دکتر مهسا فرشچی – ونکوور
مسواک‌زدن و کشیدن نخ دندان بخشی از بهداشت دهان است که باعث می‌شود پلاک‌ها را از سطح دندان‌ها و مابین آن‌ها تمیز کرده و از ایجاد پوسیدگی دندان، التهاب لثه و بیماری‌های پیرامون دندان و لثه جلوگیری کند. در این مقاله در نظر داریم دربارهٔ فواید نخ دندان و استفادهٔ صحیح از آن صحبت کنیم.
انجمن دندان‌پزشکی آمریکا حداقل روزی یک مرتبه استفاده از نخ دندان را برای سلامت دهان و دندان توصیه می‌کند. همان‌طور که اشاره کردیم، استفادهٔ روزانه از نخ دندان باعث پاک‌شدن پلاک دندانی از سطوح بین دندان‌ها می‌شود، یعنی فضایی که مسواک قادر به تمیزکردن آن نیست، توسط نخ دندان تمیز می‌شود. این امر اهمیت به‌سزایی دارد زیرا که اگر پلاک دندانی با مسواک‌زدن و نخ دندان کشیدن پاک نشود، به‌مرور سخت و به جرم دندان تبدیل می‌شود.
بهترین زمان برای استفاده از نخ دندان چه موقع است؟ قبل از مسواک یا بعد از آن؟
مادامی‌که به‌طور کامل و درست نخ دندان بکشید، ترتیب استفاده از مسواک و نخ تفاوتی نمی‌کند، زیرا مسواک سطح دندان‌ها و نخ دندان فاصله میان آن‌ها را تمیز می‌کند. مهم‌ترین نکته این است که حداقل ۲ بار در روز مسواک بزنید و ۱ بار نیز از نخ دندان استفاده کنید.
فراموش نکنید که دندان‌های کودکان نیز باید با نخ دندان تمیز شود. زمانی که دندان‌های آسیاب کودکان با هم تماس پیدا کنند، باید استفاده از نخ دندان را برای کودکان خود شروع کنید. کودکان تا سن ۱۰ الی ۱۱ سالگی نمی‌توانند به‌نحو مؤثر از نخ دندان استفاده کنند. بنابراین لازم است یکی از والدین کودک دندان‌هایش را نخ بکشد.
این نکته را به‌خاطر بسپارید که استفاده از نخ دندان نباید دردناک باشد. وقتی برای اولین بار دندانهایتان را نخ می‌کشید، ممکن است حس ناخوشایندی داشته باشید و یا حتی از لثه‌های‌تان کمی خون بیاید، اما این امر نباید سبب شود که نخ دندان کشیدن را متوقف سازید. در افرادی که نخ دندان استفاده نمی‌کنند، لثه دچار التهاب خفیف مزمنی می‌شود و این التهاب می‌تواند علت خون‌آمدن از لثه در هنگام استفاده از نخ دندان باشد. با کاربرد روزانهٔ مسواک و نخ دندان، معمولاً آن حس ناخوشایند اولیه و خون‌آمدن لثه پس از یک الی دو هفته برطرف خواهد شد. اما اگر پس از این مدت، استفاده از نخ دندان برایتان به‌صورت تجربهٔ دردناکی درآمد، حتماً با دندان‌پزشک خود مشاوره کنید.
نحوهٔ استفاده از نخ دندان
- حدود ۱۸ اینچ (۴۵ سانتی‌متر) از نخ دندان را جدا کنید و بیشترِ آن را دور انگشت اشارهٔ یکی از دو دست بپیچید، باقی‌ماندهٔ نخ را دور انگشت اشارهٔ دست مقابل بپیچید.
- نخ دندان را محکم بین انگشتان شست و اشاره نگه دارید.
- نخ دندان را به فضای بین دندانی هدایت کنید و با حرکت آرام آن را به‌سمت لثه ببرید.
- وقتی به خط لثه رسیدید، به نخ دندان انحنایی مانند حرف C بدهید و نخ دندان را دور دندان حلقه کنید. با نیروی ملایم و در حالی‌که تماس آن با لثه و دندان حفظ شود، آن را در فضای بین لثه و دندان حرکت دهید.
- نخ را در تماس محکم با دندان نگه داشته و فشار ملایم روی سطح دندان وارد سازید. سپس نخ را از مجاورت لثه با حرکات بالا و پایین خارج سازید. همین شیوه را برای سایر دندانهایتان مورد استفاده قرار دهید.
فواید نخ دندان
- استفاده از نخ‌دندان می‌تواند سبب کاهش بوی دهان گردد.
- بسیاری از دندان‌هایی که به مرحلهٔ کشیدن می‌رسند، به‌علت استفاده‌‌نکردن از نخ دندان است.
- استفاده از نخ‌دندان جهت تأمین سلامت لثه‌ها، امری ضروری‌ست. کسانی‌که از نخ دندان استفاده نمی‌کنند، ممکن است دیر یا زود دچار بیماری لثه شوند. همچنین کسانی که در حال درمان بیماری لثهٔ خود می‌باشند، لازم است جهت تسریع بهبودی و جلوگیری از بروز مجدد بیماری، همواره از نخ دندان استفاده نمایند.
اگر نخ دندان از لای دندان‌های شما رد نمی‌شود، نباید باعث گردد که استفاده از نخ را منتفی کنید. جهت بررسی و یافتن علت این مسئله، لازم است حتما با دندان‌پزشک خود مشورت نمائید.