کیقباد اسماعیلپور [۱] – ونکوور
«کانادا ۱۵۰» نامیست که برای جشنهای ۱۵۰ سالگی استقلال کانادا انتخاب شده است. این جشنها در روز اول ژوئیه (جولای) ۲۰۱۷، روز کانادا، به اوج خود میرسد و در سراسر کشور برگزار میشود.
کانادا تا قبل از سال ۱۸۶۷ بهعنوان بخشی از امپراتوری بریتانیا و امپراتوری فرانسه شناخته میشد. در این سال با انعقاد توافقنامهٔ اتحاد (Constitution Act, 1867) یا (The British North America Act, 1867) که بخشی مهم از قانون اساسی کانادا (Constitution Act. of Canada) است، کانادا بهعنوان کشوری مستقل در صحنهٔ جهان ظاهر شد.
قانون ۱۸۶۷، در واقع یک کشور فدرال نیمهمستقل در چهارچوب امپراتوری بریتانیا تشکیل میداد. بعداً در چهارچوب قانون مشابهی کشورهای استرالیا، نیوزیلند، نیوفاندلند، آفریقای جنوبی و ایرلند آزاد و سپس کشورهای هندوستان، پاکستان و سریلانکا، بهعنوان کشورهای نیمهمستقل، بهوجود آمدند. در سال ۱۹۳۱، استقلال پارلمانی کانادا و همهٔ این کشورها در چهارچوب قانون وستمینستر ( The Statute of Westminster, 1931) که در پارلمان بریتانیا بهتصویب رسید، بهرسمیت شناخته شد.
قانون اساسی کانادا بعداً در سال ۱۹۸۲، اصلاح شد و منشور حقوق و آزادیها (Canadian Charter of Rights and Freedoms) بهعنوان قسمت اول قانون اساسی ۱۹۸۲ بهعنوان تضمینکنندهٔ حقوق شهروندی و آزادی شهروندان در مواردی مانند آزادی بیان، آزادی مذهب، آزادی اجتماعات و آزادی جابهجایی تثبیت شد. قسمت دوم این قانون در مورد حقوق مردمان اولیهٔ کانادا است.
آنچه کانادا را در نزد ملل دنیا و مردمان جهان ارزشمند کرده است، نه خاک یا زمین، نه صنعت و تکنولوژی و نه محیط زیست، بلکه ارزشهای آن است. کانادا در سرتاسر دنیا بهعنوان کشوری با ارزشهایی دموکراتیک، با احترام به حقوق شهروندان خود، با احترام به تفاوتها وتنوعات فرهنگی و اجتماعی، با قوانینی بر مبنای حقوق بشر و با سیاستهایی صلحطلبانه شناخته شده است.
کانادا سمبل کشوری دموکراتیک فدرال، چندفرهنگی و سکولار، با قانون اساسی بر مبنای حقوق بشر (منشور حقوق و آزادیهای فردی) است.
ارزشهای اساسی کانادا شامل این موارد است:
- برابری در برابر قانون،
- احترام به تصمیمگیری دموکراتیک و «حاکمیت قانون»،
- حفظ حریم خصوصی شهروندان،
- اصل همکاری و مشاوره،
- اصل عدم خشونت،
- الزام به رعایت آیین دادرسی،
- احترام به حقوق فردی،
- آزادی بیان،
- پاسخگوبودن دولت در مقابل مردم
کاناداییها در یک توافق دموکراتیک، دولتهای خود را انتخاب میکنند، به دولتهای خود اختیار قانونگذاری میدهند و خود را ملزم میدانند تا قوانینی را که در روندی دموکراتیک بهتصویب رسیدهاند اطاعت نمایند. اصل عدم خشونت بهعنوان روشی برای تغییر اجتماعی یا سیاسی در حل مناقشات جامعه استفاده میشود. آنها با استفاده از اصل پاسخگوبودن دولت، به دولتی که از طریق یک روند دموکراتیک انتخاب شده، اختیار میدهند تا قوانین را از طریق مشورت با شهروندان برای ادارهٔ جامعه تدوین نمایند و آنان نیز از قانون اطاعت نمایند یا از روشی قانونمند اقدام به تغییر آن نمایند.
آنچه کانادا برای شهروندان خود فراهم میکند، شهروندی در جامعهای دموکراتیک است. بهنحوی که میتواند بهترین سیستم آموزش و بهداشت و درمان، فرصتهای اقتصادی مناسب، و زندگی را در جامعهای با اصل احترام به شهروندان فراهم کند. کانادا کشوری است که به شهروندانش امکان میدهد تا در تغییر جامعهٔ خود نقش داشته باشند.
ارزشهای مشترک کانادا بخشی از فرهنگ و بخش مهمی از فرهنگ سیاسی کانادا را شامل میشود. این ارزشهای بنیادین شامل موارد زیر میباشند:
امروز اگر از سرتاسر جهان، مردمان دنیا برای مهاجرت به کانادا میآیند، یا اگر سازمان ملل، کانادا را بهعنوان یکی از مطلوبترین کشورها برای زندگی اعلام میکند، بهخاطر «ارزشهای کانادا» است. این ارزشها شامل حقوق بنیادی، حقوق قانونی و حقوق مدنی است که در قانون اساسی کانادا آمده است.
در واقع آنچه کانادا به شهروندان خود اعطا مینماید، شهروندی در یک جامعه دموکراتیک است.
جشن روز اول ماه ژوئیه (جولای)، روز کانادا، جشن شهروندی و برابری در کانادا است. همه با هم در جشنهای «کانادا ۱۵۰» شرکت کنیم.
_____________________________________________
۱. کیقباد اسماعیل پور (Kei Esmaeilpour)، رئیس کانون همکاریهای اجتماعی ایرانیان (Civic IC) و مترجمِ کتاب «راهنمای حقوق شهروندی»