تا اینکه موضوع آشکار شده است. پدر یکی از این دانشآموزان گفته است که پسرش از چند ماه قبل پرخاشگر و عصبی شده بود، به‌طوری‌که خانواده تصور کرده است او دچار بیماری خاصی شده است. اما پس از آنکه او را نزد پزشک برده و درمانِ پرخاشگری او را دنبال کرده‌اند، بالاخره پسر گفته است که چه بلایی در مدرسه به سرش آمده است. گفته می‌شود این دانشآموزان که به‌لحاظ روحی و روانی به‌شدت آسیب دیده‌اند، در حال حاضر تحت روان‌درمانی هستند.
این، نه اولین بار است که چنین خبری را می‌شنویم و نه متأسفانه آخرین بار، و چه بسا خبرهای فراوانی از این دست که هرگز منتشر نمی‌شوند، چرا که کودک به‌علت ترس، حجب و شرم با مادر و پدرش در این‌باره حرف نمی‌زند و اگر هم زد، این بار نوبت مادر و پدر است که از ترس بی‌آبرویی و رسوایی و هزار ننگ و نام دیگر، لب از لب نگشایند و حرفی نزنند. و این اغلب پایانی‌ست برای این‌گونه داستان‌ها؛ یعنی مسکوت گذاشتنِ موضوع تجاوز از ترس آبرو و باز گذاشتنِ دست متجاوز برای جولان دادن و گرفتن قربانیان بیشتر، آن هم در سیستمی که خود چنین پایانی را تشویق می‌کند و حتی گاه متجاوز که از داخل همان سیستم است، در نهایتِ ناباوری تبرئه نیز می‌شود.
کودکان و نوجوان باید به روشنی و بدون تعارف بدانند چه نقاطی از بدنشان حریم خصوصی آن‌ها محسوب می‌شود و هیچ فردی حق لمس کردنِ آن و نگاه کردن به آن را ندارد، مگر در مواردی مانند ضرورت‌های پزشکی. کودکان باید «نه» گفتن را یاد بگیرند و آگاه باشند که می‌توانند دربارهٔ بدن خود تصمیم بگیرند و در برابر اجبار دیگران، مقاومت کنند. به کودکان و نوجوانان باید آموزش داده شود که هیچ اشکالی ندارد دربارهٔ حریم خصوصی‌شان با مادر یا پدر خود صحبت کنند و هیچ رازی را از آن‌ها مخفی نگه ندارند. اینکه کودک به مادر و پدر خود اطمینان داشته باشد و بتواند در مورد هر مسئله‌ای بدون ترس و نگرانی صحبت کند، آموزشی است ضروری. هر اندازه مادران و پدران نسبت به مسائل جنسی کمتر با کودک و نوجوان خود صحبت کنند و به او آموزش‌های لازم را ندهند، کمتر احتمال دارد که کودک یا نوجوان با والدینش در این‌باره صحبت کند اگر که مورد خشونت و آزار جنسی قرار بگیرد.
در کانادا، حداقل در استان بریتیش کلمبیا می‌دانم که در مدارس این آموزش‌ها در سن ۱۲ سالگی به بچه‌ها داده می‌شود. البته این آموزش‌ها متأسفانه در تمام مدارس استان یکسان نیست و جزو مواد درسی هم نیست، اما دستِ‌کم با برگزاری کارگاه‌هایی، حداقل‌های لازم به بچه‌ها آموزش داده می‌شود. اما، کودکان همچنان نیاز دارند که از طرف والدینی آگاه مورد حمایت قرار گیرند و به‌قدری با مادر و پدر خود احساس راحتی کنند که در صورت بروز مشکلاتی از این دست، بتوانند با آن‌ها حرف بزنند تا دستِ‌کم دچار ناراحتی‌های روحی و روانی نشوند.
سپتامبر سال گذشته، سمیناری با عنوان «کمک به والدین برای تربیت کودکانی هوشمند در زمینهٔ روابط جنسی: ارائهٔ مبانی و اطلاعات درست» با سخنرانی مارنی گلدنبرگ، متخصص در زمینهٔ سلامت جنسی و خصوصاً آموزش به کودکان، توسط گروه «همیاری ایرانیان ونکوور» در نورث ونکوور برگزار شد، که گزارش آن نیز در شمارهٔ ۱۴ «رسانهٔ همیاری» منتشر شد. متأسفانه استقبال کمی که از این سمینار شد، نشان داد که والدین بسیاری هستند که این موضوع را جدی نمی‌گیرند.
در ایران اما، موضوع آموزش کودکان برای جلوگیری از آزارهای جنسی، همواره از سوی برخی از گروه‌های تندروی مذهبی مورد انتقاد قرار گرفته است. و در حالی‌که برخی از مقام‌های دولتی و نمایندگان مجلس بر این باورند که بخشی از آموزش‌های سند ۲۰۳۰ یونسکو «با هدف جلوگیری از تجاوز و حفظ حریم شخصی افراد» است، سال گذشته اجرای این سند متوقف شد.
خبر آزار جنسی تعدادی از دانشآموزان دبیرستان غیرانتفاعی پسرانه‌ای در غرب تهران توسط معاون «انضباطی» آن، که توسط مسئولان آموزش و پرورش نیز تأیید شده است، در عین تکان‌دهنده بودنش، در عین غم‌انگیز و فاجعه‌بار بودنش، همین‌که عیان شده است، همین‌که رو شده است و خانواده‌ها جلو آمده‌اند و اعتراض خود را فریاد زده‌اند، نشانگر قدمی مثبت در این زمینه بوده است. شکستن تابوها و نترسیدن از به‌اصطلاح «بی‌آبرویی»، کلید رسوایی تجاوزگر است.
* * * * *
سه‌شنبه، ۲۹ مه، پس از اعلام اینکه دولت فدرال خط لولهٔ انتقال نفت شرکت کیندر مورگان را به مبلغ ۴٫۵ میلیارد دلار خریداری کرده و در نهایت آن را به خریدار جدیدی واگذار خواهد کرد، خبرها و بحث‌های داغ حول و حوش این موضوع هر چه داغ‌تر شد و در صدر اخبار کانادا قرار گرفت. در این میان تقریباً تمامی رهبران احزاب و نخست وزیران استان‌ها، هر یک به‌زعم خود، این تصمیم دولت را به باد انتقاد گرفته‌اند، به‌جز ریچل ناتلی، نخست وزیر آلبرتا. در همین شماره به‌تفصیل به این موضوع پرداخته‌ایم که توجه شما را به خواندن آن جلب می‌کنم.