در دندان‌های سالم، عاج دندان (لایهٔ درونی دندان) به کمک لثه‌ها و لایهٔ محکم مینای دندان محافظت می‌شود. وقتی مینای دندان از بین برود، عاج دندان نمایان می‌شود. عاج دندان با عصب دندان در ارتباط است. عوامل متعددی می‌توانند باعث تحریک عاج دندان و در نتیجه تحریک عصب دندان شوند. این تحریک معمولاً به‌صورت دردی شدید و کوتاه (تیرکشیدن) و حساسیت پس از خوردن غذاها و نوشیدنی‌های سرد، خوردن شیرینی‌های چسبنده و یا حتی تنفس هوای سرد نمایان می‌شود.
علل بروز حساسیت دندان
عوامل متفاوتی می‌توانند باعث بروز حساسیت دندان بشوند:
- ساییدگی تاج دندان و ازبین‌رفتن مینای دندان به‌علت مسواک نامناسب (زبر) و فشار بیش‌ازحد به دندان‌ها هنگام مسواک‌زدن و یا مصرف زیاد غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی
- استفاده از خمیردندان با قدرت سایندگی بیش‌ازاندازه
- تحلیل‌رفتن لثه‌ها به‌علت روش غلط مسواک‌زدن. لثه‌ها مانند یک پوشش محافظ ریشه‌های دندان را می‌پوشانند؛ با تحلیل لثه‌ها ریشهٔ دندان بدون محافظ می‌ماند و در نتیجه باعث حساسیت دندان می‌شود
- دندان‌قروچه نیز باعث ساییدگی دندان و در نتیجه حساسیت دندان می‌شود
- ترک‌‌خوردن دندان، افتادنِ پُرشدگی‌های قدیمی و پوسیدگی دندان
- پُرکردگی عمیق و نزدیک به عصب دندان
- جرم‌گیری عمیق
- سفیدکردن دندان‌ها نیز می‌تواند باعث حساسیت شود که البته بعد از چند روز باید برطرف شود
پیشگیری از بروز حساسیت دندان
- آرام و با روش درست مسواک بزنید.
- از مسواک‌های نرم استفاده کنید.
- برای سفیدکردن دندان‌ها و استفاده از خمیردندان‌های سفیدکننده با دندان‌پزشک خود مشورت کنید.
- از مصرف زیاد غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی پرهیز کنید و در صورت مصرف سعی کنید بلافاصله مسواک کنید یا دهان خود را با آب شستشو دهید.
- اگر دندان‌قروچه دارید، حتماً برای درمان آن به دندان‌پزشک مراجعه کنید.
- اگر پوسیدگی، شکستگی و یا ترک در دندان‌های خود مشاهده می‌کنید، هر چه سریع‌تر نسبت به ترمیم آن اقدام کنید.
چه وقت برای حساسیت دندان به پزشک مراجعه کنیم
بهتر آن است که هر شش ماه یک‌بار به دندان‌پزشک خود مراجعه کنید تا پیشگیری‌های لازم برای محافظت و ترمیم دندان‌ها انجام شود. علاوه بر این در موارد زیر با دندان‌پزشک خود مشورت کنید:
- حساسیت در یک دندان متمرکز است.
- خمیردندان ضد حساسیت در رفع حساسیت دندان مؤثر نیست.
- در نظر داشته باشید که اگر اخیراً دندانی را ترمیم کرده‌اید و به خوراکی‌های گرم و سرد حساس شده‌اید، نگران نباشید. این نوع حساسیت طبیعی است و باید ظرف چند هفته از بین برود. اگر حساسیت بعد از چند هفته برطرف نشود، نزد دندان‌پزشک بروید، زیرا ممکن است عصب دندان آسیب دیده باشد.