گلاکوما (Glaucoma) یا آب‌سیاه از بیماری‌هایی است که به عصب چشم آسیب می‌زند و اگر به‌موقع تشخیص داده و درمان نشود، می‌تواند منجر به کوری شود. این بیماری از علل شایع نابینایی در کانادا و در کل جهان است. بیش از ۲۵۰٬۰۰۰ نفر در کانادا و حدود سه میلیون نفر در آمریکا با این بیماری زندگی می‌کنند، ولی نصف این افراد از بیماری‌شان خبر ندارند، زیرا که این بیماری در آغاز هیچ علائمی ندارد؛ خودِ بیمار فقط وقتی متوجه علائم آن می‌شود که چند سال از شروع بیماری گذشته باشد و بیماری به مراحل پیشرفته رسیده باشد. به همین خاطر این بیماری دزد بی‌سروصدای بینایی لقب گرفته است. بنابراین تشخیص و درمان زودرس و به‌هنگام آن می‌تواند مانع پیشرفت بیماری و ازدست‌دادن دید شود.
چه کسانی در خطرند؟
افراد بالای ۴۰ سال.
افرادی که در خانواده‌شان سابقهٔ این بیماری وجود دارد.
کسانی که سابقهٔ ضربه به چشم دارند.
افراد نزدیک‌بین یا دوربین، افراد دیابتی و فشارخونی و کسانی که قرنیهٔ نازک دارند.
علت آب‌سیاه و انواع آن
عصب بینایی که در پشت چشم واقع شده است، اطلاعات بینایی را از چشم به مغز منتقل می‌کند. در گلاکوما معمولاً فشار داخل چشم افزایش پیدا می‌کند. فشار طبیعی چشم معمولاً بین ۱۲ تا ۲۱ میلی‌مترجیوه است. افزایش فشار داخل چشم باعث صدمه به عصب چشم می‌شود، یعنی افزایش فشار چشم خطر ابتلا به آب‌سیاه را افزایش می‌دهد. اما همیشه هم این‌طور نیست و موارد استثناء وجود دارد که در آن شخص با وجود فشار طبیعی، گلاکوما داشته باشد یا برعکس با وجود بالابودن فشار چشم، آب‌سیاه نداشته باشد، به‌خاطر اینکه میزان تحمل عصب چشم در مقابل فشار چشم در افراد مختلف با هم فرق می‌کند. بنابراین برای رسیدن به تشخیص درست، علاوه بر اندازه‌گیری فشار چشم، باید معاینهٔ کامل چشم، عصب چشم و تست‌های تشخیصی دیگر مانند اندازه‌گیری میدان بینایی انجام شود.
مایع زلالیّه که وظیفه آن تغذیهٔ بعضی از بافت‌های داخل چشم مانند قرنیه و عدسی چشم است، به‌طور مداوم در داخل چشم ترشح و از طریق زاویهٔ چشم تخلیه می‌شود. زاویهٔ چشم در واقع محل تلاقی قرنیه و عنبیه است. در داخل این زاویه، بافت مشبک اسفنجی‌ای قرار دارد که مایع زلالیّه از طریق آن از چشم خارج می‌شود. این مایع به‌طور مداوم از یک طرف به داخل چشم ترشح و از طرف دیگر از طریق زاویهٔ چشم از آن خارج می‌شود. بنابراین زمانی که خروج این مایع از زاویهٔ چشم به کندی و با اشکال صورت گیرد، تجمع آن در داخل چشم منجر به افزایش فشار داخل چشم و در نتیجه صدمه به عصب چشم می‌شود. این نوع آب‌سیاه که به‌عنوان گلوکوم زاویه باز گفته می‌شود، شایع‌ترین نوع گلاکوما است و حدود ۹۵ در صد موارد گلاکوما از این نوع است.
ادامه این مطلب را در اینجا بخوانید